Tỉnh Thái Nguyên sau sáp nhập có diện tích tự nhiên 8.375,21 km2, quy mô dân số 1.799.489 người. Tỉnh Thái Nguyên giáp các tỉnh Bắc Ninh, Cao Bằng, Lạng Sơn, Phú Thọ, Tuyên Quang và thành phố Hà Nội.
Mở rộng không gian với 4 thế mạnh
Theo TS Lê Quang Đăng - Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam, sau sáp nhập, không gian phát triển du lịch tỉnh Thái Nguyên được mở rộng với tiềm năng lớn. Tài nguyên du lịch của tỉnh Thái Nguyên mới bao gồm toàn bộ giá trị tự nhiên và giá trị văn hóa của tỉnh Thái Nguyên và tỉnh Bắc Kạn cũ, với 4 thế mạnh tài nguyên chủ chốt:
TS. Lê Quang Đăng - Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam. Ảnh: Quang Linh.
Thế mạnh tài nguyên du lịch sinh thái - tự nhiên
Thái Nguyên có hệ thống tài nguyên du lịch sinh thái khá đa dạng, độc đáo, với đầy đủ các hệ giá trị rừng tự nhiên, vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên, sông, suối, hồ, thác, hang động...
Trong đó, nhiều tài nguyên thiên nhiên có giá trị và sức hấp dẫn lớn như: Vườn quốc gia Ba Bể, hồ Ba Bể, hồ Núi Cốc, thác Nà Khoang, thác Nà Đăng, thác Rọom, thác 7 tầng, thác Khuôn Tát, suối Cửa Tử, suối Mỏ Gà, hang Phượng Hoàng, động Hua Mạ, sông Công, sông Cầu; cùng với đó là các đỉnh núi cao (khu vực sườn Đông Tam Đảo, khu vực Na Rì, Thần Sa, Ngân Sơn)...
Thế mạnh tài nguyên du lịch văn hóa - lịch sử - cách mạng
Tỉnh Thái Nguyên được mệnh danh là “Thủ đô gió ngàn”, là khu vực quan trọng trong hệ thống ATK của vùng Chiến khu Việt Bắc thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Thái Nguyên ngày nay còn lưu giữ nhiều di sản văn hóa, di tích cách mạng, nhiều khu vực đã trở thành điểm đến quen thuộc và yêu thích của khách du lịch như cụm di tích ATK Định Hóa, cụm di tích ATK Chợ Đồn, các di tích lịch sử Nà Tu, Đồn Phủ Thông, Đèo Giàng, Khuổi Linh, Tỉn Keo,...
Ngoài ra, Thái Nguyên còn sở hữu nhiều di tích lịch sử, di tích khảo cổ, di tích tôn giáo và các công trình tâm linh nổi tiếng như: Đền Đuổn, Núi Văn - Núi Võ, đền thờ Đội Cấn, chùa Hang, chùa Phù Liễn, chùa Thạch Long, đền An Mã...
Du lịch trải nghiệm vùng na Võ Nhai. Ảnh: Quang Linh.
Thế mạnh tài nguyên du lịch nông nghiệp - nông thôn
Xứ đệ nhất danh trà là tỉnh thuộc vùng trung du và miền núi phía Bắc, kinh tế nông nghiệp giữ vai trò chủ đạo. Thái Nguyên sở hữu nhiều vùng chè nổi tiếng như vùng chè Tân Cương, La Bằng, Khe Cốc, Trại Cài, vùng chè Yên Định, Quảng Chu - Chợ Mới, Bằng Phúc - Chợ Đồn.
Ngoài ra, nơi đây cũng sở hữu nhiều vùng chuyên canh cây nông nghiệp ngắn ngày, cây ăn quả, cây dược liệu, với các đặc sản nông sản phong phú như: cam, quýt, bưởi, na, chuối, ổi, bí xanh thơm, dong riềng...
