Giải pháp phát triển cây mắc ca bền vững tại Điện Biên
Thứ Bảy 14/06/2025 , 18:02 (GMT+7)
Diện tích trồng mắc ca tại Điện Biên hiện đạt 10.300 ha và dự kiến sẽ tăng lên 60.000 ha. Tuy nhiên, một số sinh vật gây hại đã xuất hiện, đe dọa trực tiếp đến năng suất, chất lượng trái và sự phát triển của cây trồng. Trong khi đó, danh mục các loại thuốc bảo vệ thực vật dùng trên cây mắc ca chưa được ban hành. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh này đã có văn bản kiến nghị Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật hỗ trợ các biện pháp phòng chống sinh vật gây hại trên mắc ca.
NÔNG DÂN ĐIỆN BIÊN LÀM GIÀU TỪ CÂY MẮC CA
Từ năm 2002, cây mắc ca đã được cố Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn đưa lên trồng thử nghiệm tại một số huyện và thành phố Điện Biên Phủ. Giai đoạn 2013-2014, diện tích trồng mắc ca liên tục được mở rộng. Hiện nay, tổng diện tích cây mắc ca tại Điện Biên hiện đã đạt hơn 10.000ha. Trong đó, diện tích mắc ca đang thu hoạch gần 3.000ha, tập trung ở một số huyện Tuần Giáo, Mường Ảng và TP. Điện Biên Phủ.
Ông LÊ THÀNH ĐÔ- Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên
“ Với điều kiện khí hậu và thổ nhượng của tỉnh Điện Biên rất là phù hợp với cây mắc ca và cây mắc ca sau khi được trồng thử nghiệm tại tỉnh Điện Biên từ năm 2013 và năm 2014 thì đã được đánh giá là một cây rất phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của tỉnh Điện Biên. Chính vì vậy mà tỉnh Điện Biên đã ban hành nghị quyết chuyên đề để phát triển cây mắc ca. Tỉnh Điện Biên cũng đã triển khai việc cấp phép cho 13 dự án trồng cây mắc ca trên địa bàn với tổng diện tích khoảng hơn 60.000 ha và thực hiện theo chủ yếu theo 2 hình thức là tạo vùng lõi cho doanh nghiệp đầu tư trồng mắc ca và liên kết giữa doanh nghiệp với người dân để phát triển diện tích cây mắc ca.”
Mắc ca là loài cây thân gỗ, lá xanh quanh năm; cây có thể cao tới 18 m và tán rộng tới 15 m. Nó sống tới 100 năm và tuổi thọ kinh tế khoảng 40 - 60 năm. Nhiệt độ tối ưu để mắc ca phát triển là từ 20 - 25℃. Đặc biệt, vào giai đoạn phân hóa mầm hoa, cây cần nhiệt độ ban đêm từ 18 - 21℃ và kéo dài trong 5 tuần. Do đó, nhiều vùng ở Điên Biên được xác định là phù hợp để trồng mắc ca.
Nếu trồng từ cây ghép thì chỉ 3 - 4 năm là đã ra bói. Tới năm thứ 6 là cây đã cho nhiều quả. Còn từ năm thứ 10 trở đi, cây sẽ cho năng suất ổn định 20 - 30 kg quả/cây/năm. Nếu chăm sóc tốt cây còn cho năng suất cao hơn.
PV ông Nông dân LÒ VĂN ẢNG – Xã Quài Nưa, huyện Tuần Giáo, Điện Biên
PV Bà nông dân - Xã Quài Nưa, huyện Tuần Giáo, Điện Biên
(đồ họa dinh dưỡng quả thành phẩm) Quả mắc ca có có giá trị dinh dưỡng rất cao. Hàm lượng dầu chiếm tới 78% (cao hơn cả lạc, ở hạnh nhân và hạnh đào). Trong dầu đó có tới 87% là axit béo không no - một hợp chất làm giảm hàm lượng cholesterol và phòng trị bệnh xơ cứng động mạch. Lượng protein trong hạt chiếm tới 9,2% với 20 loại axit amin (mà trong đó có 8 loại axit amin rất cần thiết đối với con người). Ngoài ra, nó còn có nhiều chất bột, chất khoáng và nhiều loại vitamin. Vì vậy, người ta đã ví von nó là “hoàng hậu của các loại quả khô”.
(mắc ca ở điện biên)Trên địa bản tỉnh Điện Biên, mắc ca thu hoạch tới đâu, được bao tiêu đến đó vì cung không đủ cầu. Tuy nhiên khi diện tích trồng mắc ca tăng lên, quần thể lớn, bước đầu đã ghi nhận một số loại sâu bệnh và sinh vật gây hại cần được phòng trừ sớm. Trong khi đó, danh mục các loại thuốc BVTV được sử dụng trên cây mắc ca hiện chưa được ban hành. Nhiều bà con cũng gặp khó khăn trong việc lựa chọn mua cây giống chất lượng cao để mang về canh tác.
