Sáng 17/10, tại trụ sở Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng đã có buổi tiếp và làm việc với ông Honna Hitoshi, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Erex, Nhật Bản. Cuộc trao đổi tập trung vào các định hướng hợp tác trong lĩnh vực năng lượng sinh khối, chuyển đổi năng lượng xanh và phát triển thị trường carbon (ETS) tại Việt Nam.
Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng trao đổi với Chủ tịch Honna Hitoshi. Ảnh: Bảo Thắng.
Tại buổi làm việc, Tập đoàn Erex đã báo cáo tình hình triển khai các dự án điện sinh khối và kế hoạch chuyển đổi nhiên liệu hóa thạch sang sinh khối ở Việt Nam. Hiện Erex triển khai 19 dự án điện sinh khối tại nhiều tỉnh, thành phố, với tổng công suất hơn 1.100 MW, đồng thời lên kế hoạch chuyển đổi các nhà máy nhiệt điện than sang sinh khối với tổng công suất hơn 1.585 MW.
Một số dự án tiêu biểu đang được triển khai theo khuôn khổ Cơ chế tín chỉ chung (JCM) giữa Việt Nam và Nhật Bản, như nhà máy tại Yên Bái (50 MW), hay Tuyên Quang (50 MW), dự kiến giúp giảm phát thải hàng trăm nghìn tấn CO₂ mỗi năm.
Ông Honna Hitoshi cho biết, Erex mong muốn tăng cường hợp tác với Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong việc chia sẻ kinh nghiệm phát triển sinh khối, đặc biệt là chuyển đổi các nhà máy nhiệt điện sang đốt sinh khối - lĩnh vực mà Nhật Bản có nhiều kinh nghiệm thực tiễn.
Tập đoàn Erex mong muốn cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường thành lập nhóm công tác để thúc đẩy phát triển thị trường carbon tại Việt Nam. Nhóm này sẽ là đầu mối trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm về vận hành hệ thống đăng ký tín chỉ, kết nối với thị trường carbon quốc tế, đặc biệt là học hỏi kinh nghiệm Nhật Bản trong triển khai các cơ chế tạo tín chỉ giảm phát thải và vận hành hệ thống năng lượng tái tạo.
Phía Erex cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường xem xét việc tổ chức Ủy ban hỗn hợp Nhật Bản - Việt Nam để đánh giá và xác định lộ trình phân bổ tín chỉ carbon cho các dự án sinh khối trong khuôn khổ Cơ chế JCM.
"Chúng tôi cam kết hợp tác lâu dài và sẵn sàng cử chuyên gia để chia sẻ kinh nghiệm, giúp Việt Nam sớm xây dựng và vận hành hệ thống ETS. Chúng tôi chờ những chuyến công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đến Nhật Bản trong thời gian tới, để thảo luận kỹ hơn về nội dung này", ông Hitoshi chia sẻ.
Người đứng đầu Tập đoàn Erex nhìn nhận, đốt trộn than sinh khối là một phương án hữu hiệu, giúp giảm phát thải. Về lâu dài, việc chuyển dịch sang sử dụng nguồn năng lượng này còn giúp tạo ra tín chỉ carbon, giảm phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch.
Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng chủ trì buổi làm việc với Tập đoàn Erex. Ảnh: Bảo Thắng.
Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên tham gia Cơ chế tín chỉ chung JCM với Nhật Bản từ 2013. Đến nay, hai bên đã phê duyệt 15 phương pháp luận và đăng ký 14 dự án, với khoảng 35.000 tín chỉ carbon được cấp, tương đương khoản hỗ trợ 35 triệu USD từ phía Nhật Bản.
Từ 2021, các nước tham gia JCM đã tăng lên 31 quốc gia, hướng đến mục tiêu thực hiện đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) trong giai đoạn 2021-2030 theo Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tích cực xây dựng Nghị định về trao đổi quốc tế kết quả giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon, dự kiến trình Chính phủ trong 2025, tạo cơ sở pháp lý cho hợp tác mở rộng với Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc và Thụy Sĩ.
Trên cơ sở đó, Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng bày tỏ vui mừng được đón tiếp ông Honna Hitoshi, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Erex cùng đoàn công tác sang thăm và làm việc tại Việt Nam. Ông đánh giá cao những thành tựu Erex đã đạt được trong lĩnh vực năng lượng sạch, đặc biệt là việc đưa vào vận hành các nhà máy điện sinh khối tại Hậu Giang (nay là TP Cần Thơ) - dự án tiên phong theo cơ chế JCM giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Quyền Bộ trưởng khẳng định Việt Nam luôn coi trọng và khuyến khích hợp tác với các doanh nghiệp Nhật Bản trong quá trình chuyển đổi năng lượng và thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng cam kết ủng hộ việc hợp tác với Tập đoàn Erex. Ảnh: Bảo Thắng.
Trong đó, Erex là một trong những tập đoàn hàng đầu Nhật Bản có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực năng lượng sinh khối, đặc biệt là chuyển đổi các nhà máy nhiệt điện than sang đốt sinh khối, phù hợp với định hướng phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam.
Quyền Bộ trưởng ghi nhận đề xuất của Erex về việc thành lập nhóm công tác chung giữa Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Erex nhằm thúc đẩy phát triển thị trường carbon tại Việt Nam. Đây sẽ là kênh hợp tác kỹ thuật quan trọng, giúp chia sẻ kinh nghiệm, thông tin và phương pháp vận hành hệ thống đăng ký tín chỉ, kết nối với thị trường carbon quốc tế trong tương lai.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoan nghênh đề xuất tổ chức các đoàn công tác của Bộ và doanh nghiệp Việt Nam sang Nhật Bản khảo sát, trao đổi và học tập kinh nghiệm triển khai cơ chế tạo tín chỉ carbon, vận hành hệ thống năng lượng tái tạo, qua đó thúc đẩy các mô hình giảm phát thải hiệu quả tại Việt Nam.
Lãnh đạo Bộ giao Vụ Hợp tác quốc tế phối hợp với Cục Biến đổi khí hậu nghiên cứu, đề xuất kế hoạch hợp tác cụ thể với Erex trong thời gian tới.
Hai bên thống nhất thúc đẩy thành lập nhóm công tác chung trong thời gian sớm nhất. Ảnh: Bảo Thắng.
Về cơ chế JCM, Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan của Nhật Bản sớm hoàn thiện sửa đổi Thỏa thuận hợp tác JCM Việt Nam - Nhật Bản, đảm bảo cơ chế này phù hợp với quy định của Hiệp định Paris và hài hòa lợi ích hai bên.
Ông đề nghị Erex tiếp tục đầu tư, mở rộng hoạt động tại Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng sinh khối và giảm phát thải khí nhà kính, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương triển khai các sáng kiến phù hợp với mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Đồng thời tin tưởng, rằng kinh nghiệm và cam kết của Erex, kết hợp sự hỗ trợ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Năng lượng, Công nghiệp và Thương mại Nhật Bản sẽ góp phần thúc đẩy hợp tác chiến lược Việt Nam - Nhật Bản trong lĩnh vực năng lượng sạch và ứng phó với biến đổi khí hậu.
"Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong những năm tới. Nhu cầu về điện dự báo tăng từ 12 - 15%. Nhưng chúng tôi cũng duy trì mục tiêu giảm phát thải. Đó là một thách thức", Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh và bày tỏ hy vọng, nhóm công tác chung sẽ sớm được thành lập để hai bên cùng trao đổi các nội dung cụ thể.
