Trái tim trìu mến tương phùng ánh mắt hồn nhiên

Lê Thiếu Nhơn - Chủ Nhật, 02/06/2024 , 10:56 (GMT+7)

Trái tim trìu mến của một cô giáo nghỉ hưu, đã giúp nhà thơ Trần Hà Yên tìm được ánh mắt hồn nhiên trong thế giới trẻ em nhiều sắc màu ngộ nghĩnh.

Nhà thơ - nhà giáo Trần Hà Yên.

Trái tim trìu mến dành cho trẻ em là bệ phóng đầu tiên của những ai muốn viết về tuổi thơ. Nhà thơ Trần Hà Yên có hàng chục năm tận tụy giảng dạy ngữ văn bậc trung học phổ thông. Trải nghiệm nghề giáo rất có ích cho việc sáng tác hướng đến lứa tuổi cắp sách đến trường. Vì vậy, nhà thơ Trần Hà Yên khá thuận lợi khi làm thơ thiếu nhi. Bởi lẽ, nghề giáo đã giúp chị trang bị một trái tim trìu mến, nên chỉ cần cộng hưởng ánh mắt hồn nhiên, thì chị sẽ dễ dàng có được tác phẩm gần gũi trẻ em.

Đã từng thử sức ở nhiều thể loại văn chương dành cho người lớn, nhà thơ Trần Hà Yên lặng lẽ thu xếp một góc thanh khiết lòng mình cho những vần điệu trong trẻo gửi tặng độc giả nhí. Hai tập thơ “Từ vườn hoa nhà em” và “Bác sĩ chim sâu” của chị, đã mở ra một hành trình khám phá vẻ đẹp mát lành.

Những cảnh sắc làng quê tái hiện khung trời thơ ấu bằng những hình ảnh sinh động. Từ hình ảnh con người “Xa xa ngoài đồng mẹ cấy/ Nhấp nhô nón trắng vai gầy” và “Bên bậc giếng làng mấy chị/ Đem hương bồ kết ra hong”, đến hình ảnh loài vật “Ao nhà mùa hè êm ả/ Lá tre buông xuống nhẹ nhàng/ Đàn vịt lên bờ phơi nắng/ Phơi cả ánh chiều trên lưng”.

Tập thơ "Từ vườn hoa nhà em".

Thơ thiếu nhi vốn được xem như “thị trường ngách” của đời sống văn học. Thơ thiếu nhi phục vụ đối tượng đặc biệt nên rất cần chất liệu đặc biệt, để kết nối người viết và người đọc. Con đường dẫn dắt vào thơ thiếu nhi là một lối đi rất hẹp, ưu tiên những bước chân nhẹ nhàng và khéo léo. Bất cứ sự phô diễn quá đà nào về ngôn từ hay về suy tưởng, đều khiến bài thơ hoặc câu thơ chệch khỏi quỹ đạo tiếp nhận của trẻ em. Nhà thơ Trần Hà Yên có vẻ nắm chắc “luật chơi” tinh tế ấy, thơ thiếu nhi của chị dịch chuyển mạch lạc bằng sự tỉ tê những lời ấm áp: “Một tiếng chim tu hú/ Hót từ vườn vải xa/ Em nghe thoảng trong gió/ Hương thơm quả bay ra”.

Không khó để phát hiện, điểm chung ở hai tập thơ “Từ vườn hoa nhà em” và “Bác sĩ chim sâu” là nhà thơ Trần Hà Yên lấy sự quan sát của trẻ em để làm bệ phóng cho những ý nghĩ bay bổng giữa thiên nhiên. Chú ếch xanh có sở thích riêng “Có một chú ếch nhỏ/ Lưng xanh màu lá cây/ Đôi mắt tròn dáo dác/ Chú muốn làm gì đây/ Bỏ nhà đi từ sớm/ Ếch xanh muốn biết nhiều/ Cứ ngồi hoài đáy giếng/ Sẽ biết được bao nhiêu”, mà con chuồn chuồn cánh mỏng cũng có cảm xúc riêng “Bỗng đâu tiếng cá đớp móng/ Giật mình nàng ấy bay cao/ Yêu thương gió nâng đôi cánh/ Để ao bèo nhớ xôn xao”.

Muốn lôi cuốn độc giả nhỏ phiêu lãng cùng thế giới thơ, nhà thơ Trần Hà Yên đã dùng thủ pháp thường thấy ở nhiều tác giả chuyên viết cho thiếu nhi, đó là thể hiện chính cách nói của trẻ em. Kiểu xưng hô và giọng tường thuật mang đầy đủ phẩm chất tuổi thơ, góp phần kiến tạo một không gian mới mẻ cho những câu chuyện quen thuộc. Ở không gian ấy, khi thì nhắn nhủ “Chị gió Nồm ơi mát rượi/ Thổi con thuyền lướt biển xanh/ Chị gió Nồm ơi hãy đến/ Cho diều em vút bay nhanh”, khi thì bâng khuâng “Đêm nay trời nhiều mưa gió/ Chị Hằng buồn chẳng vén mây/ Chắc là chú Cuội đi vắng/ Nên không gian ướt lạnh đầy”.

Tập thơ "Bác sĩ chim sâu".

