Nhiều năm qua, ngành giáo dục và đào tạo TP. Cần Thơ luôn xác định giáo dục môi trường, giáo dục vì sự phát triển bền vững là một nhiệm vụ trọng tâm, gắn liền với phong trào thi đua xây dựng trường học sinh thái, thân thiện.
Ông Nguyễn Văn Hiền, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Cần Thơ nhấn mạnh, ngành đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, từ việc ban hành hướng dẫn về giáo dục bảo vệ môi trường, giảm rác thải nhựa trong trường học, đến việc phối hợp chặt chẽ với Sở Tài nguyên và Môi trường, Thành đoàn, Hội Liên hiệp Phụ nữ để tổ chức các chương trình ngoại khóa, tập huấn và truyền thông nâng cao nhận thức.
Ông Nguyễn Văn Hiền, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Cần Thơ nhấn mạnh, giáo dục môi trường, phát triển bền vững là một nhiệm vụ trọng tâm của ngành, hướng đến xây dựng trường học sinh thái. Ảnh: Kim Anh.
Giai đoạn 2021-2025, Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Cần Thơ đã triển khai kế hoạch tuyên truyền phòng chống rác thải nhựa tại các cơ sở giáo dục. Đồng thời mở nhiều lớp bồi dưỡng cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh về phân loại rác tại nguồn, giảm thiểu rác nhựa dùng một lần, sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường.
Việc phổ biến Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN cũng được triển khai rộng khắp, tạo phong trào thi đua sôi nổi trong các trường học. Từ các mô hình điểm “Trường học sinh thái – không rác thải nhựa”, phong trào dần lan tỏa sâu rộng, trở thành tiêu chí thi đua hằng năm của toàn ngành.
Đến nay, 100% trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông trên địa bàn TP. Cần Thơ đều có hoạt động hưởng ứng chương trình. Trong đó, trên 60% trường đã thực hiện phân loại rác tại nguồn, xây dựng “góc sinh thái” trong khuôn viên.
Từ đó, học sinh ngày càng có ý thức hơn với các hành động cụ thể như mang bình nước cá nhân, sử dụng hộp cơm nhiều lần, hạn chế túi ni lông; phong trào “Ngày không rác nhựa” được duy trì đều đặn ở nhiều đơn vị.
Năm 2024, TP. Cần Thơ vinh dự có hai trường đạt giải cao nhất trong Giải thưởng “Trường học sinh thái ASEAN”. Ảnh: Kim Anh.
Một số trường còn xây dựng vườn sinh thái, vườn rau sạch phục vụ bữa ăn bán trú, hợp tác với doanh nghiệp để thu gom rác tái chế gây quỹ học bổng, hay thực hiện phong trào “Đổi rác nhựa lấy cây xanh” thu hút đông đảo học sinh, phụ huynh tham gia.
Dù đạt nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên việc triển khai vẫn còn một số hạn chế. Ông Hiền cho biết, cơ sở vật chất tại nhiều trường trên địa bàn hiện chưa đồng bộ về hệ thống thu gom, xử lý rác; kinh phí hoạt động môi trường còn phụ thuộc vào xã hội hóa.
Đặc biệt, thói quen sử dụng nhựa một lần trong cộng đồng vẫn phổ biến, khiến việc duy trì mô hình gặp nhiều khó khăn. Một số giáo viên, học sinh thay đổi hành vi chưa bền vững, cần thêm thời gian và sự giám sát để hình thành nếp sống xanh thực thụ.
Thời gian tới, Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Cần Thơ đặt mục tiêu đưa nội dung xây dựng trường học sinh thái trở thành nhiệm vụ thường xuyên ở tất cả các cấp quản lý và cơ sở giáo dục. Trong đó, ngành sẽ đẩy mạnh các hoạt động trải nghiệm gắn với thực tiễn, đổi mới hình thức truyền thông, đồng thời tăng cường xã hội hóa – huy động sự tham gia của phụ huynh, doanh nghiệp và cộng đồng.
