Chiều 18/8, Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã có buổi làm việc với đoàn công tác Senegal do ông Madiama Cissé - Giám đốc Khoa học, Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Senegal (ISRA) làm trưởng đoàn. Tham dự còn có TS. François Roger - Giám đốc khu vực Đông Nam Á của Trung tâm Hợp tác Quốc tế về Nghiên cứu Nông nghiệp vì sự phát triển (CIRAD).
Các nhà khoa học nông nghiệp Senegal tới thăm Việt Nam từ ngày 18 đến 24/8 để tìm hiểu các mô hình nông nghiệp sinh thái. Ảnh: Kiều Chi.
Senegal quyết tâm tự chủ lúa gạo
Tại buổi làm việc, phía Senegal khẳng định lúa gạo là mục tiêu phát triển nông nghiệp trọng tâm. Hiện nước này có khoảng 200.000 ha sản xuất lúa, song vẫn phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu trong nước. Ông Waly Diouf - Điều phối viên Chương trình Quốc gia về Tự chủ lúa gạo (PNAR) - cho biết: "Việt Nam từng trải qua hành trình từ quốc gia thiếu lương thực trở thành cường quốc xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Chúng tôi mong muốn học hỏi kinh nghiệm quý báu đó, không chỉ để tự chủ lúa gạo trong nước, mà còn tiến tới xuất khẩu".
Cũng theo ông, Senegal đang đối mặt với những thách thức ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và năng suất thấp. Do vậy, việc hợp tác với Việt Nam - quốc gia có nhiều thành công trong ứng phó với biến đổi khí hậu và tái cơ cấu ngành lúa gạo, là cơ hội để tìm ra những thực hành tốt, giải pháp cho bài toán sản xuất lương thực thích ứng với biến đổi khí hậu.
Việt Nam - Senegal sẽ cùng xây dựng các dự án hợp tác nông nghiệp, với sự hỗ trợ của tổ chức CIRAD. Ảnh: Kiều Chi.
Sau cuộc gặp giữa hai Bộ trong khuôn khổ chuyến thăm cấp cao của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cuối tháng 7/2025, Senegal đã nhanh chóng cử đoàn công tác tới tìm hiểu các mô hình nông nghiệp sinh thái, phát thải thấp. Điều này thể hiện quyết tâm cao của Senegal trong việc chuyển đổi hệ thống lương thực và tin tưởng những bước tiến nhanh chóng và hiệu quả với Việt Nam.
Giám đốc CIRAD François Roger, khẳng định: "Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục hỗ trợ quá trình hợp tác Việt Nam - Senegal. Hy vọng qua các chuyến công tác và trao đổi sắp tới, hai bên sẽ xây dựng được những dự án hỗ trợ kỹ thuật tham vọng và hiệu quả hơn".
Triển khai hiệu quả khung hợp tác Nam - Nam
Phát biểu tại cuộc họp, ông Phạm Ngọc Mậu - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế - nhắc lại chặng đường đổi mới của ngành nông nghiệp Việt Nam. Từ những cải cách chính sách quyết liệt từ năm 1980 tới nay, Việt Nam không chỉ tự chủ, mà có khẳng định vị thế với nhiều mặt hàng nông sản có giá trị cao.
Các dự án hợp tác Nam - Nam của Việt Nam và các quốc gia châu Phi được coi là hình mẫu trên thế giới. Tính đến nay, Việt Nam đã ký kết hơn 30 văn kiện hợp tác nông nghiệp với các nước châu Phi, triển khai nhiều dự án ba bên cùng sự hỗ trợ của FAO, JICA, Chính phủ Pháp, Nam Phi và các tổ chức quốc tế. Hơn 400 chuyên gia và kỹ sư nông nghiệp Việt Nam đã trực tiếp sang châu Phi để hỗ trợ kỹ thuật, từ canh tác lúa, ngô, sắn, rau màu đến chuyển giao cơ giới hóa, giúp năng suất tại nhiều vùng tăng gấp 2 - 4 lần.
Ông Mậu nhấn mạnh: "Chúng tôi sẵn sàng mở rộng hợp tác, đặc biệt trong các lĩnh vực nông nghiệp xanh, tái cơ cấu ngành lúa gạo theo hướng bền vững, giảm phát thải và nâng cao giá trị gia tăng".
Việt Nam ưu tiên phát triển những kỹ thuật đơn giản, dễ áp dụng và có thể triển khai trong điều kiện thực tế tại châu Phi. Ảnh: SGTT.
Lắng nghe thông tin về Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, Senegal bày tỏ ấn tượng trước mục tiêu tham vọng của Việt Nam, và khả năng đáp ứng nhu cầu lương thực ngày càng tăng của hơn 100 triệu dân. Theo đó, ông Waly Diouf kỳ vọng những giải pháp tăng năng suất bền vững sẽ đặc biệt hữu ích khi có thể thử nghiệm tại Senegal.
TS Mậu chia sẻ, những dự án thành công của Việt Nam một phần lớn nhờ sự đóng góp của các viện nghiên cứu trong việc cải tiến giống cây trồng, đổi mới phương thức canh tác, hệ thống tưới tiêu, ứng dụng cơ giới hóa, cũng như nâng cao bảo quản và chế biến sau thu hoạch.
Cả hai bên thống nhất rằng, để các dự án hợp tác nông nghiệp thành công, cần sự đồng thuận và tham gia mạnh mẽ từ chính phủ, cộng đồng quốc tế và các tổ chức phát triển. Khi xây dựng các dự án tại châu Phi, Việt Nam sẽ cân nhắc cả nhu cầu thực tế của quốc gia và năng lực hỗ trợ, nhằm thúc đẩy những chương trình hợp tác nông nghiệp.
Kết thúc buổi làm việc, TS Abou Sall - Giám đốc Phát triển và Hỗ trợ chính quyền địa phương, SAED - nhìn nhận hợp tác nông nghiệp Việt Nam và Senegal không chỉ đơn thuần nhằm giải quyết vấn đề lương thực, mà còn là một biểu tượng cho sự chia sẻ, gắn kết và tinh thần đoàn kết quốc tế.
Báo Nông nghiệp và Môi trường sẽ cập nhật thông tin về hoạt động trao đổi kỹ thuật cũng như các chuyến khảo sát thực địa tại Sơn La và Hải Phòng, trong khuôn khổ hợp tác song phương và ba bên về nông nghiệp.
