Trong nỗ lực mở rộng thị trường năng lượng tái tạo, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy tiềm năng chuyển đổi mỏ than thành cánh đồng pin mặt trời.
Theo đó, các nhà nghiên cứu của tổ chức Global Energy Monitor (GEM) ghi nhận 312 mỏ than lộ thiên đã đóng cửa kể từ năm 2020, trải rộng trên diện tích 2.089 km². Trong một dự án khác, nhóm Global Coal Mine Tracker (GCMT), cũng thuộc GEM, ghi nhận thêm 3.731 km² đất mỏ dự kiến bị bỏ hoang trước cuối năm 2030 do trữ lượng cạn kiệt.
Như vậy, ước tính thế giới sẽ có 446 mỏ than và 5.820 km² đất bị bỏ hoang. Các mỏ than này có thể được tái sử dụng cho các dự án năng lượng mặt trời và tạo ra gần 300 GW năng lượng tái tạo, tương đương với khoảng 15% công suất năng lượng mặt trời được lắp đặt trên toàn cầu hiện nay.
Một mỏ than được chuyển đổi thành cánh đồng pin mặt trời. Ảnh: RWE.
“Quá trình chuyển đổi từ khai thác than sang năng lượng mặt trời đang diễn ra và tiềm năng này đã sẵn sàng để được khai phá tại các nhà sản xuất than lớn như Australia, Mỹ, Indonesia và Ấn Độ”, ông Cheng Cheng Wu, giám đốc dự án Energy Transition Tracker tại GEM, cho biết.
Với mục tiêu tăng gấp 3 công suất năng lượng tái tạo toàn cầu vào năm 2030, các mỏ than bỏ hoang mang đến cơ hội đáng kể cho quá trình chuyển đổi năng lượng sạch. Nhưng lợi ích không dừng lại ở đó.
"Việc mua đất cho các mục tiêu năng lượng tái tạo toàn cầu đã gây ra nhiều xung đột giữa các bên liên quan và người ra quyết định. Vì vậy, việc chuyển đổi mỏ than có thể mang lại lợi ích mới nổi bật cho các cộng đồng than trước đây trên khắp hành tinh", bà Hailey Deres, nhà nghiên cứu tại GEM nhận xét.
Ủng hộ nhận định trên, ông Wu cho biết việc chuyển đổi mỏ than để phát triển năng lượng mặt trời mang đến cơ hội hiếm có, trong đó vừa có thể phục hồi đất đai, tạo việc làm tại địa phương và triển khai năng lượng sạch.
"Với những lựa chọn đúng đắn, cùng một nền tảng đã thúc đẩy kỷ nguyên công nghiệp có thể giúp thúc đẩy các giải pháp về khí hậu mà chúng ta hiện đang rất cần", ông lưu ý.
Theo đó, các nhà phân tích ước tính khoảng 259.700 việc làm mới, ổn định có thể được tạo ra tại các địa điểm chuyển đổi mỏ than thành cánh đồng pin lượng mặt trời và 317.500 việc làm tạm thời và xây dựng khác. Con số này lớn hơn số lượng công nhân ngành than dự kiến bị cắt giảm trên toàn cầu vào năm 2035.
Với cách tiếp cận này, các mỏ than cũ đang tạo động lực kinh tế để cải tạo và dọn dẹp đống đổ nát sau khi khai thác.
Ông Ryan Driskell Tate, phó giám đốc tại GEM cho biết: "Chúng tôi đã thấy những gì xảy ra trong các cộng đồng khai thác than khi các công ty phá sản, sa thải công nhân và để lại đống đổ nát. Tuy nhiên, chúng ta vẫn còn có thể khai thác những tiềm năng mà các mỏ than để lại cho tương lai năng lượng sạch. Chúng ta cần sự kết hợp phù hợp các động lực để đưa mọi người vào làm việc, từ đó xây dựng thế hệ năng lượng mặt trời tiếp theo tại vùng khai thác than".
