Những năm gần đây, người dân Tràng Cát, xã Kim An, huyện Thanh Oai (TP Hà Nội) phá bỏ diện tích trồng lá dong truyền thống, đổ xô đi trồng cam Canh với hy vọng hốt bạc. Tuy nhiên, năm nay giá cam giảm mạnh khiến nhiều hộ nông dân sây sẩm mặt mày.
Thôn Tràng Cát nổi tiếng với nghề trồng lá dong từ khoảng 600 năm trở lại đây. Lá dong Tràng Cát được biết đến vì lá bầu, rộng bề ngang, xanh, mỏng và dẻo hơn cả lá dong rừng. Bánh chưng được gói bằng lá dong Tràng Cát có màu xanh đẹp mắt và vị thơm tự nhiên.
Lá dong trồng rất dễ. Chỉ cần chăm chỉ tưới nước, bón phân, làm cỏ, cắt lá sâu thì lá cây sẽ đẹp và tươi tốt, cho thu hoạch quanh năm. Ngày thường, bà con chỉ tỉa những lá chân bán cho người dùng gói bánh chưng, đợt thu hoạch chính vào tháng Chạp (tháng 12 âm lịch). Khi ấy, lá dong to, đẹp và xanh hơn hẳn.
Tại thời điểm này, giá bán lá dong tại các nhà vườn dao động trong khoảng 50.000 - 200.000 đồng/100 lá, tùy thuộc vào từng loại lá to hay nhỏ. Nhiều hộ gia đình vẫn mưu sinh chủ yếu bằng nghề lá dong, mỗi sào thu được khoảng 15 - 20 triệu đồng tiền bán lá.
Người dân thu hoạch lá dong ngày Tết.
Lá dong Tràng Cát màu xanh đẹp bởi được thừa hưởng sự màu mỡ của phù sa ven sông Đáy. Một thời, người Tràng Cát sống khỏe với nghề trồng lá dong của làng mình. Vậy nhưng 2 năm trở lại đây, người dân đã đổ xô phá bỏ diện tích đất trồng lá dong, mở rộng diện tích trồng cam Canh.
Năm nay, giá cam giảm mạnh khiến hàng loạt nông dân vỡ mộng làm giàu. Hiện nay, một kg cam Canh Tràng Cát chỉ bán được với giá từ 15.000 - 20.000 đ trong khi năm trước trung bình 40.000 - 50.000 đ.
Gia đình ông Nguyễn Quang Tạo chuyển gần 1 ha diện tích trồng lá dong sang trồng cam. Giá cam năm nay loại ngon nhất chỉ được 30.000 đ/kg, số còn lại có khi rớt xuống mức 7.000 - 1.000 đ/kg. Cả vườn cam của gia đình ông Tạo được đầu tư khá lớn nhưng thu về chưa được 100 triệu đồng.
Anh Đạo bên vườn cam Canh trước khi thu hoạch nhưng giá đang hạ.
Tương tự là các vườn cam Canh của gia đình anh Bùi Đức Đạo và anh Vũ Văn Việt... Với giá cam hạ thấp như năm nay, anh Đạo chia sẻ, năm trước anh bán giá 40.000 đ/kg toàn bộ vườn. Năm nay, giá bán hiện tại của anh cao nhất cũng chỉ được 30.000 đ/kg.
Ông Nguyễn Quang Tú, trưởng thôn Tràng Cát cho biết, hiện nay thôn này chỉ còn khoảng 200 hộ dân trồng lá dong và con số đang giảm dần. Nguy cơ mất làng nghê trồng lá dong Tràng Cát đang hiện hữu.