Cán bộ xã – “mắt xích” sống còn của chính sách bảo hiểm thất nghiệp

Tuyên truyền đến từng hộ gia đình

Trong hành trình đưa chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đến với người dân, đặc biệt là lao động nông thôn, chính quyền cơ sở chính là lực lượng gần dân và bền bỉ nhất. Không chỉ đơn thuần truyền tải thông tin, cán bộ cấp xã còn trực tiếp lắng nghe, giải đáp và tháo gỡ những vướng mắc ngay từ cơ sở. Tại xã Tân Tiến (huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội), vai trò này được cụ thể hóa bằng nhiều hoạt động thiết thực, đồng hành cùng người lao động.

Chia sẻ với phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường, ông Nguyễn Công Minh – Phó Chủ tịch UBND xã Tân Tiến cho biết: “Ngay sau khi tiếp nhận các văn bản về chính sách BHTN, địa phương đã chủ động triển khai tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh, mạng xã hội của xã để người lao động nắm bắt kịp thời những thông tin cần thiết”.

Đáng chú ý, xã Tân Tiến đã linh hoạt lồng ghép nội dung tuyên truyền vào các buổi sinh hoạt chi bộ, họp thôn và hoạt động của các tổ chức đoàn thể như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh… Cách làm này không chỉ giúp cán bộ, đảng viên chủ động tiếp cận, mà còn tạo điều kiện để người dân được nghe giải thích, trao đổi trực tiếp về chính sách ngay tại cộng đồng. Nhờ đó, nhiều người lần đầu hiểu rõ về quyền lợi, thủ tục hưởng BHTN – điều mà trước đây họ chỉ “nghe loáng thoáng” hoặc hiểu chưa đầy đủ.

Một điểm nhấn trong cách làm của xã là tiếp cận truyền thông theo hộ gia đình. Ông Minh cho biết: “Với những lao động đang làm ăn xa, chúng tôi tuyên truyền chính sách đến từng hộ gia đình, từ đó lan tỏa thông tin một cách hiệu quả hơn”.

Ngoài ra, xã Tân Tiến cũng thường xuyên phối hợp với Bảo hiểm xã hội huyện Chương Mỹ để tổ chức các buổi tuyên truyền chung về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp. Các nội dung được truyền tải đồng bộ, giúp người dân tiếp cận thông tin một cách toàn diện hơn.

Trong công tác giám sát, UBND xã cũng tích cực đôn đốc các doanh nghiệp và lao động thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng bảo hiểm, góp phần xây dựng nền tảng an sinh vững chắc tại địa phương.

Vai trò then chốt

Bên cạnh những cách làm hiệu quả, UBND xã Tân Tiến cũng thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế trong công tác tuyên truyền hiện nay. “Khó khăn lớn nhất là người dân chưa thực sự quan tâm đến chính sách này, dẫn đến việc tiếp cận thông tin còn hạn chế,” ông Minh – cán bộ UBND xã Tân Tiến – cho biết.

Thật vậy, bà Nguyễn Thị Ngự (sinh năm 1954, xã Tân Tiến) chia sẻ: “Có vài lần tôi cũng được nghe qua loa nhưng không mấy quan tâm vì chưa có nhu cầu”.

Để khắc phục, ông Minh đề xuất cần có những phương thức truyền thông hấp dẫn hơn, phù hợp với đặc thù cơ sở. “Chúng tôi mong muốn được cung cấp thêm các tài liệu, hình ảnh trực quan, nội dung tuyên truyền sinh động để phát trên hệ thống truyền thanh, đăng tải lên mạng xã hội địa phương – những kênh tiếp cận quen thuộc với người dân hiện nay” ông nói.

Dưới góc độ triển khai chính sách, ông Nguyễn Quý Đạt – Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) liên huyện Chương Mỹ – Thanh Oai – nhấn mạnh vai trò không thể thay thế của cán bộ cấp xã trong việc mở rộng bảo hiểm thất nghiệp. “Chúng tôi phối hợp chặt chẽ với chính quyền xã để rà soát các đơn vị chưa tham gia. Với lợi thế nắm chắc địa bàn, gần gũi người dân, cán bộ xã có thể xác định chính xác các doanh nghiệp còn bỏ sót, đồng thời vận động người lao động hiểu và thực hiện đúng chính sách” ông nói.

BHXH huyện hiện phối hợp chặt chẽ với các xã, định kỳ hằng tháng gửi danh sách các đơn vị chưa tham gia để địa phương hỗ trợ tuyên truyền, yêu cầu thực hiện theo đúng quy định. “Muốn chính sách hiệu quả, không thể thiếu sự vào cuộc trách nhiệm của cán bộ xã,” ông Đạt nhấn mạnh.

Từ góc nhìn nghiên cứu chính sách, PGS.TS Nguyễn Thị Lan Hương – nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội – cho rằng mô hình chính quyền hai cấp là cơ hội quan trọng để làm rõ và củng cố vai trò của cấp xã trong hệ thống thực thi chính sách. “Cấp xã không phải là đơn vị thực hiện chính sách, mà giữ vai trò hỗ trợ, giám sát việc thực thi – đảm bảo chính sách được thực hiện đúng, trúng và kịp thời tại cơ sở,” bà Hương nhận định.

PGS.TS Lan Hương phân tích: Vai trò của cán bộ cấp xã hiện nay tập trung vào ba trụ cột. Thứ nhất là tuyên truyền, phổ biến chính sách – giúp người dân hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình. Thứ hai là giám sát và hỗ trợ quá trình thực thi chính sách tại địa phương. Thứ ba là phản hồi chính sách – kịp thời nắm bắt, chuyển tải những bất cập từ thực tế để các cấp có thẩm quyền xem xét điều chỉnh.

Trong mô hình chính quyền hai cấp, các chức năng này càng được tăng cường, chuyên nghiệp hóa, để cấp xã thực sự trở thành cầu nối hiệu quả giữa chính sách và đời sống. “Thực tế lâu nay, chúng ta chưa tận dụng đúng vai trò phản hồi chính sách của cấp xã. Trong khi đó, phản hồi từ cơ sở là rất quý – họ biết chính sách đang khó ở đâu, vướng chỗ nào. Không nghe được tiếng nói này, chính sách dễ bị ‘khoảng trống’ khi triển khai” bà Hương chỉ rõ.