Sau hơn 4 năm triển khai Nghị quyết số 03-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu về phát triển rừng bền vững giai đoạn 2021-2025, công tác bảo vệ và phát triển rừng tại Lai Châu đã đạt được những kết quả đáng khích lệ: tỷ lệ che phủ rừng năm 2024 đạt 52,95%, tăng hơn 2% so với năm 2020; diện tích trồng rừng sản xuất, đặc biệt là cây quế và cây phân tán đều vượt kế hoạch. Hệ thống đường lâm nghiệp phục vụ sản xuất được đầu tư, góp phần cải thiện điều kiện trồng, chăm sóc và khai thác rừng.
Tuy nhiên, quá trình triển khai cũng cho thấy nhiều khó khăn, bất cập: chỉ tiêu trồng rừng gỗ lớn tại Lai Châu chưa đạt kế hoạch; hạ tầng lâm nghiệp chưa được cứng hóa, nhiều công trình chưa đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật; các mô hình liên kết, tổ hợp tác trong trồng rừng chưa hình thành rõ nét. Nguyên nhân chính được xác định là do hoạt động trồng rừng có tính rủi ro cao, chu kỳ dài, trong khi năng lực quản lý và trình độ kỹ thuật của người dân, đơn vị thực hiện chính sách còn hạn chế; thủ tục hỗ trợ phức tạp, khó tiếp cận.
Người dân chăm sóc vườn đào. Đây cũng là một trong những giải pháp phủ xanh đất lâm nghiệp chưa có rừng ở Lai Châu. Ảnh: Hoàng Châu.
Ông Bùi Huy Phương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Lai Châu, cho biết: Trước thực tế đó, thực hiện nhiệm vụ UBND tỉnh giao, Sở Nông nghiệp và Môi trường Lai Châu đang xây dựng Dự thảo Nghị quyết quy định chính sách phát triển rừng bền vững giai đoạn 2026-2030, nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo động lực mới cho kinh tế lâm nghiệp địa phương.
Thể chế hóa chủ trương, nâng cao hiệu quả chính sách
Dự thảo Nghị quyết đặt mục tiêu cụ thể hóa các chủ trương lớn của Đảng bộ tỉnh về phát triển rừng, đồng thời đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và minh bạch trong việc phân công trách nhiệm giữa các cấp, các ngành. Chính sách hướng đến nâng cao hiệu quả đầu tư, khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân tham gia trồng rừng sản xuất, phát triển quế hữu cơ gắn với chuỗi giá trị.
Theo nội dung dự thảo, doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ gia đình sẽ được hỗ trợ 10 triệu đồng/ha trồng rừng sản xuất, chi trả theo tiến độ nghiệm thu; được hỗ trợ thêm chi phí thiết kế, quản lý và khuyến lâm để bảo đảm kỹ thuật và quản lý chất lượng rừng trồng.
Rừng Lai Châu được bảo vệ nên sinh thủy tốt. Ảnh: Hoàng Châu.
Đối với dự án phát triển quế hữu cơ liên kết theo chuỗi giá trị, tỉnh dự kiến hỗ trợ từ 100 - 250 triệu đồng/dự án, bao gồm chi phí xây dựng vùng nguyên liệu, chứng nhận tiêu chuẩn hữu cơ, xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm.
Ông Phương cho biết thêm: Chính sách giai đoạn 2026-2030 được thiết kế theo hướng thực tiễn hơn, phù hợp với năng lực tổ chức sản xuất và khả năng tiếp cận của người dân. Điểm mới là tỉnh chú trọng phát triển rừng sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với chế biến và tiêu thụ, nhất là đối với cây quế: cây trồng chủ lực của địa phương. Mục tiêu không chỉ là tăng độ che phủ, mà còn phải mang lại thu nhập bền vững, giúp người dân sống được bằng nghề rừng.
Khơi dậy tiềm năng kinh tế lâm nghiệp
Theo thống kê, hiện Lai Châu có hàng chục nghìn hecta đất lâm nghiệp có khả năng phát triển rừng sản xuất, đặc biệt tại các vùng như Sìn Hồ, Phong Thổ, Tân Uyên, Tam Đường. Việc ban hành nghị quyết mới được kỳ vọng sẽ mở rộng diện tích rừng trồng chất lượng cao, đồng thời thu hút các doanh nghiệp chế biến lâm sản, sản xuất tinh dầu, sản phẩm quế hữu cơ đầu tư về địa bàn.
Dù đang trong mùa khô, nhưng tại khe suối này sinh thủy vẫn dồi dào, nhiều năm trước khu vực này suối cạn trơ đáy. Ảnh: Hoàng Châu.
Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng nhấn mạnh, việc triển khai nghị quyết cần đi đôi với nâng cao trình độ kỹ thuật cho người dân, ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất giống cây trồng lâm nghiệp, và xây dựng hạ tầng lâm nghiệp bền vững. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, nghiệm thu và giám sát nguồn vốn hỗ trợ sẽ được thực hiện công khai, minh bạch, bảo đảm đúng đối tượng, đúng mục đích.
“Chúng tôi mong muốn nhận được sự tham gia, góp ý của các tổ chức, doanh nghiệp, hộ trồng rừng và các nhà khoa học để chính sách thật sự sát thực tế, hiệu quả và bền vững. Khi người dân thấy rõ lợi ích từ rừng, họ sẽ chủ động bảo vệ và phát triển rừng lâu dài", ông Phương nhấn mạnh.
Với quyết tâm và định hướng đúng đắn, nghị quyết về phát triển rừng bền vững giai đoạn 2026-2030 của tỉnh Lai Châu được kỳ vọng sẽ trở thành bước ngoặt quan trọng trong phát triển kinh tế lâm nghiệp, góp phần nâng cao tỷ lệ che phủ rừng, bảo vệ môi trường sinh thái, và thúc đẩy tăng trưởng xanh cho vùng Tây Bắc.
