Hàng nghìn cây xanh mới được trồng ở một công viên tại Thủ đô Athens, Hy Lạp. Ảnh: France 24.
Đây là một phần trong nỗ lực của Thị trưởng Athens - ông Haris Doukas, người đã cam kết trồng 5.000 cây xanh mỗi năm để đối phó với cái nóng khắc nghiệt của thành phố. Thị trưởng đặt mục tiêu trồng 25.000 cây vào năm 2028 để giúp giảm nhiệt độ vào mùa hè từ 3 đến 5 độ ở đô thị Athens.
Nỗ lực này đánh dấu sự ra đời của "khu rừng nhỏ" đầu tiên ở Athens, trong bối cảnh nhiệt độ mùa hè ở đây thường xuyên vượt quá 40 độ C. Tuy nhiên, những cây non này mới chỉ cao đến đầu gối và sẽ cần khoảng một thập kỷ mới có thể che bóng mát.
Bà Katerina Christoforaki - kiến trúc sư và nhà quy hoạch đô thị có nhiều kinh nghiệm phát triển Athens, cho rằng đây là một nỗ lực "quá ít và quá muộn".
Cuộc cải tạo đô thị toàn diện gần nhất của Athens diễn ra khi thành phố chuẩn bị đăng cai Thế vận hội Olympic 2004, nhưng phần lớn chỉ tập trung vào việc xây dựng sân vận động và cải thiện giao thông, trong khi các vấn đề liên quan đến cây xanh lại bị xem nhẹ.
Theo bà Katerina, Athens chưa quan tâm đúng mức đến việc giảm lưu lượng xe cộ hay nâng cấp cơ sở hạ tầng xây dựng. Hầu hết các tòa nhà và con đường ở thủ đô đều được xây dựng từ hơn 40 năm trước, nên chúng hấp thụ nhiệt vào mùa hè và cách nhiệt kém vào mùa đông.
Thêm vào đó, trong suốt cuộc khủng hoảng nợ kéo dài gần một thập kỷ của Hy Lạp, ngân sách dành cho các cơ quan quy hoạch đô thị đã bị cắt giảm. Hiện nay, phần lớn sự chú ý của các nhà chức trách lại dồn vào việc phát triển cơ sở hạ tầng du lịch.
Phó thị trưởng phụ trách khí hậu của Athens, ông Nikos Chrysogelos, đồng tình rằng thành phố đã bỏ lỡ cơ hội quan trọng để tăng cường khả năng thích ứng với cái nóng khi đăng cai Thế vận hội Olympic 2004.
Ông cho biết, thủ đô Hy Lạp đã mất 60% diện tích rừng bao bọc do cháy rừng trong những năm gần đây. Bên cạnh đó, các tòa nhà cao tầng ven biển đã chặn gió biển, khiến không khí ở thành phố trở nên oi bức.
Toàn cảnh đô thị Athens từ trên cao. Ảnh: France 24.
Trung tâm Athens là khu vực có mật độ dân số đông thứ hai ở châu Âu, chỉ sau Paris. Theo dữ liệu từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), mỗi người dân ở Athens chỉ có 0,96 m2 không gian xanh, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu 9 m2 vuông mà Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị.
Thành phố nằm trong một vùng đất có núi bao quanh ba phía, khiến không khí trong thành phố giống như trong một cái nồi đang sôi, càng làm gia tăng cảm giác oi ả.
Năm 2021, đợt nắng nóng tồi tệ nhất trong ba thập kỷ đã khiến nhiệt độ thành phố lên tới 45 độ C. Đài quan sát quốc gia Athens ghi nhận tháng 7/2023 là tháng ấm nhất kể từ năm 1863.
Cựu quan chức Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF) Achilleas Plitharas, cho rằng thành phố Athens cần một giải pháp mạnh mẽ hơn nhiều so với việc tạo ra các công viên nhỏ.
Ông đề xuất cần phá dỡ toàn bộ các dãy phố hiện tại và xây dựng “hành lang xanh rộng lớn” để tăng cường khả năng phục hồi khí hậu cho thành phố. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi quyết tâm chính trị mạnh mẽ của chính quyền thành phố.
Mục tiêu vĩ mô của Athens là trung hòa carbon vào năm 2030, sử dụng năng lượng hiệu quả hơn cho hàng chục tòa nhà và khuyến khích phương tiện giao thông phát thải thấp. Nỗ lực chuyển đổi sẽ cần khoảng 6,5 tỷ euro từ nguồn vốn công và tư.