Thế mạnh tài nguyên du lịch cộng đồng - gắn với các dân tộc vùng cao
Thái Nguyên là vùng đất được hình thành từ lâu đời, là không gian sinh sống của cộng đồng nhiều dân tộc anh em. Các dân tộc chủ yếu như: Kinh, Tày, Nùng, Dao, H\'Mông, Sán Dìu, Sán Chay, Hoa,... Hầu hết các dân tộc đều giữ được bản sắc văn hóa truyền thống. Trong đó, nhiều bản làng dân tộc đã được khai thác, phát triển loại hình du lịch cộng đồng, thu hút khách du lịch như: Khu bảo tồn Làng nhà sàn dân tộc sinh thái Thái Hải, Làng văn hóa dân tộc bản Quyên, xóm Mỏ Gà, bản Pác Ngòi, Mù Là, Bó Lù, Cốc Tộc...
Các homestay khu vực suối Cửa Tử tăng cường đầu tư cơ sở vật chất. Ảnh: Quang Linh.
Cần có cách làm mới, không cộng gộp sản phẩm
Sau khi sáp nhập, ngành du lịch của Thái Nguyên đứng trước những thời cơ, vận hội mới, TS Lê Quang Đăng cho rằng xứ đệ nhất danh trà cần có định hướng chiến lược phát triển du lịch rõ ràng với từng thế mạnh. Một số nội dung được gợi mở như:
Tổ chức lại không gian phát triển du lịch
Thái Nguyên cần tổ chức quy hoạch, phân bố lại không gian phát triển du lịch mới. Không gian mới này phải đảm bảo phát huy tối đa, tiềm năng, thế mạnh của tài nguyên; hình thành các trục phát triển, tuyến liên kết, cụm du lịch đồng bộ, khu du lịch trọng điểm, sản phẩm du lịch chất lượng.
Định hướng lại hệ thống sản phẩm du lịch
Về cơ bản, hệ thống sản phẩm du lịch của Thái Nguyên và Bắc Kạn (cũ) khá tương đồng, với 4 dòng sản phẩm chủ đạo là: du lịch sinh thái, du lịch văn hóa - lịch sử cách mạng, du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng. Việc sáp nhập có thể là sự cộng gộp về mặt không gian và tài nguyên nhưng không nên là sự cộng gộp về mặt sản phẩm. Bối cảnh mới, thời cơ vận hội mới, không gian phát triển mới, Thái Nguyên cần định hướng lại hệ thống sản phẩm, tạo thêm sản phẩm mới và làm mới sản phẩm đã có.
Phát triển sản phẩm mới
Ngoài 4 sản phẩm chủ đạo đã có, Thái Nguyên có thể nghiên cứu phát triển sản phẩm mới: du lịch nghỉ dưỡng sinh thái cao cấp gắn với Khu du lịch quốc gia hồ Núi Cốc, hồ Ba Bể; du lịch gắn với các sự kiện, lễ hội quy mô lớn (tổ chức 1 tháng): Lễ hội trà quốc tế, Đại lễ hội văn hóa - ẩm thực vùng cao Việt Bắc, lấy Lễ hội múa bát của người Tày làm trung tâm.
Vùng chè Tân Cương, Thái Nguyên. Ảnh: Quang Linh.
Làm mới sản phẩm đã có
TS Đăng đề xuất cần làm mới sản phẩm du lịch nông nghiệp, tăng giá trị và chi tiêu của khách, chú trọng nông nghiệp thế mạnh là vùng chè; xây dựng mô hình Công viên văn hóa trà xanh (Green Tea Park) tại Tân Cương.
Định vị lại thị trường du lịch
Thị trường khách quốc tế có vai trò đặc biệt quan trọng, đây là thị trường khách có thu nhập cao, có khả năng chi tiêu và lưu trú dài ngày (đối với các dòng sản phẩm nghỉ dưỡng, lễ hội quy mô lớn). Trong đó, phải quan tâm thị trường du khách trẻ (đối với sản phẩm du lịch nông nghiệp gắn với vùng chè và du lịch sinh thái khám phá thiên nhiên rừng, hồ, suối, thác, hang động).
Tiềm năng du lịch của xứ đệ nhất danh trà sau sáp nhập là vô cùng lớn, nếu tận dụng được để nâng cấp các loại hình du lịch sẵn có, hình thành chuỗi liên kết sản phẩm du lịch mới, Thái Nguyên hứa hẹn không chỉ trở thành trung tâm du lịch của khu vực mà sẽ vươn tầm quốc tế.
