Hà Nội, phát triển du lịch nông nghiệp để xây dựng nông thôn mới

Từ phát triển tự phát, du lịch nông nghiệp ở Hà Nội đã phát triển tự giác, góp phần xây dựng nông thôn mới (NTM) ở nhiều miền quê ngoại thành.

Nhờ có du lịch nông nghiệp mà mỗi năm có khoảng 35.000 du khách đã đến với làng nghề hoa, cây cảnh của xã Hồng Vân, TP Hà Nội để tham quan, tạo doanh thu khoảng 10 tỷ đồng. Hơn 20 năm về trước, xã đã có 2 làng Xâm Xuyên và Cơ Giáo được công nhận làng nghề sinh vật cảnh. Bắt nhịp với nhu cầu của xã hội Hồng Vân hiện có hàng trăm hộ theo nghề sinh vật cảnh, nhiều hộ đạt thu nhập vài trăm triệu đồng đến cả tỷ đồng/năm.

Không chỉ phát triển đơn giá trị là sản xuất hoa, cây cảnh mà gần đây xã đã chuyển hướng sang sản xuất đa giá trị khi kết hợp nông nghiệp với du lịch. Chính quyền xã đã quy hoạch cảnh quan, vận động các tổ chức đoàn thể cùng nhân dân trồng hơn 30 tuyến đường hoa. Nghề sinh vật cảnh được kết hợp khéo léo với các sự kiện văn hóa như lễ hội hoa xuân, lễ hội tình yêu, đêm hội hoa đăng, lễ hội Chử Đồng Tử - Tiên Dung để tạo sức hút du khách.

Tuy nhiên điểm yếu trong du lịch nông nghiệp của Hồng Vân là đa số khách đến và đi trong ngày, ít lưu trú qua đêm nên chưa thực sự mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân và địa phương. Để khắc phục tình trạng này, rất cần một chính sách mở, cho phép người dân có thể đầu tư hạ tầng trên đất nông nghiệp theo một tỷ lệ nhất định để tiếp đón khách.

Nghề hoa, cây cảnh không chỉ tạo công ăn việc làm, giúp làm giàu cho người dân Hồng Vân mà còn phù hợp phát triển kinh tế ở nhiều xã, phường khác trên địa bàn Hà Nội. Hiện thành phố có hơn 8.100 ha chuyên canh hoa, cây cảnh với 47 vùng sản xuất tập trung quy mô từ 10 - 20 ha/vùng tại Từ Liêm, Tây Hồ, Mê Linh, Đan Phượng, Thường Tín, Gia Lâm…, đạt giá trị sản xuất khoảng 7.000 tỷ đồng, tạo điểm nhấn về du lịch nông nghiệp sinh thai, đóng vai trò quan trọng trong xây dựng NTM và đô thị văn minh.

Sản xuất hương ở Quảng Phú Cầu. Ảnh: Đinh Thanh Huyền. — Sản xuất hương ở Quảng Phú Cầu. Ảnh: *Đinh Thanh Huyền.*

Bên cạnh đó, Hà Nội còn có 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó 337 làng nghề, làng nghề truyền thống đã được thành phố công nhận. Như làng gốm Bát Tràng, làng lụa Vạn Phúc, làng hương Quảng Phú Cầu, làng nón Chuông, làng thêu ren Quất Động, làng mộc Sơn Đồng, làng mây tre đan Phú Vinh… Điểm du lịch làng nghề tăm hương Quảng Phú Cầu xã Ứng Thiên tuy mới thành lập nhưng đã đón hàng chục ngàn lượt du khách, trong đó 60-70% là du khách nước ngoài.

Làng nghề tăm hương đã tạo ra các cảnh quan độc đáo từ que hương bé nhỏ nhưng nhiều màu sắc để bán phí tham quan, chụp ảnh trong ngày với giá khoảng 50.000 đồng/ người. Để chiều lòng du khách, bà con còn cho thuê áo dài, cổ phục cùng các phụ kiện đi kèm phục vụ cho việc chụp ảnh checkin. Nghề hương truyền thống có tuổi đời hơn 100 năm tuổi chỉ với sản phẩm chân hương hay tăm hương đã được làm mới với hàng chục loại sản phẩm khác nhau như trầm, hồi, quế chi, trám...

Nguyên liệu thảo mộc, kết hợp với bí quyết gia truyền giúp hương Quảng Phú Cầu không chỉ nội tiêu mà còn xuất khẩu đi Trung Quốc, Ấn Độ, Malaysia. Độc đáo hơn là loại hình “xuất khẩu tại chỗ” thu hút khách du lịch của các nước đến tham quan, trải nghiệm, mua bán sản phẩm, tạo ra doanh thu hàng tỷ đồng/năm.

Theo Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM TP Hà Nội các làng nghề là nền tảng để phát triển du lịch trải nghiệm. Hiện Hà Nội đã xây dựng và công bố nhiều tuyến du lịch làng nghề trải nghiệm như vậy, tiêu biểu như tuyến trung tâm đi Thanh Oai, Ứng Hòa, Mỹ Đức với chủ đề “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội - Điểm về nguồn cội” gắn với làng nghề nón Chuông, hương Quảng Phú Cầu, dệt Phùng Xá.