Ghana và Thụy Sĩ lần đầu tiên chính thức phát hành Tín chỉ giảm phát thải chuyển giao quốc tế (ITMO) cho hoạt động bếp tiết kiệm nhiên liệu tại nông thôn Ghana. Đây cũng là lần đầu tiên châu Phi có hoạt động giảm phát thải được cấp ITMO sử dụng cho mục tiêu Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) theo Điều 6.2 của Thỏa thuận Paris.
Quỹ KliK của Thụy Sĩ đã mua trực tiếp số tín chỉ này từ ACT Group - đơn vị chủ dự án. Việc tài trợ tài chính từ KliK đóng vai trò quyết định để dự án khả thi và bền vững. Ngày 7/7/2025, 11.733 ITMO (sau khi trừ phần đóng góp bắt buộc) đã được ghi nhận trong Hệ thống giao dịch phát thải của Thụy Sĩ. Số tín chỉ này sẽ giúp Thụy Sĩ hoàn thành nghĩa vụ giảm phát thải theo Luật CO2 và cam kết quốc tế, trong khi Ghana điều chỉnh lại báo cáo phát thải để tránh tính trùng lặp.
Công nghệ bếp mới giúp giảm tới 80% khói và khí độc trong nhà, đồng thời tiết kiệm khoảng 60% chi phí chất đốt. Ảnh: Regreener.
Các bếp được sản xuất ngay tại Ghana, bán với giá hỗ trợ nhờ nguồn vốn carbon, kèm theo hoạt động tập huấn sử dụng và mô hình tín dụng vi mô thông qua quỹ xoay vòng tại các hội tiết kiệm thôn bản. Điều này không chỉ thúc đẩy mức độ sử dụng, mà còn tạo việc làm trong sản xuất, phân phối và dịch vụ sau bán hàng.
Giới chuyên gia đánh giá, thành công này chứng minh tính minh bạch và hiệu quả của khung pháp lý Điều 6.2, đồng thời mở đường cho nhiều dự án tương tự ở Ghana và khu vực. Ông Daniel Tutu Benefoh, Giám đốc Văn phòng Thị trường Carbon Ghana, gọi đây là “bước ngoặt quan trọng khẳng định sức mạnh của hợp tác khí hậu quốc tế”. Đại diện Quỹ KliK cũng cho rằng dự án bếp sạch là minh chứng rõ ràng về tác động xã hội - môi trường của tín chỉ carbon, đồng thời đặt ra tiêu chuẩn mới cho lĩnh vực nấu ăn sạch tại châu Phi.
Với phát hành ITMO đầu tiên này, Ghana và Thụy Sĩ không chỉ tiên phong trong cơ chế hợp tác khí hậu toàn cầu mà còn mang lại mô hình bền vững, giúp giảm nạn phá rừng, cải thiện sức khỏe cộng đồng và nâng cao khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu.
