Mục tiêu cụ thể đến năm 2030
Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 2736/QĐ-TTg về Quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử thời kỳ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Quy hoạch này nhằm thực hiện hiệu quả Quyết định số 245/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử thời kỳ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đồng thời, cụ thể hóa các mục tiêu và xây dựng lộ trình, xác định nội dung trọng tâm để phát triển, ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ trong các ngành, lĩnh vực.
Quy hoạch đề ra mục tiêu đến năm 2030 phải phát triển, ứng dụng bức xạ và đồng vị trong lĩnh vực như: Khí tượng thuỷ văn, tài nguyên nước, địa chất khoáng sản, bảo vệ môi trường, quan trắc phóng xạ môi trường, biến đổi khí hậu.
Đồng thời, phải phát triển, ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ trong lĩnh vực nông nghiệp; nâng cao năng lực nghiên cứu và triển khai, tiếp cận và làm chủ các kỹ thuật tiên tiến về ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ; một số lĩnh vực, cơ sở nghiên cứu ứng dụng đạt trình độ khu vực và quốc tế.
Lĩnh vực nông nghiệp môi trường sẽ tập trung phát triển, ứng dụng bức xạ và đồng vị trong thực hiện nhiệm vụ đến năm 2030. Ảnh: Phạm Oanh.
Các nhiệm vụ chính, trọng tâm
Để hoàn thành các mục tiêu trên, lĩnh vực khí tượng thuỷ văn, tài nguyên nước, địa chất khoáng sản, bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu phải tập trung nghiên cứu, ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong khí tượng, thủy văn, tài nguyên nước, địa chất khoáng sản, bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu. Tiến tới ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong tất cả công tác như: Quan trắc, dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn; xác định tuổi, nguồn gốc hình thành, trữ lượng, nguồn bổ cập, khả năng bổ cập và sự vận động của nước dưới đất; xác định đặc điểm một số cấu trúc địa chất có tiềm năng phục vụ nghiên cứu khả năng lưu giữ nước dưới đất, lưu giữ CO2 chôn lấp các chất độc hại, phóng xạ; phân tích và đo lường chính xác lượng phát thải khí nhà kính làm cơ sở chỉ đạo, hướng dẫn về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, bảo vệ tầng ô-dôn; nghiên cứu biến đổi khí hậu; nghiên cứu đánh giá ô nhiễm nước mặt, nước ngầm, bồi lắng trầm tích hồ, bồi xói cửa sông và ven biển; đưa ra kết quả nghiên cứu ứng dụng công nghệ bức xạ xử lý một số loại chất thải gây ô nhiễm môi trường từ hoạt động sản xuất và đời sống.
Về quan trắc phóng xạ môi trường, Quy hoạch yêu cầu phải xây dựng bản đồ hiện trạng môi trường phóng xạ phục vụ phát triển kinh tế xã hội; triển khai ứng dụng kỹ thuật mô phỏng đánh giá phát tán phóng xạ trong môi trường không khí và biển từ nhà máy điện hạt nhân; tổ chức thực hiện quan trắc môi trường các mỏ khoáng sản có nguy cơ phát thải phóng xạ; quan trắc thường xuyên môi trường nền phóng xạ tự nhiên và nhân tạo; hoàn thiện và bảo đảm hoạt động của mạng lưới quan trắc và cảnh báo phóng xạ môi trường quốc gia; nghiên cứu, xây dựng định hướng đẩy mạnh thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản phóng xạ phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam.
Đối với lĩnh vực nông nghiệp phải chọn tạo và đưa vào sản xuất các giống cây trồng đột biển có giá trị nhằm tăng năng suất, chất lượng, nâng cao giá trị nông sản Việt Nam và phát triển nông nghiệp bền vững. Từ đó, một số giống cây trồng chủ lực được tạo ra bằng phương pháp chọn tạo giống đột biến phóng xạ, đưa vào ứng dụng rộng rãi, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao và duy trì vị trí số 1 Đông Nam Á về ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ trong chọn tạo giống cây trồng.
Ngoài ra, phải đẩy mạnh ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ, đồng vị bên trong kiểm soát xói mòn và rửa trôi, quản lý đất trồng, nước tưới tiêu và chế độ canh tác; truy xuất nguồn gốc động thực vật; kiểm soát dịch bệnh cây trồng, vật nuôi; sản xuất các chế phẩm sinh học thân thiện môi trường phục vụ sản xuất nông nghiệp xanh, sạch và bền vững.
