Ngày 19/12, Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên Quốc tế (IUCN) tại Việt Nam phối hợp với Văn phòng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững (SD4B/VBCSD) VCCI tổ chức Tọa đàm "Thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân trong bảo vệ môi trường và bảo tồn đa dạng sinh học nhằm tăng cường tuân thủ ESG".
"Chi phí bảo tồn sẽ ít hơn chi phí dành cho phục hồi"
Khi ESG - bộ tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị trở thành thước đo cho sự thành công và sức cạnh tranh của doanh nghiệp, đây không còn là một lựa chọn nâng cao giá trị thương hiệu mà là nền tảng cho tăng trưởng bền vững, quản trị rủi ro và tạo dựng giá trị dài hạn.
Ông Nguyễn Tiến Huy, Giám đốc SD4B/VBCSD (VCCI). Ảnh: Kiều Chi.
Tại Tọa đàm, ông Nguyễn Tiến Huy, Giám đốc SD4B/VBCSD (VCCI) nhấn mạnh: "Thiên nhiên đang thay đổi theo cách chưa từng có tiền lệ".
Những con số thống kê về suy giảm đa dạng sinh học không chỉ là lời cảnh báo về môi trường, mà còn là tín hiệu rủi ro kinh tế. Khi đa dạng sinh học suy giảm, các chuỗi cung ứng, sinh kế và thị trường cũng bị đe dọa.
Theo báo cáo PwC (2025), chỉ 3% doanh nghiệp ưu tiên bảo tồn đa dạng sinh học và 9% quan tâm tới bảo tồn nước, trong khi nhiều doanh nghiệp tập trung hơn vào biến đổi khí hậu và quản lý chất thải theo mô hình kinh tế tuần hoàn. Ngoài ra, 82% doanh nghiệp lựa chọn hình ảnh thương hiệu và danh tiếng là lý do hàng đầu để theo đuổi ESG, trong khi duy trì năng lực cạnh tranh là lý do thứ hai. Điều này cho thấy, ESG vẫn chưa được hiểu và tiếp cận một cách toàn diện, đặc biệt là trụ cột môi trường gắn với phục hồi và bảo tồn thiên nhiên.
Ông Jake Brunner, Trưởng Đại diện Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) tại Việt Nam. Ảnh: Kiều Chi.
Ông Jake Brunner, Trưởng Đại diện IUCN Việt Nam phát biểu, trong bối cảnh nguồn vốn ODA cho bảo tồn có xu hướng giảm, việc huy động đầu tư từ khu vực tư nhân với tầm nhìn dài hạn về bảo tồn là giải pháp tất yếu để cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
"Hiện nay, nhu cầu gia tăng về trải nghiệm du lịch xanh, hoạt động thiên nhiên cũng mở ra cơ hội mới cho các mô hình đầu tư bền vững", ông Jake Brunner chia sẻ thêm về tiềm năng.
Từ góc nhìn của tổ chức IUCN, bảo tồn không chỉ là vấn đề tài chính hay kỹ thuật, mà còn là sự chuyển hóa về tư duy và văn hóa kinh doanh. Dù trực tiếp hay gián tiếp, mọi hoạt động kinh tế đều tác động đến thiên nhiên, và sự chung tay của doanh nghiệp là điều không thể thiếu bởi chi phí cho bảo tồn luôn thấp hơn rất nhiều so với chi phí phục hồi khi thiên nhiên đã bị tổn thương.
Minh bạch ESG thúc đẩy hợp tác NGOs và doanh nghiệp tư nhân
Doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên, nhưng cũng là lực lượng có tiềm năng mạnh mẽ nhất để đầu tư, đổi mới sáng tạo và dẫn dắt quá trình chuyển đổi xanh.
Người dân Bạc Liêu (cũ) trồng rừng ngập mặn trong khuôn khổ dự án do Công ty Hyundai Motor (HMC) và Good Neighbors International (GNI) tài trợ. Ảnh: IUCN.
Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp đã đồng hành cùng IUCN triển khai các giải pháp dựa vào thiên nhiên tại Việt Nam. Tiêu biểu như Phát triển chuỗi giá trị bền vững các sản phẩm từ tơ sen tại Việt Nam nhằm hỗ trợ chiến lược trữ nước cho vùng ĐBSCL (Coca-cola); khôi phục 17 hec-ta đất ngập nước bị suy thoái (Pan Group và Tập đoàn C.P.); giải quyết tình trạng thu hẹp vùng bờ ở ĐBSCL trên quy mô lớn bằng cách khôi phục rừng ngập mặn bên trong đê biển thông qua chuyển đổi các ao nuôi tôm sang mô hình kết hợp RAS và tôm - rừng (Huyndai, GNI).
Các mô hình chứng minh được việc doanh nghiệp trực tiếp làm việc tại thực địa cùng người dân và các tổ chức đối tác mang lại giá trị gia tăng rõ nét cho hợp tác giữa doanh nghiệp và các tổ chức xã hội.
Theo đại diện Tập đoàn T.H, quan hệ hợp tác giữa doanh nghiệp và các NGO mang tính tương hỗ, bổ trợ lẫn nhau, nhưng cần được xây dựng trên nền tảng minh bạch, công bằng, chuẩn hóa đo lường và công khai trong các báo cáo ESG.
Ngoài ra, mô hình hợp tác công - tư "4 nhà" cũng cho thấy vai trò then chốt của điều phối đa bên, kết nối nhà khoa học với doanh nghiệp, đặc biệt trong việc ứng dụng công nghệ vào bảo tồn và phát triển bền vững. Không gian hợp tác đa bên bền vững sẽ là "điểm giao thoa" giữa nhu cầu của doanh nghiệp, mục tiêu của các tổ chức và lợi ích thiết thực của cộng đồng địa phương.
Sự kiện cũng là một sáng kiến thí điểm để xây dựng các kế hoạch thúc đẩy hợp tác giữa khu vực tư nhân và các tổ chức bảo tồn tại Việt Nam trong tương lai, với sự hỗ trợ và điều phối của Ban Điều phối Khu vực (RIT) thuộc CEPF. Thành phần tham dự bao gồm các thành viên của VBCSD/VCCI, các thành viên VB4E cũng như các đối tác và đơn vị thụ hưởng của CEPF.
