Ngày 30/6, tại Hà Nội, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) tổ chức Hội thảo “Tăng cường đổi mới và công nghệ hướng tới tăng trưởng xanh”. Hội thảo thu hút gần 100 đại biểu từ các bộ, ngành, địa phương, viện nghiên cứu, chuyên gia quốc tế và doanh nghiệp.
Bà Yookyung Lee, Phó Giám đốc quốc gia KOICA tại Việt Nam phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Hợp tác quốc tế thúc đẩy mục tiêu phát thải ròng bằng 0
Phát biểu khai mạc, bà Yookyung Lee, Phó Giám đốc quốc gia KOICA tại Việt Nam nhấn mạnh, để thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam cần đổi mới công nghệ và huy động hợp tác quốc tế.
Theo bà Yookyung Lee, trong xu thế chuyển đổi xanh, Việt Nam cần giải quyết các thách thức như đầu tư lớn cho “chuyển đổi kép” số hóa và xanh hóa, ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển dịch năng lượng bền vững và đáp ứng các yêu cầu ESG trong chuỗi cung ứng quốc tế. Hợp tác quốc tế là một trong những giải pháp hỗ trợ Việt Nam giải quyết các thách thức này.
Thời gian qua, Chính phủ Hàn Quốc thông qua Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) đã hỗ trợ Việt Nam và phối hợp triển khai Dự án “Thúc đẩy thị trường đầu tư tiết kiệm và hiệu quả năng lượng trong lĩnh vực công nghiệp và hỗ trợ thực hiện Kế hoạch hành động Tăng trưởng xanh Việt Nam”.
Trong khuôn khổ dự án này, hợp phần “Hỗ trợ xây dựng báo cáo kỹ thuật kế hoạch hành động Tăng trưởng xanh cấp tỉnh” được triển khai nhằm đồng hành cùng các địa phương xây dựng báo cáo kỹ thuật làm cơ sở ban hành và thực hiện Kế hoạch hành động Tăng trưởng xanh cấp tỉnh, bảo đảm phù hợp với Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.
Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung làm rõ các thách thức mà doanh nghiệp Việt Nam gặp phải trong quá trình “chuyển đổi kép” và chia sẻ những giải pháp, kinh nghiệm thực tiễn từ các chuyên gia trong và ngoài nước.
Công nghệ xanh trong giao thông vận tải
Chia sẻ về công nghệ xanh trong giao thông vận tải, bà Jin Young Kim, nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu Hàn Quốc (KRIC) cho biết, ngành giao thông chiếm khoảng 18% tổng phát thải khí nhà kính của Việt Nam và là nguồn chính phát sinh bụi mịn PM2.5 tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, gây thiệt hại kinh tế khoảng 14 tỷ USD và dẫn tới hàng chục nghìn ca tử vong mỗi năm.
Trong bối cảnh đó, bà Jin Young Kim cho rằng, công nghệ xanh trong giao thông là giải pháp quan trọng giúp Việt Nam giảm phát thải và ô nhiễm không khí, hướng tới phát triển bền vững.
Theo đó, xu hướng điện hóa phương tiện, phát triển xe điện, xe buýt điện và sử dụng nhiên liệu sạch như hydro đang ngày càng được đẩy mạnh. Tại Việt Nam, VinFast dẫn đầu với kế hoạch sản xuất 600.000 ô tô và 500.000 xe máy điện mỗi năm, cùng hơn 150.000 cổng sạc do mạng lưới V-Green cung cấp.
Bên cạnh đó, các hệ thống giao thông công cộng xanh như xe buýt nhanh (BRT) tại Hà Nội và Đà Nẵng đang được mở rộng. Việt Nam đã ban hành Chiến lược Tăng trưởng xanh 2021–2030, tầm nhìn 2050, với mục tiêu giảm 15–30% phát thải trên một đơn vị GDP, ưu tiên giao thông công cộng và xe điện. Chính phủ cũng áp dụng nhiều ưu đãi như giảm thuế nhập khẩu, miễn phí đăng kiểm và giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, VAT cho xe điện.
