Sức dân trong việc xây dựng nông thôn mới ở Hà Nội

Thống kê từ 2010 đến nay, TP Hà Nội đã huy động được trên 185.000 tỷ đồng cho xây dựng nông thôn mới (NTM), trong đó riêng nhân dân đóng góp trên 21.000 tỷ đồng.

Chương trình xây dựng NTM của TP Hà Nội có được kết quả như ngày hôm nay không thể không kể đến sự đóng góp của sức dân. Cụ thể, Hội Nông dân đã vận động hội viên hiến 1,37 triệu m² đất và góp 672.000 ngày công; Hội Phụ nữ hỗ trợ 1.100 hộ thành viên thoát nghèo, gần 5.000 hộ thành viên cải thiện kinh tế; Đoàn Thanh niên trồng mới 883.000 cây xanh, làm 480 công trình bích họa, tạo dựng 325 tuyến đường văn minh…

Chỉ một con ngõ nhỏ với 10 hộ dân thôi nhưng ngõ 4 của thôn Dum, xã Phúc Thọ đã có 7 hộ hăng hái tự nguyện hiến đất để mở rộng ngõ giúp cho việc giao thông thuận lợi, phát triển kinh tế cũng như văn hóa - xã hội được dễ dàng. Trưởng thôn Dum, ông Vũ Đức Thắng tâm sự: "Xuất phát từ mục tiêu chương trình NTM là vì dân, do dân nên chúng tôi đã vận động bà con hiểu và ủng hộ, từ những mét đất quý giá được hiến để làm cầu, mở đường, những ngày công lao động, cho đến ủng hộ tiền của, hiện vật để xây các công trình văn hóa, xã hội".

Câu chuyện ở xã Thanh Oai cũng tương tự. Giai đoạn 2021-2025, các xã cũ trên địa bàn đã huy động được hơn 2.100 tỷ đồng cho chương trình NTM, trong đó có một tỷ lệ không nhỏ từ việc hiến đất, tài sản khác hay hiến ngày công. Từ nguồn lực lớn này, chính quyền và nhân dân Thanh Oai đã đầu tư mạnh cho cơ sở hạ tầng giao thông, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, điện chiếu sáng, thủy lợi cũng như cải thiện môi trường, kiến tạo các cảnh quan.

Trường mầm non Kim An. Ảnh: Thảo Nguyên. — Trường mầm non Kim An. Ảnh: *Thảo Nguyên.*

Ông Nguyễn Đăng Mạnh, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Oai khẳng định: "Địa phương đang hướng tới mô hình NTM kiểu mẫu trong đó môi trường xanh sạch đẹp, con người văn minh và kinh tế phát triển bền vững. Để thực hiện được điều này, Thanh Oai trong giai đoạn năm 2026-2030 sẽ triển khai hàng trăm dự án với tổng vốn hàng ngàn tỷ đồng cho đường, trường, trạm, thủy lợi, văn hóa, môi trường. Hiện đại nhưng không quên nền tảng truyền thống, Thanh Oai xác định vừa bảo tồn những nét truyền thống vừa phát triển nó lên tầm cao mới mà nhất là làng nghề truyền thống. Chính từ những làng nghề truyền thống này mà "hồn quê" được lưu giữ, mà công ăn việc làm tại chỗ được đảm bảo, mà đời sống vật chất cũng như tinh thần của nhân dân được nâng lên".

15 năm xây dựng NTM của Thủ đô chưa phải là một chặng đường dài nhưng có nhiều đổi thay đến ngỡ ngàng. Xin trở lại với cột mốc bắt đầu vào năm 2010, bình quân thu nhập của người dân khu vực nông thôn ở Hà Nội mới đạt khoảng 13 triệu đồng/năm, nay đã tăng lên hơn 74 triệu đồng/năm, thuộc top đầu toàn quốc. Hà Nội là địa phương duy nhất trong cả nước công bố không còn hộ nghèo.

Nhờ có NTM mà điều kiện sống của người dân nông thôn tiến gần thành thị với cơ sở hạ tầng ngày càng đồng bộ, hiện đại, 100% đường xã, liên thôn đã được nhựa hóa hay bê tông hóa; chất lượng giáo dục, y tế ngày càng đáp ứng được nhu cầu mỗi lúc một cao của người dân, 100% trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia; 96% trường học các cấp đạt chuẩn quốc gia; 95% hộ dân được dùng nước sạch tập trung; tình hình an ninh, trật tự xã hội ngày càng ổn định.

Không chỉ phát triển mạnh về kinh tế mà văn hóa - xã hội luôn được thành phố xác định phải song hành. Tính đến nay, đã có 98% làng, thôn trên địa bàn đạt danh hiệu làng, thôn văn hóa. Hai làng nghề gốm Bát Tràng và lụa Vạn Phúc đã được công nhận là thành viên mạng lưới thành phố thủ công sáng tạo thế giới. Còn hai làng nghề nữa là điêu khắc mỹ nghệ Sơn Đồng và khảm trai sơn mài Chuyên Mỹ dự kiến cũng sẽ sớm trở thành thành viên chính thức của mạng lưới này.