Mùa hè năm 2024, quần đảo Svalbard (Bắc Cực) đã chứng kiến đợt nắng nóng kỷ lục, kéo dài suốt 6 tuần, khiến khoảng 62 gigaton băng tan chảy, tương đương 1% tổng lượng băng trên quần đảo. Đây là mức tan băng gần gấp đôi kỷ lục trước đó, đủ để làm mực nước biển trung bình toàn cầu tăng thêm 0,16 mm.
Nắng nóng kỷ lục ở Svalbard khiến 62 gigaton băng tan chảy, đẩy nhanh nguy cơ nước biển dâng toàn cầu. Ảnh: Snow Brains.
Theo nhóm nghiên cứu của ông Thomas Schuler thuộc Đại học Oslo (Na Uy), sự kiện tan băng bất thường này chủ yếu do nhiệt độ không khí tăng vọt. Riêng tháng 8/2024, nhiệt độ trung bình tại Svalbard đạt 11 độ C, cao hơn hẳn mức 7°C vốn duy trì trong nhiều thập kỷ qua. Sự gia tăng này được cho là kết quả cộng hưởng giữa hiện tượng biển ấm hơn và mô hình thời tiết kéo dài, đưa khối không khí nóng từ phía nam tràn vào Bắc Cực, trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng nghiêm trọng.
Trong điều kiện bình thường, trung bình từ năm 1991 đến nay, mỗi mùa hè Svalbard chỉ mất dưới 10 gigaton băng. Tuy nhiên, chỉ trong 5 năm gần đây đã có tới 4 năm lập kỷ lục mới về tốc độ tan băng, cho thấy xu hướng ngày càng đáng lo ngại.
Các nhà khoa học cảnh báo, ngay cả khi thế giới duy trì kịch bản phát thải thấp, hơn một nửa số mùa hè từ nay đến năm 2100 vẫn có thể nóng hơn cả năm 2024. Khi đó, quá trình tan băng sẽ diễn ra nhanh hơn, trong khi lượng tuyết mùa đông không đủ để bù đắp. Điều này không chỉ đe dọa nghiêm trọng đến hệ sinh thái Bắc Cực mà còn làm gia tăng nguy cơ mực nước biển dâng, tác động trực tiếp tới hàng trăm triệu người sống tại các vùng ven biển trên toàn cầu.
