Nằm ở phần cuối của dãy Trường Sơn Bắc, có nhiều dãy núi với các đỉnh cao trên 1.000m chạy ngang theo hướng từ tây sang đông, Vườn Quốc gia Bạch Mã là một trong 6 VQG thuộc Trung ương quản lý với diện tích trên 37.423ha (chủ yếu ở TP Huế).
Vườn được thành lập năm 1991, có chức năng quản lý bảo vệ, phát triển rừng đặc dụng, bảo tồn, cứu hộ, phát huy các giá trị đặc biệt về thiên nhiên, mẫu chuẩn hệ sinh thái, đa dạng sinh học, nguồn gen sinh vật, cung ứng dịch vụ môi trường rừng và dịch vụ du lịch sinh thái...
Bạch Mã có tính đa dạng sinh học cao, với hơn 2.100 loài thực vật và gần 1.500 loài động vật, trong đó nhiều loài quý, hiếm nằm trong Sách đỏ Việt Nam.
Vườn có đỉnh cao nhất là 1.450m so với mực nước biển, có nhiều điểm tham quan như Vọng Hải Đài, thác Đỗ Quyên, Ngũ Hồ…
Vừa qua, tại Hội nghị Vườn Di sản ASEAN lần thứ 8 (AHP8) diễn ra từ 2 đến 5/12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chính thức trao chứng nhận cho Vườn Quốc gia Bạch Mã là Vườn Di sản ASEAN.
Ông Nguyễn Vũ Linh - Giám đốc Vườn Quốc gia Bạch Mã cho biết, từ khi được công nhận AHP vào tháng 10/2022, những năm qua, Bạch Mã kiên định thực hiện quản trị theo chuẩn AHP, lấy bằng chứng dữ liệu làm nền tảng, gắn kết cộng đồng, phát triển du lịch sinh thái có trách nhiệm và huy động đa nguồn lực bền vững.
Phương án Quản lý rừng bền vững 2022 - 2030 và Đề án Du lịch sinh thái 2024 - 2030 đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt, tạo khung chiến lược cho bảo tồn, phục hồi sinh cảnh và phát triển sinh kế vùng đệm.
Giai đoạn 2023 - 2025, Vườn tổ chức hơn 18.000 lượt tuần tra thường xuyên và 1.442 đợt truy quét dài ngày, tháo gỡ 5.468 bẫy động vật, dỡ hơn 217 lán trại trái phép, lập biên bản 16 vụ vi phạm lâm nghiệp.
Đặc biệt, 3 năm liền, Vườn không xảy ra cháy rừng nhờ tổ chức nhiều đợt diễn tập phòng cháy chữa cháy rừng đa cấp độ và phối hợp liên ngành chặt chẽ.
100% trạm kiểm lâm được trang bị thiết bị số, dữ liệu cảnh báo cháy và biến động rừng được theo dõi trực tuyến.
Từ 2023 - 2025, Vườn Quốc gia Bạch Mã đón 66.742 lượt khách (18.315 quốc tế), doanh thu đạt hơn 3,5 tỷ đồng, xây dựng tour chuyên đề như chinh phục thác Đỗ Quyên, xem chim, trải nghiệm thiên nhiên cho học sinh, tổ chức giải chạy vì bảo tồn động vật hoang dã.
Du khách không được mang theo đồ ăn, thức uống vào các điểm tham quan, tuyến đi bộ của Vườn Quốc gia Bạch Mã, nhằm hạn chế rác thải, góp phần giữ gìn cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp, tránh việc tổ chức ăn uống tùy tiện làm ảnh hưởng đến du khách và các loài động vật hoang dã.
Theo Đề án 2024-2030, Vườn Quốc gia Bạch Mã đã ký hợp đồng cho thuê môi trường rừng với 10 doanh nghiệp tại 13 điểm/tuyến theo quy hoạch, đảm bảo chia sẻ lợi ích với cộng đồng.
Vườn đã thí điểm tích trữ carbon theo Thỏa thuận chi trả khí nhà kính (ERPA) đạt hơn 6 tỷ đồng/năm, chi trả dịch vụ môi trường rừng trung bình 6,5 tỷ đồng/năm.
Thời gian tới, Vườn Quốc gia Bạch Mã đặt mục tiêu nâng cấp hệ thống giám sát dựa trên dữ liệu lớn và AI, mở rộng đồng quản lý với cộng đồng vùng đệm, đẩy mạnh phục hồi sinh cảnh then chốt, cứu hộ - nhân giống - tái thả loài ưu tiên, phát triển du lịch sinh thái có trách nhiệm theo Đề án 2024 - 2030 và hoàn thiện cơ chế tài chính bền vững theo Chiến lược 2025 - 2030.
“Bạch Mã sẽ tiếp tục đóng góp thiết thực cho mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học ASEAN gắn với phát triển nông nghiệp và môi trường bền vững”, ông Nguyễn Vũ Linh nhấn mạnh.
