Tờ New York Post cho biết, ngày 1/5 Tổng thống Donald Trump công bố sự điều chỉnh nhân sự cấp cao trong bộ máy điều hành an ninh và đối ngoại, giữa lúc dư luận còn chưa lắng xuống sau vụ rò rỉ thông tin mật trên nền tảng nhắn tin mã hóa Signal.
Theo đó, ông Mike Waltz, người vừa rời vị trí Cố vấn An ninh Quốc gia, được đề cử làm Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên hợp quốc, còn Ngoại trưởng Marco Rubio sẽ kiêm nhiệm chức danh Cố vấn An ninh Quốc gia thời gian tới.
Tổng thống Trump tiết lộ vai trò của Walz và trách nhiệm của Rubio trong chính quyền của ông trên chương trình 'Truth Social'. Ảnh: Getty.
Mike Waltz, sinh năm 1974, là cựu đại tá Lục quân, từng tham chiến tại Afghanistan và phục vụ trong lực lượng đặc nhiệm. Ông là nghị sĩ bang Florida từ năm 2019 đến 2023 trước khi gia nhập nội các của Tổng thống Trump.
Waltz là nhân vật có quan điểm cứng rắn về chính sách đối ngoại, nổi bật là lập trường với Trung Quốc và ủng hộ tăng cường hiện diện quân sự của Hoa Kỳ tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Sau khi được bổ nhiệm làm Cố vấn An ninh Quốc gia đầu năm 2024, ông nhanh chóng trở thành nhân vật trung tâm trong việc hoạch định chính sách an ninh.
Tuy nhiên, sai sót nghiêm trọng trong việc để nhà báo Jeffrey Goldberg lọt vào nhóm trao đổi nội bộ về chiến dịch không kích Yemen đã khiến ông mất ghế.
Thay vì loại bỏ hoàn toàn Waltz khỏi bộ máy, Tổng thống Trump chọn cách tái cơ cấu nhân sự. Cựu quân nhân được điều sang vị trí Đại sứ tại Liên hợp quốc - một vị trí vẫn giữ được tầm ảnh hưởng trên trường quốc tế nhưng ít gây rủi ro hơn về bảo mật.
Việc bổ nhiệm này được đánh giá là nỗ lực vừa giữ thể diện cho nhân sự thân tín, vừa làm dịu dư luận của ông Trump, mà không làm tổn hại tới cấu trúc quyền lực trong chính quyền. Sự hiện diện của Waltz tại Liên hợp quốc được kỳ vọng sẽ tiếp tục phản ánh lập trường cứng rắn của chính quyền Trump, đặc biệt trong các vấn đề liên quan đến Iran, Nga và các tổ chức quốc tế.
Vị trí Đại sứ tại Liên Hợp Quốc cần được Thượng viện phê chuẩn. Ông Trump trước đó chọn bà Elise Stefanik, nghị sĩ Cộng hòa bang New York vào vị trí này nhưng đã rút lại đề cử hồi cuối tháng 3/2025. Cơ hội giờ được mở ra với Mike Waltz.
Trong khi đó, Marco Rubio, sinh năm 1971, là cựu Thượng nghị sĩ bang Florida, từng là đối thủ của ông Trump trong cuộc đua sơ bộ của Đảng Cộng hòa năm 2016.
Sau khi tái lập quan hệ trong nhiệm kỳ hai của ông Trump, Rubio được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng từ đầu năm 2023. Ông có nền tảng vững chắc về chính sách đối ngoại và là một trong những kiến trúc sư về chính sách Mỹ Latinh của Đảng Cộng hòa trong suốt 10 năm qua.
Việc ông Rubio tạm thời kiêm nhiệm vai trò Cố vấn An ninh Quốc gia được xem là bước đi chiến thuật của Nhà Trắng, nhằm củng cố quyền kiểm soát và tránh xáo trộn vào thời điểm nhạy cảm. Đây là một sự sắp xếp hiếm hoi, tương tự trường hợp của Henry Kissinger thập niên 1970.
Giới phân tích nhận định, việc Rubio đảm nhiệm đồng thời cả 2 vai trò Ngoại trưởng và Cố vấn An ninh Quốc gia cho thấy Tổng thống Trump đang muốn thiết lập một đầu mối tập trung để điều phối chính sách đối ngoại - an ninh quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh Hoa Kỳ đang điều chỉnh chiến lược tại Trung Đông và tăng cường sự cạnh tranh toàn diện với Trung Quốc.
Hiện Hội đồng An ninh Quốc gia của Tổng thống Trump vẫn còn nhiều ghế trống, bao gồm: Phó Cố vấn An ninh Quốc gia phụ trách Công nghệ Mạng và Công nghệ Mới nổi; Phó Cố vấn An ninh Quốc gia phụ trách Kinh tế Quốc tế; Cố vấn Pháp lý của Hội đồng An ninh Quốc gia...