Xin được nhấn mạnh thêm lần nữa, những nhà thơ xuất thân từ nhà giáo luôn có sẵn năng lượng âu yếm và dữ kiện tích cực để viết cho trẻ em. Trường hợp nhà thơ Trần Hà Yên cũng không ngoại lệ. Chị thấu hiểu rằng, thơ thiếu nhi phải đem đến những thông tin mềm mại hơn những trang sách giáo khoa. Vì vậy, chị xây dựng một mái trường khác trong thi ca, vừa tinh nghịch “Lớp em có bạn Gió/ Rất giỏi chơi trốn tìm/ Đố ai tìm ra được/ Nếu bạn ấy đứng im”, lại vừa ân cần “Không như mặt trời ngủ sớm/ Em còn thức để học bài/ Điểm chín điểm mười đỏ chói/ Em mong có ở ngày mai”.

Có thể khẳng định, hai tập thơ “Từ vườn hoa nhà em” và “Bác sĩ chim sâu” của nhà thơ Trần Hà Yên là món quà được dành dụm từ những năm tháng yêu thương thế hệ tương lai. Trong thơ thiếu nhi của chị, trái tim trìu mến có dịp tương phùng ánh mắt hồn nhiên.

Lê Thiếu Nhơn
Tin khác
Lạc vào cuộc ‘đua thuyền’ truyền hình Quảng Bình
Lạc vào cuộc ‘đua thuyền’ truyền hình Quảng Bình

Không có hàng ngàn cổ động viên reo hò, nhưng tôi đã tưởng tượng là ê kíp truyền hình trực tiếp đang chèo một con thuyền chở văn hóa Quảng Bình đi khắp muôn nơi...

Nông nghiệp và Môi trường với Nguyễn Huy Thiệp
Nông nghiệp và Môi trường với Nguyễn Huy Thiệp

Dù khiêm tốn đến mấy, hẳn ông Lê Nam Sơn, ông Trịnh Bá Ninh và các biên tập viên kỳ cựu của báo đều không thấy chướng khi nói rằng truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp đã góp phần làm nên, làm vững chắc thêm hiện tượng Báo Nông nghiệp Việt Nam số Tết trong làng báo nước nhà.

Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Xuất xứ cuốn truyện 'Mồ cô Phượng'
Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Xuất xứ cuốn truyện 'Mồ cô Phượng'

Ông bạn già kính mến của tôi thầm lặng viết 'Mồ cô Phượng', ở trong các tiệm ăn, ngoài đường, quán chợ, bến tàu. Vậy mà tuyệt nhiên không nói với tôi một lời.

Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Hoàng Tích Chu - Khí phách một nhà báo
Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Hoàng Tích Chu - Khí phách một nhà báo

Tôi say sưa đọc đi đọc lại bài báo của Hoàng Tích Chu. Với bài báo này, anh đã để lại trong tôi cái ấn tượng tốt đẹp của khí phách một người làm báo.

Cây liễu trước gió thôn tôi
Cây liễu trước gió thôn tôi

Tổng kết UBMTTQ huyện Quỳnh Lưu, tôi ngỡ ngàng khi thấy Bí thư Chi bộ thôn tôi Cù Thị Nhàn trong bộ áo dài vàng thướt tha lên sân khấu nhận bằng khen.

Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Những tình duyên lỡ dở
Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Những tình duyên lỡ dở

Ở ngoài có bao nhiêu việc đáng nói, ở trong lòng tôi có bao nhiêu điều đáng viết ra, mà không nói, không viết nó lên giấy để cho nó như đã thành một thứ men rượu trong người thế này thì chịu sao được nổi nữa!

Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Nghề đạm bạc
Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Nghề đạm bạc

Kể lại những chuyện thiệt mình của nhà báo chúng tôi thì nhiều lắm, bằng chép bộ Bách khoa từ điển hay bộ Sử ký Tư Mã Thiên cũng nên...

Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Bước đầu làm báo
Hồi ký Phùng Bảo Thạch: Bước đầu làm báo

Kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025), Báo Nông nghiệp và Môi trường trân trọng trích đăng hồi ức nghề báo của Nhà báo lão thành Phùng Bảo Thạch thay lời tri ân đến nhiều thế hệ làm báo nước ta.

‘Tay chơi’ Đặng Huy Trứ
‘Tay chơi’ Đặng Huy Trứ

‘Tay chơi’ Đặng Huy Trứ là nhà cải cách lớn, góp phần khơi gợi tư tưởng canh tân và khai hóa vào giữa thế kỷ XIX ở Việt Nam.

‘Em bé Napalm’ trần tình về nhiếp ảnh gia Nick Ut
‘Em bé Napalm’ trần tình về nhiếp ảnh gia Nick Ut

‘Em bé Napalm’ là bức ảnh nổi tiếng nhất về chiến tranh Việt Nam, sau nửa thế kỷ lại xôn xao dư luận về câu chuyện bản quyền liên quan đến tác giả Nick Ut.

Viết về Bác như cuộc đời đã chọn
Viết về Bác như cuộc đời đã chọn

Nguyễn Hưng Hải là trường hợp đặc biệt trong số các nhà văn, nhà thơ dành cả cuộc đời, phần lớn thi nghiệp theo đuổi đề tài về Bác Hồ.

100 năm Ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi
100 năm Ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi

Nhắc đến Đoàn Giỏi là nhắc đến 'Đất rừng phương Nam'. Thế nhưng, nhà văn của Nam Bộ ấy còn được công chúng yêu mến bởi rất nhiều những tác phẩm bất hủ khác.

Sự kiện

Câu chuyện từ quả tầm bóp*

Câu chuyện từ quả tầm bóp*

Tri thức nông dân
Nông nghiệp và Môi trường với Nguyễn Huy Thiệp

Nông nghiệp và Môi trường với Nguyễn Huy Thiệp

Tiếng Việt - Văn Việt - Người Việt
Khát vọng Điện Biên

Khát vọng Điện Biên

Tri thức nông dân