Nói về tình hình khí tượng, thủy văn, ông Lê Đình Quyết, Trưởng phòng Dự báo, Đài Khí tượng Thủy văn Nam Bộ và Tây Nguyên, cho biết: Trong những năm gần đây, biến đổi khí hậu kèm theo sự xuất hiện các hiện tượng khí tượng thủy văn có tính chất cực đoan ngày càng nhiều, biểu hiện rất rõ rệt. Ở TP.HCM, đó là hai hiện tượng thường xảy ra nhất: triều cường và mưa lớn.
Theo ông Quyết, mưa lớn là trận mưa hoặc trong một ngày mưa tổng lượng mưa trên 50 ml. Từ đầu năm 2025 đến nay, diễn biến của thời tiết cực đoan gây ra những trận mưa lớn ở TP.HCM và Đông Nam Bộ đã thấy rất rõ.
Một con đường ở TP.HCM bị ngập lụt do mưa lớn trong tháng 5/2025. Ảnh: Lê Bình.
Điển hình như cơn mưa vào sáng 10/5 ở TP.HCM và Đông Nam Bộ. Tính chất cực đoan thể hiện trước hết ở chỗ đây là trận mưa rất lớn. Số liệu mà Đài Khí tượng Thủy văn Nam Bộ và Tây Nguyên đo được cho thấy, tại Củ Chi, tổng lượng mưa lên tới 230 ml.
Điều đặc biệt thứ hai là thông thường, một trận mưa trên 100 ml thường chỉ diễn ra ở một vài điểm, và một năm chỉ có vài trận như thế. Nhưng năm nay, riêng trận mưa sáng 10/5, tại TP.HCM có tới 6 điểm mà lượng mưa trên 100 ml. Ở các địa phương lân cận như Tây Ninh, Đồng Nai..., đều có những điểm mà lượng mưa trên 100 ml.
Một điểm cực đoan nữa đó là thời gian mưa rất ngắn. Đài Khí tượng Thủy văn Nam Bộ và Tây Nguyên ghi nhận từ 4 giờ 50 đến 6 giờ 30 ngày 10/5, tổng lượng mưa đã lên tới 196 ml. Lượng mưa lớn như vậy trong thời gian ngắn là chưa từng xảy ra kể từ khi có những ghi nhận về số liệu. Hậu quả là trận mưa đã gây ngập lụt rất nghiêm trọng tại nhiều nơi ở TP.HCM và Đông Nam Bộ.
Theo ông Nguyễn Đức Vũ, Chánh văn phòng Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự - Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn TP.HCM, trận mưa lớn ngày 10/5 đã gây ngập úng cục bộ ở một số khu vực trũng thấp, những khu vực ven hệ thống sông, kênh rạch lớn, qua đó gây ảnh hưởng lớn đến đời sống, sinh hoạt và sản xuất, kinh doanh của nhiều hộ dân.
Người dân di chuyển qua một con đường ở TP.HCM bị ngập do triều cường. Ảnh: Lê Bình.
Bên cạnh trận mưa lớn ngày 10/5, từ đầu năm đến nay triều cường thường xuyên xuất hiện với các đỉnh triều vượt mức báo động 1. Việc triều cường xuất hiện thường xuyên cùng với mưa lớn bất thường có khả năng hình thành tổ hợp bất lợi, làm cho tình trạng ngập lụt ở các khu vực trũng thấp cũng như ven sông, rạch ngày càng trầm trọng hơn.
Ông Lê Đình Quyết chia sẻ thêm, sự tác động của tình trạng nóng lên trên toàn cầu, biến đổi khí hậu không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. Ở Việt Nam, trong thời gian qua, nhiều nơi đã xảy ra những hiện tượng thời tiết rất bất thường.
Như ở Hà Nội, trong tháng 5 năm 2025 lại có những ngày mà nhiệt độ rất thấp là điều chưa từng có. Rồi trận mưa lên tới trên 600 ml ở Hà Tĩnh. Trận mưa này xảy ra trong tháng 5 là thời điểm ở Hà Tĩnh chưa phải mùa mưa. Những ví dụ đó cho thấy những hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng xuất hiện nhiều hơn với diễn biến rất phức tạp, khiến cho các cơ quan dự báo khó đưa ra được những nhận định một cách cụ thể. Và có thể khẳng định, xu thế biến đổi khí hậu cũng như xuất hiện các hiện tượng thời tiết cực đoan đang thể hiện một cách rất rõ rệt.