Các mô hình điểm sẽ được rút kinh nghiệm và nhân rộng, gắn với tiêu chí thi đua khen thưởng của ngành. Thành phố cũng định hướng đưa giáo dục môi trường, giảm rác thải nhựa vào sinh hoạt chuyên môn, tiết học chính khóa và ngoại khóa, đầu tư hệ thống thùng rác phân loại, điểm thu gom rác tái chế tại trường học.
Hằng năm, Cần Thơ sẽ tổ chức “Tuần lễ Trường học sinh thái” cấp thành phố, tạo không khí thi đua sôi nổi giữa các trường, hướng tới mục tiêu đến năm 2030, 100% cơ sở giáo dục đạt tiêu chí “Trường học sinh thái – không rác thải nhựa”.
Tại Trường Phổ thông Việt Mỹ (phường Hưng Phú, TP. Cần Thơ) - đơn vị đạt giải Nhất “Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam năm 2024”, bà Võ Thị Tuyết Trang - Giám đốc điều hành Hệ thống Trường Việt Mỹ chi nhánh Cần Thơ chia sẻ, trường học sinh thái không chỉ là một sáng kiến giáo dục, mà còn là môi trường nuôi dưỡng nhân cách, lối sống và trách nhiệm công dân toàn cầu cho thế hệ trẻ.
Trong hành trình ấy, bà Trang khẳng định, giáo viên đóng vai trò then chốt, không chỉ truyền đạt tri thức mà còn truyền cảm hứng sống xanh thông qua hành động gương mẫu – tiết kiệm điện nước, hạn chế rác nhựa, bảo vệ cảnh quan.
Song hành là học sinh - trung tâm của phong trào cũng là đội ngũ trực tiếp tham gia trồng cây, phân loại rác, thực hiện các dự án truyền thông và hoạt động thiện nguyện. Các em trở thành “sứ giả xanh”, lan tỏa thông điệp bảo vệ môi trường đến gia đình và cộng đồng.
Xây dựng Trường học sinh thái ASEAN, Trường Phổ thông Việt Mỹ quan tâm 3 nội dung cốt lõi là: phát triển phẩm chất, năng lực cá nhân hướng tới ý thức cộng đồng; tuyên truyền và giáo dục; hoạt động trải nghiệm và thực tiễn.
Bà Võ Thị Tuyết Trang - Giám đốc điều hành Hệ thống Trường Việt Mỹ chi nhánh Cần Thơ bày tỏ, là trường tư, Nhà trường luôn quan tâm đến vấn đề xây dựng trường học sinh thái nhằm nuôi dưỡng nhân cách, lối sống và trách nhiệm cho học sinh. Ảnh: Kim Anh.
Thông qua hoạt động giáo dục môi trường, học sinh rèn luyện sự tự tin, trung thực, tinh thần trách nhiệm và biết quan tâm đến người khác. Các em phát triển năng lực quan sát, khám phá thiên nhiên và vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn đề thực tế, lan tỏa ra cộng đồng.
Nhà trường cũng đẩy mạnh truyền thông qua thuyết trình, báo cáo, cuộc thi và hoạt động xã hội. Phối hợp Đoàn Thanh niên thực hiện phong trào “Chiến dịch Hoa phượng đỏ 2024”, cắt giảm sản phẩm nhựa dùng một lần, thay thế bằng vật liệu thân thiện môi trường. Học sinh tái chế chai, ly nhựa, giấy vụn, lá cây để làm chậu trồng cây, vật dụng trang trí; tham gia phong trào “Ngày chủ nhật xanh”, ra quân dọn vệ sinh, tham dự các cuộc thi khoa học kỹ thuật về bảo vệ môi trường và đạt nhiều giải thưởng cấp quận, thành phố. Qua đó, khơi dậy tinh thần hành động thiết thực của học sinh trong việc xây dựng trường học sinh thái.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường giao Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, Quỹ Vì tương lai xanh tổ chức Giải thưởng trường học sinh thái ASEAN Việt Nam năm 2025 - Trường học không rác thải nhựa.
Mọi thông tin liên quan đến Giải thưởng bạn đọc xem trên Báo điện tử nongnghiepmoitruong.vn, trang web của Giải thưởng ecoschool.vn hoặc Nhà báo Nguyễn Quỳnh Chi, số điện thoại: 0967181555 hoặc mail: nquynhchi.00@gmail.com.
