Thời tiết thất thường sau bão và những đợt nắng nóng xen kẽ mưa lạnh khiến mai “hiểu nhầm” tín hiệu mùa xuân. Với người trồng mai tại Gia Lai những người dành cả năm chăm sóc, uốn tỉa, nuôi dưỡng từng nụ hoa, việc mai nở sớm không chỉ là tiếc nuối mà còn là mất mát kinh tế rất lớn.

Tại các làng mai lâu năm, nhiều chủ vườn đang tất bật cắt bỏ những bông hoa đã nở để cứu lại phần nụ còn non. Tuy nhiên, phần lớn những cây mai cội có giá trị cao, từ vài chục đến vài trăm triệu đồng, đã bung hoa gần hết và gần như không thể phục hồi để bán Tết.

Ở các vườn mai tuổi đời 15 - 20 năm, vốn là nguồn thu chính của nhiều hộ gia đình, giờ chỉ còn lại bộ cành trụi hoa. Người trồng mai cho biết chỉ cần mai nở trước Tết 10 - 15 ngày là xem như mất mùa; công chăm sóc cả năm trời từ phân bón, uốn tỉa đến chi phí chống bão… coi như trắng tay.

Năm nay, người trồng mai ở An Nhơn Bắc chịu thiệt hại nặng khi bão quét qua làm trụi cành, khiến hoa bung nở sớm hàng loạt. Sau bão lại đến lũ, cây xuống sức, bệnh xuất hiện nhiều hơn, khiến vườn mai gần như mất trắng, không còn khả năng bán dịp Tết.

Tại khu phố Trung Lý, phường An Nhơn Bắc, ông Lê Văn Sang cho biết vườn mai của gia đình gần như mất trắng do cây “nổi sốt”, hư hại hàng loạt, không còn khả năng bán dịp cuối năm. Ông nói thiệt hại “không thể tính hết”, bởi dù còn cây sống nhưng người trồng mai chỉ trông vào một vụ duy nhất để trả nợ, chi phí phân, thuốc và tái đầu tư. Nay mai đồng loạt xuống sức, bà con lâm vào cảnh khó khăn, thậm chí không thể thanh toán các khoản vay. Ông Sang mong địa phương có chính sách hỗ trợ, nếu không có vốn tái đầu tư thì mất trắng.

Trong đợt lũ vừa qua, số lượng cây mai bị ngập lụt tại phường An Nhơn Bắc khoảng 726.450 cây. Theo người dân, năm nay mức độ thiệt hại nặng nề hơn khi vừa gượng dậy sau bão thì lũ lại ập đến. Nhiều hộ gần như kiệt quệ, không còn vốn chăm sóc hay tái sản xuất. Đây đã là năm thứ ba liên tiếp mai thất thu.

Một số khách đã đặt mua trước nhưng do cây bệnh, chất lượng không đảm bảo nên ông Sang phải hoàn trả; năm nay nhiều người tiếp tục liên hệ nhưng ông không dám nhận vì không có mai bán. Mưa gió kéo dài làm bông rụng, phân thuốc bị trôi khiến tình trạng càng trầm trọng.

Tại phường An Nhơn Bắc, bà Nguyễn Thị Ngọc Hân cũng cho biết vườn mai bị bệnh, chết gốc hàng loạt; mức độ hư hại “không biết nói sao”. Theo bà, năm nay gần như không còn khả năng thu hoạch. Khó khăn lớn nhất là bà con không còn vốn tái đầu tư, phải chờ các chính sách hỗ trợ mới có thể gượng dậy. 

Người trồng mai ở Gia Lai đang đối diện một mùa Tết mất trắng. Trong lúc chờ thời tiết ổn định và đầu vụ mới, mong mỏi lớn nhất của họ là sớm có hỗ trợ về vốn, kỹ thuật và giải pháp phòng bệnh để không tiếp tục rơi vào vòng xoáy thiệt hại kéo dài nhiều năm liền.

Vũ Đình Thung - Nguyễn Gia