Trái tim trìu mến tương phùng ánh mắt hồn nhiên

Lê Thiếu Nhơn - Chủ Nhật, 02/06/2024 , 10:56 (GMT+7)

Trái tim trìu mến của một cô giáo nghỉ hưu, đã giúp nhà thơ Trần Hà Yên tìm được ánh mắt hồn nhiên trong thế giới trẻ em nhiều sắc màu ngộ nghĩnh.

Nhà thơ - nhà giáo Trần Hà Yên.

Trái tim trìu mến dành cho trẻ em là bệ phóng đầu tiên của những ai muốn viết về tuổi thơ. Nhà thơ Trần Hà Yên có hàng chục năm tận tụy giảng dạy ngữ văn bậc trung học phổ thông. Trải nghiệm nghề giáo rất có ích cho việc sáng tác hướng đến lứa tuổi cắp sách đến trường. Vì vậy, nhà thơ Trần Hà Yên khá thuận lợi khi làm thơ thiếu nhi. Bởi lẽ, nghề giáo đã giúp chị trang bị một trái tim trìu mến, nên chỉ cần cộng hưởng ánh mắt hồn nhiên, thì chị sẽ dễ dàng có được tác phẩm gần gũi trẻ em.

Đã từng thử sức ở nhiều thể loại văn chương dành cho người lớn, nhà thơ Trần Hà Yên lặng lẽ thu xếp một góc thanh khiết lòng mình cho những vần điệu trong trẻo gửi tặng độc giả nhí. Hai tập thơ “Từ vườn hoa nhà em” và “Bác sĩ chim sâu” của chị, đã mở ra một hành trình khám phá vẻ đẹp mát lành.

Những cảnh sắc làng quê tái hiện khung trời thơ ấu bằng những hình ảnh sinh động. Từ hình ảnh con người “Xa xa ngoài đồng mẹ cấy/ Nhấp nhô nón trắng vai gầy” và “Bên bậc giếng làng mấy chị/ Đem hương bồ kết ra hong”, đến hình ảnh loài vật “Ao nhà mùa hè êm ả/ Lá tre buông xuống nhẹ nhàng/ Đàn vịt lên bờ phơi nắng/ Phơi cả ánh chiều trên lưng”.

Tập thơ "Từ vườn hoa nhà em".

Thơ thiếu nhi vốn được xem như “thị trường ngách” của đời sống văn học. Thơ thiếu nhi phục vụ đối tượng đặc biệt nên rất cần chất liệu đặc biệt, để kết nối người viết và người đọc. Con đường dẫn dắt vào thơ thiếu nhi là một lối đi rất hẹp, ưu tiên những bước chân nhẹ nhàng và khéo léo. Bất cứ sự phô diễn quá đà nào về ngôn từ hay về suy tưởng, đều khiến bài thơ hoặc câu thơ chệch khỏi quỹ đạo tiếp nhận của trẻ em. Nhà thơ Trần Hà Yên có vẻ nắm chắc “luật chơi” tinh tế ấy, thơ thiếu nhi của chị dịch chuyển mạch lạc bằng sự tỉ tê những lời ấm áp: “Một tiếng chim tu hú/ Hót từ vườn vải xa/ Em nghe thoảng trong gió/ Hương thơm quả bay ra”.

Không khó để phát hiện, điểm chung ở hai tập thơ “Từ vườn hoa nhà em” và “Bác sĩ chim sâu” là nhà thơ Trần Hà Yên lấy sự quan sát của trẻ em để làm bệ phóng cho những ý nghĩ bay bổng giữa thiên nhiên. Chú ếch xanh có sở thích riêng “Có một chú ếch nhỏ/ Lưng xanh màu lá cây/ Đôi mắt tròn dáo dác/ Chú muốn làm gì đây/ Bỏ nhà đi từ sớm/ Ếch xanh muốn biết nhiều/ Cứ ngồi hoài đáy giếng/ Sẽ biết được bao nhiêu”, mà con chuồn chuồn cánh mỏng cũng có cảm xúc riêng “Bỗng đâu tiếng cá đớp móng/ Giật mình nàng ấy bay cao/ Yêu thương gió nâng đôi cánh/ Để ao bèo nhớ xôn xao”.

Muốn lôi cuốn độc giả nhỏ phiêu lãng cùng thế giới thơ, nhà thơ Trần Hà Yên đã dùng thủ pháp thường thấy ở nhiều tác giả chuyên viết cho thiếu nhi, đó là thể hiện chính cách nói của trẻ em. Kiểu xưng hô và giọng tường thuật mang đầy đủ phẩm chất tuổi thơ, góp phần kiến tạo một không gian mới mẻ cho những câu chuyện quen thuộc. Ở không gian ấy, khi thì nhắn nhủ “Chị gió Nồm ơi mát rượi/ Thổi con thuyền lướt biển xanh/ Chị gió Nồm ơi hãy đến/ Cho diều em vút bay nhanh”, khi thì bâng khuâng “Đêm nay trời nhiều mưa gió/ Chị Hằng buồn chẳng vén mây/ Chắc là chú Cuội đi vắng/ Nên không gian ướt lạnh đầy”.

Tập thơ "Bác sĩ chim sâu".

Xin được nhấn mạnh thêm lần nữa, những nhà thơ xuất thân từ nhà giáo luôn có sẵn năng lượng âu yếm và dữ kiện tích cực để viết cho trẻ em. Trường hợp nhà thơ Trần Hà Yên cũng không ngoại lệ. Chị thấu hiểu rằng, thơ thiếu nhi phải đem đến những thông tin mềm mại hơn những trang sách giáo khoa. Vì vậy, chị xây dựng một mái trường khác trong thi ca, vừa tinh nghịch “Lớp em có bạn Gió/ Rất giỏi chơi trốn tìm/ Đố ai tìm ra được/ Nếu bạn ấy đứng im”, lại vừa ân cần “Không như mặt trời ngủ sớm/ Em còn thức để học bài/ Điểm chín điểm mười đỏ chói/ Em mong có ở ngày mai”.

