Rừng bị chiếm, chủ rừng bất lực
Theo ông Trần Hữu Dưỡng, Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Sơn (gọi tắt là Công ty Lâm nghiệp Quảng Sơn), đơn vị được giao quản lý 14.386 ha rừng trên địa bàn hai xã Quảng Sơn và Quảng Hòa (tỉnh Lâm Đồng). Trong đó, phức tạp nhất là 1.200 ha rừng được tiếp nhận từ Hợp tác xã Hợp Tiến năm 2022, nhưng hiện chỉ còn khoảng 300 ha còn rừng, phần lớn diện tích đã bị xâm chiếm, trồng cây nông nghiệp.
Nhiều cây thông trồng được 3 năm tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Sơn bị các đối tượng chặt phá. Ảnh: Phạm Hoài.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra với 180 ha rừng tiếp nhận từ Công ty Nguyên Vũ năm 2019, trong đó hơn 34 ha bị lấn chiếm, dựng nhà trái phép. Dù UBND huyện Đắk G’long cũ đã cưỡng chế hơn 30 ha để giao lại cho đơn vị quản lý, vẫn còn gần 3 ha chưa thể thu hồi.
Sau khi tiếp nhận lại diện tích bị xâm chiếm, Công ty Lâm nghiệp Quảng Sơn đã tổ chức trồng lại thông. Tuy nhiên, nhiều khu vực giáp quốc lộ 28 có giá trị đất cao thường xuyên bị chặt phá, đốt, đổ thuốc diệt cỏ khiến khoảng 14 ha rừng thông bị hủy hoại chỉ từ đầu năm 2024 đến nay.
Ông Dưỡng cho biết, giá nông sản tăng cao khiến tình trạng lấn chiếm đất rừng ngày càng phức tạp. Ngoài các cá nhân lấn chiếm nhỏ lẻ, còn xuất hiện các nhóm có tổ chức ngang nhiên chiếm đất rồi mua bán sang tay. Nhiều nhóm đối tượng manh động, sẵn sàng đe dọa, chống đối khi bị kiểm tra.
Ngoài việc chặt hạ thì các đối tượng còn dùng khoan để tạo ra các lỗ rồi đổ thuốc diệt cỏ vào làm cây rừng chết dần. Ảnh: Phạm Hoài.
Tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đắk N’Tao, tình hình cũng không kém phần nghiêm trọng. Hiện tại, đơn vị này đang quản lý bảo vệ 11.178ha trên lâm phần của hai xã Quảng Sơn và Trường Xuân (Lâm Đồng), trong đó diện tích bị lấn chiếm khoảng hơn 2.200ha.
Theo ông Bùi Đức Luân, Giám đốc công ty Lâm nghiệp Đắk N’Tao những năm gần đây tình trạng lấn chiếm rừng diễn biến khá phức tạp, trong đó có nhiều vụ các đối tượng hết sức manh động và liều lĩnh, sẵn sàng tấn công lực lượng quản lý bảo vệ rừng nếu bị phát hiện. Điển hình, vào cuối tháng 5/2025 khi đoàn tuần tra phát hiện nhóm người đang phát dọn thực bì và cưa hạ cây rừng tại khoảnh 8, tiểu khu 1674, xã Quảng Sơn. Khi được yêu cầu dừng hành vi vi phạm, nhóm này chửi bới, xúc phạm, rồi gọi thêm người đến hiện trường.
Khoảng 10 phút sau, một nhóm khoảng 6–7 người đi trên xe ô tô màu trắng xuất hiện, dùng đá và gậy gộc lao vào hành hung đoàn công tác. Ông Phùng Văn Kiên, Phó Giám đốc công ty, bị đa chấn thương, gãy xương sườn số 9, phải nhập viện điều trị.
“Vì lợi nhuận, họ không từ bất kỳ thủ đoạn nào, kể cả tấn công lực lượng làm nhiệm vụ. Trong khi đó, chủ rừng chỉ có chức năng quản lý, bảo vệ, không có thẩm quyền xử lý hình sự. Chúng tôi mong các cơ quan chức năng sớm vào cuộc quyết liệt hơn để lập lại trật tự”, ông Luân nói.
Quyết liệt lập lại trật tự quản lý đất rừng
Theo lãnh đạo UBND xã Quảng Sơn, tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng diễn ra phức tạp do nhiều nguyên nhân. Giá đất nông nghiệp tăng cao, cộng với thời điểm sáp nhập đơn vị hành chính, khiến các đối tượng lợi dụng hoạt động mạnh hơn. Một số chủ rừng chưa chủ động, thiếu quyết liệt trong công tác kiểm tra, ngăn chặn vi phạm, cũng góp phần khiến tình hình thêm rối.
Nhiều diện tích sau khi xâm chiếm đã bán sang tay qua nhiều người và đã trồng cây, dựng nhà. Ảnh: Phạm Hoài.
Bí thư Đảng ủy xã Quảng Sơn Nguyễn Thị Thu Hường khẳng định, bảo vệ rừng là nhiệm vụ trọng tâm, trách nhiệm lớn nhất thuộc về các đơn vị chủ rừng. Chính quyền địa phương sẽ đồng hành, phối hợp chặt chẽ và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp.
Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lâm Đồng Đậu Xuân Bảo cho biết, lực lượng công an đã nắm rõ các nhóm đối tượng liên quan đến các vụ lấn chiếm đất rừng tại Quảng Sơn. Các hành vi dựng nhà, chuyển nhượng đất rừng trái phép sẽ bị xem xét xử lý hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Ông đề nghị các chủ rừng phối hợp xác định đối tượng, lập hồ sơ, chuyển cơ quan điều tra khi cần thiết.
Tại buổi làm việc với Đảng ủy và UBND xã Quảng Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Lê Trọng Yên yêu cầu địa phương sớm thành lập Ban Chỉ đạo, chỉ đạo lập lại trật tự trong quản lý đất rừng, giải quyết dứt điểm các tồn tại. Đồng thời, ông đề nghị Công an tỉnh tăng cường lực lượng tại các điểm nóng, xác lập chuyên án để xử lý nghiêm các đầu nậu, đối tượng tổ chức lấn chiếm, mua bán đất rừng trái phép.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Lê Trọng Yên yêu cầu xã Quảng Sơn, sớm thành lập Ban Chỉ đạo, chỉ đạo lập lại trật tự trong quản lý đất rừng, giải quyết dứt điểm các tồn tại. Ảnh: Phạm Hoài.
Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm phối hợp với chính quyền xã Quảng Sơn và các công ty lâm nghiệp tăng cường kiểm tra, xây dựng phương án bảo vệ rừng bền vững, sử dụng đất hiệu quả, kiên quyết ngăn chặn tình trạng tái lấn chiếm.
Tình trạng lấn chiếm đất rừng ở Quảng Sơn không chỉ gây thiệt hại nghiêm trọng về tài nguyên mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an ninh trật tự. Đây là hồi chuông cảnh báo về sự cần thiết phải siết chặt kỷ cương, xử lý nghiêm minh và đồng bộ giữa các lực lượng để bảo vệ những cánh rừng còn lại.
