Rét đậm, rét hại kèm nguy cơ mưa đá đe dọa Bắc Bộ và Thanh Hóa

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, một đợt không khí lạnh mạnh sẽ gây rét đậm, rét hại diện rộng cho khu vực các tỉnh vùng núi và trung du Bắc Bộ. Thời điểm nhiệt độ thấp sẽ tập trung trong 2 ngày 13-14/12.

Phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường đã phỏng vấn ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, về đợt không khí lạnh lần này.

Đợt rét lần này có đặc điểm như thế nào và gây ra mức nhiệt thấp nhất khoảng bao nhiêu độ C?

Cập nhật thông tin mới nhất đến thời điểm này cho thấy, khoảng ngày 13/12, một khối không khí lạnh mạnh ở phía bắc sẽ ảnh hưởng đến khu vực phía Đông Bắc Bộ, sau đó ảnh hưởng đến Bắc Trung Bộ, khu vực Tây Bắc Bộ và Trung Trung Bộ.

Không khí lạnh ảnh hưởng trùng với thời gian xuất hiện một vùng hội tụ gió từ 1.500 m lên đến 5.000 m trên khu vực Bắc Bộ và Thanh Hoá. Do đó, khu vực này sẽ xảy ra mưa vừa, mưa to diện rộng và dông kèm theo đó là các hiện tượng thời tiết cực đoan như tố, lốc và thậm chí là cả mưa đá.

Không khí lạnh kèm theo mưa sẽ gây chuyển thời tiết đột ngột từ lạnh khô sang rét buốt do độ ẩm trong không khí cao, vùng núi và trung du Bắc Bộ có khả năng xuất hiện rét đậm, rét hại diện rộng. Theo nhận định của Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, đợt rét này tập trung trong 2 ngày 13-14/12.

Cụ thể, từ ngày 13/12, thời tiết chuyển rét trên toàn khu vực Bắc Bộ và các tỉnh từ Thanh Hóa đến TP.Huế. Vùng đồng bằng Bắc Bộ và Thanh Hóa có nơi có rét đậm trong đêm 13/12 và ngày 14/12. Nhiệt độ thấp nhất phổ biến trong khoảng 11-14 độ C tại khu vực các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ và Thanh Hóa, khoảng 8-11 độ C cho khu vực vùng núi và thấp dưới 5 độ C cho khu vực vùng núi cao. Từ ngày 15/12, nhiệt độ có xu hướng tăng dần.

Trên biển, khối không khí lạnh mạnh cũng sẽ gây gió mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9 trên hầu khắp các vùng biển trải dài từ bắc vào nam. Từ vịnh Bắc Bộ đến khu vực biển từ Lâm Đồng đến Cà Mau, khu vực bắc Biển Đông (bao gồm vùng biển đặc khu Hoàng Sa), khu vực giữa Biển Đông và vùng biển phía tây khu vực nam Biển Đông (bao gồm vùng biển phía Tây đặc khu Trường Sa), sóng biển cao 4-6 m gây tình trạng biển động mạnh.

Xin ông cho biết các tác động của đợt rét lần này đến sản xuất và đời sống?

Như đã thông tin, đợt không khí lạnh mạnh lần này sẽ gây mưa vừa, mưa to và dông trên diện rộng, kèm theo đó là các hiện tượng thời tiết cực đoan như tố, lốc, mưa đá ở khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa.

Tùy từng thời điểm xảy ra không khí lạnh trong mùa đông mà thời tiết nguy hiểm kèm theo sẽ khác nhau. Vào thời kỳ đầu và cuối mùa đông, khi không khí lạnh ảnh hưởng thường đi kèm theo dông lốc mạnh, mưa đá, đôi khi là sương muối khi xuất hiện tình trạng quang mây trong cả ngày lẫn đêm. Giữa mùa là rét đậm, rét hại kèm theo đó là băng giá, mưa tuyết, đôi khi là những đợt mưa nhỏ, mưa phùn kéo dài gây nồm ẩm...

Đợt không khí lạnh lần này khi ảnh hưởng đi kèm mưa vừa, mưa to diện rộng và có thể xuất hiện mưa đá, tác động gây thiệt hại rất lớn đến hoa màu, gia súc, gia cầm...  Rét đậm, rét hại còn tác động rất lớn đến sức khỏe con người, vật nuôi. Chính vì vậy, việc đầu tiên trong ứng phó là che chắn cho hoa màu, giữ ấm cho cơ thể con người và vật nuôi. Không ra ngoài khi xuất hiện mưa dông mạnh vì mưa dông lần này tiềm ẩn mưa đá đi kèm.

Các hoạt động trên biển, khu vui chơi giải trí trên biển và vùng ven biển cần lưu ý đến tác động của gió Đông Bắc mạnh và gió giật mạnh.

Một lưu ý nữa là thường xuyên cập nhật thông tin chính thống trên các phương tiện truyền thông, báo, đài… trên cổng thông tin điện tử của các cơ quan dự báo để biết được thông tin mới nhất về tác động của đợt không khí lạnh này.

Dự báo diễn biến thời tiết trong mùa đông năm 2025-2026 sẽ ra sao, thưa ông?

Về thời tiết mùa đông năm nay, từ tháng 12/2025 đến tháng 5/2026, nhiệt độ trung bình trên phạm vi toàn quốc phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm (TBNN), riêng khu vực Bắc Bộ trong tháng 1-2/2026 phổ biến cao hơn khoảng 0,5 độ C so với TBNN cùng thời kỳ.

Không khí lạnh có khả năng hoạt động mạnh trong các tháng chính của mùa đông (12, 1 và 2), gây ra các đợt rét đậm, rét hại. Cần đề phòng khả năng xảy ra những đợt rét đậm rét hại có nhiệt độ thấp nhất giảm mạnh, đặc biệt tại các khu vực vùng núi phía bắc, kèm theo hiện tượng sương muối, băng giá trong thời gian này.

Từ khoảng nửa cuối tháng 2/2026, tại các tỉnh/thành phố miền Bắc có khả năng xuất hiện hiện tượng mưa nhỏ, mưa phùn nhưng ít hơn so với trung bình nhiều năm.

Cần lưu ý, trong thời kỳ mùa khô năm 2026, các tỉnh phía nam có khả năng xuất hiện các đợt mưa trái mùa.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Từ đầu mùa đông đến nay, trên khu vực các tỉnh vùng núi phía Bắc mới trải qua một đợt rét đậm, vùng núi cao có rét hại trong các ngày 18-19/11/2025. Nhiệt độ thấp nhất trên khu vực phổ biến 9-11 độ C, vùng núi cao thấp dưới 8 độ C như: Sapa (Lào Cai) 7,1 độ C; Pha Đin (Điện Biên) 6,9 độ C; Mẫu Sơn (Lạng Sơn) 3,2 độ C…