Bảo tồn rùa biển: Nỗ lực 80 năm không ngừng nâng tầm công tác bảo tồn

Côn Đảo - hình mẫu bảo tồn rùa biển của Việt Nam

Côn Đảo đang trở thành hình mẫu quốc gia trong gìn giữ rùa biển nhờ sự phối hợp bền bỉ giữa chuyên môn, cộng đồng và các tổ chức quốc tế.

Trải qua 80 năm hình thành và phát triển, ngành nông nghiệp và môi trường Việt Nam đã mở rộng từ nhiệm vụ sản xuất lương thực sang một tầm nhìn rộng lớn hơn: gìn giữ đa dạng sinh học, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và phát triển kinh tế gắn với bền vững sinh thái. Giữa hành trình ấy, Côn Đảo trở thành minh chứng rõ rệt cho bước tiến của công tác bảo tồn, trong đó có rùa biển.

Trong nhiều năm qua, Côn Đảo vẫn được xem là bãi đẻ lớn nhất của rùa biển Việt Nam, chiếm tới 80 - 90% số lượng rùa lên bờ làm tổ. Mỗi mùa sinh sản, hàng trăm rùa mẹ tìm về những bãi cát của Vườn Quốc gia Côn Đảo, điều hiếm thấy trong bối cảnh quần thể rùa biển toàn cầu đang suy giảm mạnh.

Ông Nguyễn Khắc Pho, Giám đốc Ban Quản lý Vườn Quốc gia Côn Đảo: Quần thể rùa biển ở Vườn quốc gia Côn Đảo hiện nay có thể là nói là nhiều nhất trong cả nước. Chính vì cái tầm quan trọng của cái công tác bảo tồn rùa biển nó như vậy. Cho nên là Vườn quốc gia Côn Đảo luôn có một cái kế hoạch bảo tồn, bảo vệ cái quần thể rùa này rất là bài bản, chu đáo.

Chỉ tính riêng 11 tháng năm nay, đã có hơn 980 rùa mẹ lên bãi đẻ với gần 3.000 tổ, tạo ra khoảng 280.000 trứng và hơn 186.000 rùa con được thả về biển. Những con số này phản ánh rõ nét tinh thần chuyển đổi của ngành nông nghiệp và môi trường sau 80 năm: từ tư duy khai thác sang bảo tồn, từ quản lý hành chính sang quản trị hệ sinh thái có sự tham gia của toàn xã hội. Ở Côn Đảo, nỗ lực ấy không chỉ đến từ lực lượng kiểm lâm, cán bộ bảo tồn, mà còn từ người dân, du khách và tổ chức quốc tế, tạo nên một mô hình hợp tác cộng đồng hiệu quả và bền vững.

Ông Nguyễn Khắc Pho, Giám đốc Ban Quản lý Vườn Quốc gia Côn Đảo: Việc bảo tồn rùa biển ở Vườn Quốc gia Côn Đảo không chỉ là việc nội bộ của vườn mà có sự chung tay của cộng đồng, các tổ chức... cùng với anh em của lực lượng Vườn Quốc gia Côn Đảo là tình nguyện viên trong việc bảo tồn, giữ gìn và bảo vệ quần thể rùa biển ở Côn Đảo.

Bà Marianne Henkel, Trưởng đại diện Chương trình châu Á, WWF - Đức: Những chú rùa này nó mang một cái ý nghĩa hết sức là quan trọng. Ngày hôm nay là một chú rùa bé nhỏ nhưng sau hai 30 năm nữa chú sẽ trở thành những con rùa lớn, là những rùa mẹ. Nó tượng trưng cho cái hình ảnh mà nỗ lực của chúng ta hiện nay. Bây giờ chúng ta đang có những cái nỗ lực nhỏ nhưng sau này nó sẽ trở thành một cái tác động rất là lớn cho tương lai và đấy là những cái ý nghĩa mà tôi cảm nhận được của cái việc chăm sóc, bảo vệ những tài nguyên đa dạng sinh học ở cái thời điểm này, đây chính là chăm sóc cho tương lai.

Trên bản đồ bảo tồn biển Việt Nam, Côn Đảo từ lâu đã trở thành điểm tham chiếu quan trọng. Những kinh nghiệm về quản lý bãi đẻ, di dời tổ khi gặp sóng lớn, ấp trứng nhân tạo, giám sát rùa mẹ hay truyền thông cộng đồng… đã được nhiều địa phương ven biển học tập và nhân rộng. Đó cũng là minh chứng cho sự tiến bộ của ngành nông nghiệp và môi trường trong suốt chặng đường 80 năm, khi bảo tồn biển không còn là nhiệm vụ riêng lẻ mà trở thành trụ cột của chiến lược phát triển kinh tế biển bền vững.

PGS.TS Nguyễn Chu Hồi, Đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch thường trực Hội Thủy sản Việt Nam: Đối với Côn Đảo, chúng ta có thể gọi là một cái hình mẫu trong cái khu bảo tồn biển. Hòn Bảy Cạnh cũng như là Vườn quốc gia Côn Đảo là một trong 10 trung tâm về quản lý, bảo tồn, phát triển rùa biển đứng đầu của quốc tế. Gần đây thì những cái bài học của Côn Đảo về bảo tồn và phát triển rùa biển được nhân rộng ra một số khu bảo tồn ở một số địa phương ven biển khác. Tôi cho rằng đây là một cái cái khẳng định và cũng là một cái niềm tự hào. Cũng là một cái kết quả của sự lãnh đạo, phối hợp rất là tốt của chính quyền địa phương các cấp, triển khai các cái chủ trương, đường lối của Đảng về phát triển bền vững kinh tế biển cũng như đảm bảo tồn biển để mà chuyển đổi xanh.

Những mùa rùa liên tiếp thành công không chỉ làm sáng lên vị thế của Côn Đảo trên bản đồ bảo tồn quốc tế mà còn thể hiện rõ bước chuyển của ngành nông nghiệp và môi trường Việt Nam: bảo tồn gắn với sinh kế xanh, khoa học gắn với cộng đồng, phát triển kinh tế gắn với gìn giữ hệ sinh thái. Mỗi chú rùa con ra biển hôm nay là kết quả của nỗ lực 80 năm không ngừng nâng tầm công tác bảo tồn và cũng là lời nhắc nhở rằng tương lai của đại dương phụ thuộc vào những hành động bền bỉ ngay từ bây giờ.