Ngập đô thị là một trong những loại hình thiên tai phổ biến tại TP. Cần Thơ trong nhiều năm qua, ảnh hưởng đến sinh hoạt, giao thông và đời sống người dân. Mới đây, Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ Trần Văn Lâu đã phát động phong trào tìm giải pháp chống ngập bằng cách treo thưởng 50 triệu đồng và tặng bằng khen đột xuất cho cá nhân có sáng kiến hiệu quả.
Sau lời kêu gọi của Chủ tịch thành phố, người dân và doanh nghiệp đã gửi rất nhiều đề xuất chống ngập tâm huyết, thông qua các kênh tiếp nhận khác nhau.

Người dân đề xuất cơ quan chức năng TP. Cần Thơ khảo sát hiện trạng các hồ, kênh rạch nội ô để có giải pháp chống ngập phù hợp. Ảnh: Kim Anh.
Một cư dân ở phường Ninh Kiều hiến kế rút cạn nước ở các hồ, kênh rạch nội ô trước mùa mưa để giảm ngập cục bộ tại các điểm trũng thấp quanh khu vực và đón nguồn nước mới. Theo tác giả, cách làm này giúp giải phóng dung tích chứa nước tự nhiên, tăng khả năng tiếp nhận nước mưa, giảm áp lực cho hệ thống thoát nước hiện hữu. Đồng thời, nguồn nước trong hồ được luân chuyển thường xuyên, sẽ cải thiện cảnh quan và giảm ô nhiễm môi trường.
Theo người dân, cơ quan chức năng cần khảo sát hiện trạng các hồ, kênh rạch nội ô, để xác định dung tích tối đa và tình trạng bồi lắng. Sau đó thiết lập cơ chế rút nước chủ động, bằng cách dùng máy bơm hoặc mở cống điều tiết để rút nước trong các hồ xuống mức tối thiểu cho phép.
Dù chưa có nghiên cứu đánh giá được tính khả thi của các ý tưởng trên, nhưng hiện trách nhiệm, trí tuệ và tinh thần sáng tạo của người dân, cần được nghiên cứu, đánh giá và thẩm định bài bản.
Một cư dân khác ở phường Hưng Phú đề xuất giải pháp chống ngập bằng cách đào hố ga. Theo đó, các hố ga sẽ được bố trí tại những tuyến đường ngập sâu hoặc trên vỉa hè gần nơi thường xuyên ngập. Mỗi hố ga rộng khoảng 1m², phía trên đặt lớp vỉ chịu tải để phương tiện giao thông có thể lưu thông bình thường.
Bên trong hố ga được trang bị máy bơm chìm có công suất phù hợp với lượng nước cần rút trong khu vực ngập, gắn cảm biến tự động mở khi ngập và khi hụt nước sẽ tắt. Cuối cùng là lắp đặt ống nhựa PVC dẫn nước đến khu vực thoát như ao, hồ, kênh, rạch...
Không chỉ người dân, các doanh nghiệp cũng tích cực gửi về những sáng kiến chống ngập có tính ứng dụng cao. Kỹ sư Lê Văn Hào, đại diện một doanh nghiệp ở tỉnh Nghệ An đề xuất được nghiên cứu, ứng dụng sáng chế: Hệ thống thoát nước bằng tổ hợp thoát nước song song vào thực tế tại thành phố.

Từ những hiến kế thiết thực của người dân và doanh nghiệp, cho thấy cộng đồng đang rất quan tâm và mong muốn chung tay chống ngập đô thị ở TP. Cần Thơ. Ảnh: Kim Anh.
Ông Hào cho rằng, cần lắp đặt thêm hệ thống thu gom nước mưa. Hệ thống này có chức năng bơm đẩy nguồn nước mưa qua đường ống HDPE (đặt song song với hệ thống ống thoát nước hiện hữu), tới nguồn tiếp nhận, để giảm tải cho hệ thống thoát nước cũ.
Riêng việc lắp đặt đường ống HDPE, có thể đào chôn hoặc khoan kéo ống (tuỳ vào từng địa hình và không gian). Với công nghệ thi công hiện nay, vấn đề này không khó thực hiện.
Đại diện doanh nghiệp cho biết thêm, giải pháp chống ngập trên do doanh nghiệp nghiên cứu độc lập và đã được đăng ký quyền sở hữu trí tuệ.
“Giải pháp trên được thực hiện từ các thiết bị công nghệ có sẵn trên thị trường đã được kiểm chứng, không phải sử dụng các thiết bị phát minh mới. Do đó giải pháp này có tính khả thi cao, xử lý điểm ngập dứt điểm, hiệu quả với chi phí hợp lý”, kỹ sư Lê Văn Hào cho biết.