Có thể khẳng định, hai tập thơ “Từ vườn hoa nhà em” và “Bác sĩ chim sâu” của nhà thơ Trần Hà Yên là món quà được dành dụm từ những năm tháng yêu thương thế hệ tương lai. Trong thơ thiếu nhi của chị, trái tim trìu mến có dịp tương phùng ánh mắt hồn nhiên.

Lê Thiếu Nhơn
Tin khác
Giờ phút vĩnh biệt bác Lê Huy Ngọ
Giờ phút vĩnh biệt bác Lê Huy Ngọ

Bác ở đây những giờ phút sau cùng trước khi về cõi vĩnh hằng, nơi bình yên bác nghỉ ngơi, không còn bão lũ dữ dội, không còn những day dứt buồn vui cõi trần.

Mấy lời bái biệt cựu Bộ trưởng Lê Huy Ngọ
Mấy lời bái biệt cựu Bộ trưởng Lê Huy Ngọ

Tôi đoán ông đã thanh thản cõi lòng. Những gì ông đã lo được cho dân thì đã lo xong, công đức lớn có thể đo đếm được...

Nhớ bác Ngọ
Nhớ bác Ngọ

Được các anh em làm việc tại Báo Nông nghiệp và Môi trường báo tin bác Ngọ mất rồi, tôi rất bất ngờ, vì không nghĩ việc này lại đến đột ngột như vậy.

Anh Lê Huy Ngọ, nguyên mẫu nhân vật trong tác phẩm văn học 'Tầm nhìn xa'
Anh Lê Huy Ngọ, nguyên mẫu nhân vật trong tác phẩm văn học 'Tầm nhìn xa'

Chứng kiến cuộc gặp ở Thanh Hóa tôi nhận ra ông tân Bí thư Tỉnh ủy Lê Huy Ngọ là anh trung cấp nông nghiệp trong 'Tầm nhìn xa' của Nhà văn Nguyễn Khải.

Một đời người - Một rừng cây
Một đời người - Một rừng cây

Người 'Bộ trưởng của nông dân' đã đi xa... Một đời cống hiến như rừng cây tỏa bóng, để lại thương nhớ và di sản lớn cho nông nghiệp Việt Nam.

GS. Trần Duy Quý: 'Anh Lê Huy Ngọ đặc biệt chú ý đến khoa học'
GS. Trần Duy Quý: 'Anh Lê Huy Ngọ đặc biệt chú ý đến khoa học'

Khi anh Lê Huy Ngọ làm Bộ trưởng Bộ NN-PTNT đã đặc biệt chú ý đến khoa học và đề nghị khoa học phải tập trung vào giải quyết những vấn đề lớn của quốc gia.

Bộ trưởng Lê Huy Ngọ, người đặt nền móng đổi mới tư duy trong nông nghiệp
Bộ trưởng Lê Huy Ngọ, người đặt nền móng đổi mới tư duy trong nông nghiệp

'Làm thế nào cho dân bớt khổ', câu nói của Bộ trưởng Lê Huy Ngọ, cách đây gần 30 năm trên cánh đồng Nghệ An vẫn in đậm trong tâm trí ông Hồ Xuân Hùng.

Người đi trong bão - 'Bộ trưởng của nông dân' Lê Huy Ngọ
Người đi trong bão - 'Bộ trưởng của nông dân' Lê Huy Ngọ

Cựu Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Huy Ngọ vừa về cõi vĩnh hằng, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho đồng chí, đồng đội và hàng triệu nông dân trên khắp mọi miền đất nước.

'Bộ trưởng của nông dân' Lê Huy Ngọ
'Bộ trưởng của nông dân' Lê Huy Ngọ

Vậy là Anh đã đi, mang theo bao tâm huyết, trăn trở về nông nghiệp, nông thôn và cuộc sống của người nông dân nước Việt. Cuộc gọi lần cuối, Anh vẫn dặn phải báo cáo với các cấp lãnh đạo quan tâm có cơ chế để thúc đẩy phát triển nông thôn miền núi còn nhiều khó khăn.

'Nhà thầu khoán Năm U.SOM' - Dấu ấn mới của đạo diễn, NSƯT Trịnh Quang Tùng
'Nhà thầu khoán Năm U.SOM' - Dấu ấn mới của đạo diễn, NSƯT Trịnh Quang Tùng

'Nhà thầu khoán Năm U.SOM' tái hiện hình tượng Anh hùng LLVTND Trần Văn Lai, là dấu ấn sáng tạo của Trịnh Quang Tùng tại Liên hoan Phim Tài liệu châu Âu - Việt Nam.

Ta yêu tiếng nước ta
Ta yêu tiếng nước ta

Tiếng Việt - tiếng nước ta - trước hết, đó là tiếng nói Việt (âm Nôm), mà người nước ngoài mô tả là 'líu lo như tiếng chim'.

Về việc chọn sách giáo khoa ở Hoa Kỳ cho học sinh
Về việc chọn sách giáo khoa ở Hoa Kỳ cho học sinh

Bài viết này cung cấp vài nét chính về quy trình chọn lựa sách giáo khoa cho các lớp từ Mẫu giáo đến lớp 12 của hệ thống trường công lập ở Bắc Mỹ.