Địa danh hành chính thay đổi, Việt Nam đề nghị Trung Quốc sớm cập nhật

Nguy cơ gián đoạn xuất khẩu vì bất cập địa danh

Bên lề Phiên họp thường niên lần thứ 92 của Ủy ban về An toàn thực phẩm và An toàn dịch bệnh động thực vật (Ủy ban SPS/WTO), diễn ra từ ngày 18-20/6 tại Geneva, Thụy Sĩ, đoàn Việt Nam đã có buổi làm việc quan trọng với đại diện Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) và Phái đoàn Thường trực Trung Quốc tại WTO.

Đoàn Việt Nam, do TS Ngô Xuân Nam, Phó giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam dẫn đầu, đề nghị phía Trung Quốc phối hợp cập nhật địa danh hành chính mới của doanh nghiệp Việt trong hệ thống đăng ký trực tuyến CIFER, theo đúng yêu cầu kỹ thuật của Quy định 248 - văn bản quy định việc quản lý doanh nghiệp nước ngoài sản xuất, chế biến, xuất khẩu thực phẩm vào Trung Quốc.

Theo lộ trình cải cách hành chính, từ ngày 1/7, Việt Nam sẽ vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, thay thế cho ba cấp như hiện hành trên cả nước. Việc này kéo theo sự điều chỉnh hàng loạt tên địa danh hành chính, trong đó xóa bỏ cấp huyện, nhiều xã đổi tên, sáp nhập hoặc chuyển địa giới hành chính.

Đây là bước cải cách cần thiết về tổ chức bộ máy, nhưng có thể kéo theo những bất cập hành chính nếu không được xử lý kịp thời trên hệ thống kỹ thuật xuất khẩu.

Theo Quy định 248 của Trung Quốc, mọi doanh nghiệp muốn xuất khẩu thực phẩm có nguồn gốc động thực vật vào thị trường này đều bắt buộc phải khai báo đúng địa chỉ pháp lý trên hệ thống trực tuyến CIFER. Nếu địa danh thực tế thay đổi do sáp nhập hay điều chỉnh hành chính mà không trùng khớp với thông tin đăng ký, doanh nghiệp có thể bị giữ hàng tại cửa khẩu.

Vì vậy, Việt Nam đề xuất phía Trung Quốc sớm có phương án hỗ trợ cập nhật địa chỉ doanh nghiệp Việt trong CIFER, đồng thời xây dựng cơ chế phối hợp linh hoạt nhằm đảm bảo quá trình chuyển đổi hành chính trong nước không trở thành điểm nghẽn cho dòng chảy hàng hóa.

"Vấn đề nằm ở chỗ doanh nghiệp không có quyền tự chỉnh sửa thông tin trên CIFER. Điều này khiến khâu phối hợp với GACC trở thành điều kiện tiên quyết để duy trì chuỗi thông thương ổn định. Chỉ cần chậm trễ cập nhật, hàng chục nghìn container, hàng trăm nghìn tấn nông sản có nguy cơ ùn ứ ngay trong mùa cao điểm”, TS Ngô Xuân Nam cho biết.

Ghi nhận đề xuất của Việt Nam, phía Trung Quốc cam kết sẽ trao đổi lại với các đơn vị liên quan để xử lý nhanh, tránh ảnh hưởng tới hoạt động giao thương giữa hai nước, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm xuất khẩu nông sản giữa năm.

Đối thoại đa phương, tháo gỡ vướng mắc song phương

Bên cạnh vấn đề địa danh, đoàn Việt Nam cũng tranh thủ khuôn khổ phiên họp SPS lần này để làm việc song phương với nhiều đối tác lớn, tập trung vào các nội dung kỹ thuật có ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp.

Tại cuộc gặp với Nhật Bản, phía Việt Nam đề nghị được cung cấp đầy đủ thông tin về các yêu cầu SPS liên quan đến sản phẩm mì ăn liền có chứa thịt bò, một mặt hàng đang vướng rào cản kỹ thuật và cần tháo gỡ để thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch.

Làm việc với đại diện Hoa Kỳ và Vương quốc Anh, đoàn Việt Nam trao đổi về Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung khoản 1, Phần II, Phụ lục XII của Thông tư số 25/2016/TT-BNNPTNT, văn bản liên quan đến kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật trên cạn. Đây là một trong những văn bản nhận được nhiều phản hồi quốc tế, trong đó phía Anh đề nghị sớm hoàn tất quy trình để đưa doanh nghiệp xuất khẩu thịt của họ vào danh sách được phê duyệt tại Việt Nam.

Vào chiều 19/6, đoàn Việt Nam cũng phúc đáp các quan ngại từ Mexico và Liên minh châu Âu về một số quy định kỹ thuật trong nước. Các nội dung trả lời được chuẩn bị kỹ lưỡng, thể hiện rõ tinh thần hợp tác, minh bạch và chủ động của Việt Nam trong quá trình hội nhập SPS toàn cầu.

Ủy ban SPS là diễn đàn kỹ thuật quan trọng trực thuộc WTO, họp 3 lần mỗi năm tại Geneva. Kỳ họp này quy tụ đại diện của 166 thành viên nhằm rà soát, đối thoại và điều phối các vấn đề về an toàn thực phẩm và dịch bệnh động thực vật trong thương mại quốc tế.

Là một quốc gia xuất khẩu nông sản lớn, Việt Nam luôn tham gia đầy đủ các phiên họp, không chỉ với vai trò thực thi mà còn chủ động đề xuất và gỡ khó cho doanh nghiệp. “Từ một quốc gia chủ yếu tuân thủ, Việt Nam đang dần khẳng định vai trò kiến tạo, chủ động định hình các quy chuẩn SPS toàn cầu, điều đặc biệt quan trọng với một nước xuất khẩu nông sản ngày càng sâu rộng như hiện nay”, TS Ngô Xuân Nam nhấn mạnh.

Phiên họp tiếp theo của Ủy ban SPS dự kiến diễn ra vào tháng 11/2025.