Cùng với đó, Việt Nam đang tích cực hợp tác quốc tế với Hàn Quốc, Nhật Bản, EU để phát triển công nghệ xe điện, lưu trữ pin và hạ tầng thông minh, đồng thời tiếp cận vốn từ Ngân hàng Thế giới, ADB.
Hội thảo nằm trong khuôn khổ hoạt động truyền thông của hợp phần “Hỗ trợ xây dựng báo cáo kỹ thuật kế hoạch hành động Tăng trưởng xanh cấp tỉnh”. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi còn nhiều thách thức như chi phí xe điện vẫn cao so với xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch, hạ tầng sạc chưa đồng bộ và thị trường xe cũ giá rẻ làm chậm tiến trình thay thế.
Để vượt qua các rào cản này, bà Kim kiến nghị, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư hạ tầng sạc, hỗ trợ giảm chi phí cho người tiêu dùng, phát triển giao thông công cộng thông minh và thực thi nghiêm quy định khí thải.
“Công nghệ xanh không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà còn là chìa khóa để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và xây dựng nền kinh tế phát triển bền vững,” bà Jin Young Kim nhấn mạnh.
Thúc đẩy xanh hóa các khu công nghiệp
Giới thiệu về Chương trình Khu công nghiệp sinh thái toàn cầu tại Việt Nam, bà Nguyễn Trâm Anh, Quản lý Dự án Quốc gia thuộc UNIDO Việt Nam cho biết, khung quốc tế về Khu công nghiệp sinh thái, được xây dựng lần đầu năm 2017 và chỉnh sửa năm 2021 với tổng cộng 64 chỉ số đánh giá.
Đặc biệt, trong quá trình hỗ trợ triển khai mô hình khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam, nhiều sáng kiến đã được áp dụng thành công, giúp tiết kiệm năng lượng, tái sử dụng tài nguyên và giảm phát thải.
Ví dụ điển hình là tại một nhà máy thép ở Đà Nẵng, các giải pháp như lắp mái lấy sáng tự nhiên, chuyển đèn cao áp sang LED, tái sử dụng dầu cán, bảo ôn đường ống hơi và tái sử dụng nước thải sau xử lý đã giúp tiết kiệm 1,5 tỷ đồng mỗi năm, giảm phát thải hơn 4.300 tấn CO2.
Ngoài ra, nhiều mô hình cộng sinh công nghiệp tiêu biểu đã được triển khai tại các khu công nghiệp lớn. Tại Khu công nghiệp Amata, Công ty Năng lượng Xanh sử dụng phụ phẩm sinh khối như trấu, vỏ dừa, gỗ thải để sản xuất hơi nước bão hòa cung cấp cho nhà máy PepsiCo, góp phần tái chế 60.000 tấn chất thải và giảm hơn 16.000 tấn CO2 mỗi năm.
Hay tại Khánh Phú (Ninh Bình), khí CO2 thải từ nhà máy Đạm Ninh Bình được thu hồi hóa lỏng phục vụ công nghiệp thực phẩm và y tế, dự kiến giảm phát thải tới 128.000 tấn CO2/năm sau khi mở rộng công suất.
Việt Nam có nhiều thuận lợi để thúc đẩy xanh hóa các khu công nghiệp, từng bước chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái. Ảnh: Minh Hoàng.
“Những ví dụ này cho thấy Việt Nam có nhiều thuận lợi để thúc đẩy xanh hóa các khu công nghiệp, từng bước chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững”, bà Nguyễn Trâm Anh khẳng định.
Cũng tại Hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm, những vướng mắc trong xây dựng khu công nghiệp sinh thái tại Việt nam, các giải pháp xanh trong lĩnh vực giao thông. Đặc biệt, thông qua Hội thảo, đã kết nối các cấp quản lý, doanh nghiệp và chuyên gia cùng tìm kiếm giải pháp đổi mới công nghệ, thu hút đầu tư xanh, góp phần thực hiện thành công Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn 2050.
