UBND tỉnh Nghệ An vừa ban hành Quyết định số 96/2025/QĐ-UBND quy định điều kiện, trình tự và thủ tục thẩm định để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất không đấu giá quyền sử dụng đất cho cá nhân trên địa bàn tỉnh. Đây được xem là bước hoàn thiện quan trọng nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong thực hiện chính sách đất đai, đồng thời tạo cơ sở pháp lý thống nhất cho các địa phương triển khai.
Tỉnh Nghệ An siết chặt quy định về giao đất ở trên địa bàn tỉnh. Ảnh: Phạm Tuân.
Quyết định mới này được xây dựng trên cơ sở Luật Đất đai 2024 và các văn bản quy định liên quan, làm rõ các nhóm đối tượng được xét giao đất, tiêu chí xác định nhu cầu thực sự về đất ở cùng quy trình xem xét chặt chẽ, có sự tham gia của chính quyền, tổ chức đoàn thể và người dân. Với tính chất là tỉnh có số lượng lớn nhu cầu giao đất ở không đấu giá, văn bản mới được kỳ vọng tháo gỡ nhiều vướng mắc tồn tại trong thời gian qua.
Điều kiện rõ ràng, hướng tới đúng người, đúng đối tượng
Một trong những điểm nhấn của Quyết định 96/2025/QĐ-UBND là quy định rất cụ thể ba nhóm đối tượng được xét giao đất ở không qua đấu giá: cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang hưởng lương từ ngân sách; giáo viên, nhân viên y tế công tác ở vùng biên giới, vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn; và người dân thường trú tại xã nhưng không có đất ở và chưa từng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở.
Các đối tượng đủ điều kiện giao đất được quy định rõ ràng. Ảnh: Phạm Tuân.
Đối với nhóm cán bộ, công chức và các lực lượng hưởng lương ngân sách, cá nhân phải đáp ứng đồng thời các điều kiện quan trọng: không có đất ở, nhà ở trên toàn tỉnh; chưa từng được Nhà nước giao đất hoặc cấp giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất; có thời gian công tác liên tục từ 5 năm trở lên tại địa bàn xã nơi xin giao đất và đạt ít nhất một danh hiệu thi đua theo Luật Thi đua, khen thưởng. Quy định này vừa nhằm ghi nhận đóng góp của đội ngũ công vụ ở cơ sở, vừa đảm bảo chỉ những trường hợp thực sự khó khăn mới được xem xét.
Với giáo viên, nhân viên y tế công tác tại vùng khó khăn, yêu cầu bắt buộc vẫn là không có đất ở, nhà ở và có thời gian công tác tối thiểu 5 năm liên tục tại địa bàn. Đây là nhóm đối tượng được ưu tiên theo Luật Đất đai nhằm khuyến khích gắn bó và thu hút nhân lực thiết yếu cho vùng sâu, vùng xa.
Đối tượng cuối cùng là người dân thường trú tại xã nhưng không có đất ở và chưa từng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở. Ngoài việc chứng minh không có đất, người dân phải thường xuyên sinh sống tại xã nơi xin giao đất ít nhất 5 năm. Quy định này bảo đảm việc xét duyệt hướng đến nhu cầu thực sự, tránh tình trạng xin đất ở để chuyển nhượng hoặc đầu cơ.
Quy trình thẩm định công khai, minh bạch
Không chỉ quy định rõ điều kiện, Quyết định 96/2025/QĐ-UBND còn đưa ra trình tự, thủ tục thẩm định với các bước chặt chẽ và thời gian xử lý cụ thể, bảo đảm tính công khai và trách nhiệm giải trình của chính quyền cơ sở.
Hàng năm, UBND cấp xã phải công khai thông báo cho người dân có nhu cầu nộp hồ sơ xin giao đất ở, căn cứ vào quỹ đất ở đã được xác định trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Việc niêm yết công khai kéo dài không quá 30 ngày nhằm bảo đảm thông tin đến được tất cả các đối tượng liên quan.
Sau đó, Hội đồng xét duyệt giao đất ở không qua đấu giá được thành lập, do Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND xã làm Chủ tịch Hội đồng, với thành viên là đại diện các ban, ngành và tổ chức liên quan. Hội đồng có tối đa 10 ngày làm việc để kiểm tra, xác minh hồ sơ, lấy ý kiến nơi người xin giao đất sinh sống hoặc công tác, đối chiếu đầy đủ các điều kiện theo quy định.
Việc giao đất sẽ có sự công khai, rõ ràng, minh bạch, có sự giám sát của người dân. Ảnh: Đình Tiệp.
Kết quả xét duyệt được lập thành biên bản và công khai tại trụ sở UBND xã cũng như đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của xã trong thời gian 15 ngày. Người dân có quyền phản ánh, kiến nghị hoặc cung cấp thêm thông tin. Hội đồng xét duyệt phải tổ chức đối thoại hoặc trả lời bằng văn bản trước khi ban hành thông báo kết thúc công khai.
Sau thời hạn không quá 5 ngày kể từ khi hoàn tất công khai, UBND xã ban hành quyết định giao đất cho các cá nhân đủ điều kiện. Các trường hợp không đủ điều kiện đều phải được nêu rõ lý do và thông báo công khai để đảm bảo tính minh bạch.
Quyết định cũng nêu rõ nguyên tắc ưu tiên khi có nhiều đối tượng cùng nhóm: ưu tiên theo số năm thường trú tại địa phương, số năm công tác, số lượng danh hiệu thi đua và các yếu tố thực tế khác. Điều này tránh tình trạng xin - cho và đảm bảo xét duyệt công bằng.
Việc ban hành Quyết định 96/2025/QĐ-UBND cho thấy nỗ lực của tỉnh Nghệ An trong việc chuẩn hóa quy trình giao đất ở, đảm bảo đúng đối tượng, đúng nhu cầu, đồng thời tăng cường tính công khai, minh bạch trong quản lý đất đai. Với hệ thống tiêu chí rõ ràng và quy trình chặt chẽ, quy định mới hứa hẹn sẽ góp phần quan trọng vào việc sử dụng hiệu quả quỹ đất ở trên địa bàn tỉnh, đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân và góp phần ổn định an sinh xã hội.
