Nhiều dự án được cấp giấy “khai sinh”
Dự án Khu nhà ở cao tầng, văn phòng kết hợp dịch vụ thương mại số 6-8 Chùa Bộc của Tổng Công ty 36 là 1 trong những dự án đăng ký thí điểm theo Nghị quyết 171/2024/QH15 và Nghị định số 75/2025/NĐ-CP (Nghị quyết 171 và Nghị định 75). Khu đất này rộng 1ha mục đích sử dụng đất ban đầu là đất thương mại, dịch vụ, khách sạn. Chủ đầu tư có nguyện vọng chuyển đổi mục đích sang thực hiện dự án nhà ở thương mại nhưng trước thời điểm có Nghị quyết 171, điều này là không thể thực hiện. Với chính sách mới, doanh nghiệp kỳ vọng việc triển khai các thủ tục pháp lý sẽ nhanh chóng, thuận lợi và sớm đưa đất vào sử dụng.
Đây là một trong 148 dự án vừa được TP. Hà Nội chấp thuận thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất theo Nghị quyết 171và Nghị định số 75.
Cả nước đang có 1.533 dự án bất động sản gặp vướng mắc về vấn đề pháp lý cần được tháo gỡ để giải tỏa nguồn cung cho thị trường. Ảnh: Thùy Linh.
148 dự án xin thí điểm của Hà Nội có quy mô 840ha trong đó 160ha đất lúa xin chuyển đổi. TP.HCM cũng đã có 303 dự án quy mô 2.000 ha đất, trong đó phần lớn là đất nông nghiệp hoặc phi nông nghiệp đăng ký thí điểm thực hiện cơ chế này.
Chính sách này được thực hiện trong 5 năm và các dự án được thí điểm phải ở khu vực đô thị, phù hợp quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Dự án thí điểm cần có tối đa 30% diện tích đất ở tăng thêm trong kỳ quy hoạch (so với hiện trạng sử dụng đất) theo phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai của quy hoạch tỉnh đến 2030.
Đồng thời, nhà đầu tư được phép thỏa thuận quyền sử dụng đất nông nghiệp, phi nông nghiệp (đất thương mại dịch vụ) để làm dự án nhà thương mại.
Đây là chính sách đặc thù bổ sung đầy đủ các phương thức tiếp cận, sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại. Chính sách này được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá rất cao. Đồng thời, là bước đi cần thiết để giải quyết các vấn đề về đất đai và nhà ở trong bối cảnh thiếu hụt nguồn cung như hiện nay.
Ngoài ra, còn hàng loạt các địa phương đang trong quá trình tổng hợp đăng ký dự án thực hiện cơ chế thí điểm theo Nghị quyết 171 như Hà Tĩnh, Đồng Nai, Bình Phước, Cà Mau, Lào Cai, Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Đà Nẵng…
Kiểm soát chặt các dự án xin thí điểm
PGS.TS Nguyễn Đình Thọ - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá, mục tiêu của Nghị quyết 171 là tháo gỡ vướng mắc cho những doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. Nghị quyết này đã tập trung hướng dẫn các doanh nghiệp đang sở hữu các thửa đất hoặc muốn giao dịch các thửa đất có thể thỏa thuận để chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở. Đặc biệt, các thửa đất gắn với sở hữu công.
Nghị quyết 171 và Nghị định 75 là một trong nhiều cơ chế đặc thù mang tính chất đột phá tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp bất động sản. Ảnh: Thùy Linh.
Đây là điểm nghẽn gây nhiều vướng mắc khi Nhà nước thu hồi đất và giao cho doanh nghiệp. Nhất là trong trường hợp dự án đó không thể tách thành dự án độc lập. Nghị quyết 171 đã giúp giải quyết các vấn đề đang tồn đọng tại các địa phương, đặc biệt là TP.Hà Nội, TP.HCM. Trong đó, cũng đưa ra quy định cụ thể về trình tự để hỗ trợ cho doanh nghiệp trong việc triển khai các bước pháp lý tiếp theo.
Nghị quyết thí điểm của Quốc hội về mở rộng loại đất làm nhà ở thương mại nhằm mục đích tháo gỡ những khó khăn trên, giải quyết nút thắt về phương thức tiếp cận đất đai để thực hiện các dự án nhà ở thương mại. Đặc biệt là các khu đất có nguồn gốc đất nhà máy, xí nghiệp… Trước đây theo các quy định cũ sau khi di dời các khu đất này phải thực hiện việc đấu thầu, đấu giá thì nay các bước này được bỏ qua.
Ông Nguyễn Chí Thanh – Phó Tổng Giám đốc Công ty Newtaco chia sẻ, một nút thắt mà Nghị quyết 171 đã tháo gỡ là chấp thuận việc chuyển nhượng dự án. Điều này tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có tiềm lực có thể thực hiện dự án theo đúng tiến độ và giải quyết gánh nặng cho các doanh nghiệp không thể thỏa thuận với người dân trong đền bù giải phóng mặt bằng.
“Nút thắt này được tháo gỡ sẽ tạo sự công bằng, bình đẳng cho các doanh nghiệp tham gia trên thị trường”, ông Thanh nhấn mạnh.
Trao đổi với Báo Nông nghiệp và Môi trường, TS. Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho biết, Nghị quyết 171 đã tạo ra cơ chế đặc thù, không có tiền lệ. Ví dụ, chủ đầu tư có đất nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì có thể vừa xin cấp giấy vừa xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất cùng một lúc. Điều này trước đây không thể thực hiện được. Hay, Nghị quyết cho phép nhà đầu tư được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, không phải thông qua hình thức đấu thầu, đấu giá.
Tuy nhiên, việc thí điểm các dự án cần phải được kiểm soát chặt chẽ về mặt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Tránh tình trạng lợi dụng chính sách dẫn tới phát triển ồ ạt, thiếu quy hoạch. Điều này gây nhiều hệ lụy cho thị trường bất động sản.
“Nghị quyết này đã tạo động lực cải cách, gỡ khó cho thị trường bất động sản, đồng thời khích lệ doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư. Cơ chế đặc thù góp phần giải bài toán linh hoạt trong việc xác định tiền sử dụng đất, rút ngắn thủ tục hành chính cho doanh nghiệp nhằm tăng nguồn cung cho thị trường”.
TS. Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam
![Nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp: [Bài 1] Nhọc nhằn giấc mộng an cư](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/news/2025/05/07/noxh1-nongnghiep-193249.jpg)
