Sau khi mở rộng địa giới hành chính, thành phố Cần Thơ sở hữu nhiều tiềm năng để phát triển các mô hình du lịch sinh thái đặc thù. Trong đó, Khu du lịch sinh thái Mùa Xuân, tọa lạc tại xã Tân Phước Hưng, là một ví dụ điển hình cho hướng đi kết hợp giữa du lịch trải nghiệm và bảo tồn thiên nhiên bền vững – góp phần làm giàu bản sắc địa phương và thúc đẩy kinh tế xanh của vùng đất ngập nước.
Các loài chim quý như giang sen, cổ rắn sinh sống trong Khu du lịch Mùa Xuân. Ảnh: Văn Vũ.
Không gian hoang sơ đánh thức tiềm năng du lịch sinh thái
Nằm trên diện tích hơn 130 ha, Khu du lịch sinh thái Mùa Xuân từng là một vùng đất hoang sơ, cây rừng mọc dày đặc, gần như chưa có dấu chân người. Với tầm nhìn dài hạn và tâm huyết của người làm nông nghiệp, năm 2017, Công ty Cổ phần Nông nghiệp Mùa Xuân đã quyết định đầu tư chuyển hóa khu vực này thành điểm đến sinh thái – giáo dục – trải nghiệm theo hướng giữ lại tối đa nét nguyên bản của tự nhiên, phục vụ nhu cầu nghỉ dưỡng và học tập gắn với thiên nhiên.
Toàn cảnh khu du lịch nhìn từ trên cao cho thấy một không gian xanh rộng lớn, phủ đầy tán rừng bản địa, đan xen các thủy vực tự nhiên đặc trưng của vùng đất ngập nước Tây Nam Bộ. Khách đến đây có thể đi bộ xuyên rừng, quan sát hệ sinh thái rừng ngập, tham quan các điểm giới thiệu về cây thuốc nam, mô hình trồng rừng tái sinh và trải nghiệm đời sống nông dân như: làm vườn, hái rau, bẫy cá, nướng củ…
Theo ông Nguyễn Văn Hiền – Giám đốc Công ty Cổ phần Nông nghiệp Mùa Xuân, sau khi chính thức mở cửa đón khách, lượng người đến tham quan tăng đều theo từng năm. Trung bình mỗi tháng có khoảng 1.500 lượt khách, trong đó có đến 70% là khách quốc tế, đặc biệt là các đoàn sinh viên, học sinh đến tìm hiểu mô hình du lịch sinh thái và học tập về môi trường.
Cá lóc bông dài gần 80 cm, nặng khoảng 9 kg là loài cá bản địa quý hiếm, được Khu du lịch Mùa Xuân bảo tồn nhằm giữ gìn đa dạng sinh học và phục vụ du lịch sinh thái bền vững cho vùng đất ngập nước. Ảnh. Văn Vũ.
Ông Hiền chia sẻ: “Chúng tôi không xây dựng theo kiểu khu du lịch đại trà mà giữ nguyên những gì tự nhiên nhất, để du khách cảm nhận được không khí rừng thật sự mát lành”. Chính vì vậy, hạ tầng phục vụ du khách tại đây được tối giản, chủ yếu làm từ vật liệu tự nhiên như tre, gỗ tái sử dụng; đường đi chủ yếu là lối mòn xuyên rừng, cầu ván, thuyền gỗ… tạo cảm giác gần gũi và an toàn cho môi trường.
Nhiều du khách đến từ TP.HCM, Hà Nội và các tỉnh miền Trung cho biết cảm giác như được “trở về tuổi thơ”, giữa thiên nhiên thanh tĩnh, yên bình.
Em Nguyễn Thùy Trang – sinh viên đến từ TP.HCM chia sẻ: “Em rất thích không gian ở đây, mát mẻ, hoang sơ và giữ được nguyên bản. Những hàng cây, tiếng chim và màu xanh ở khắp nơi khiến em thấy thư giãn và hạnh phúc”.
Bảo tồn thiên nhiên, giá trị cốt lõi làm nên khác biệt
Không đơn thuần là nơi nghỉ dưỡng, Khu du lịch sinh thái Mùa Xuân còn định hình cho mình một chiến lược phát triển dài hạn gắn với bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học. Ngay từ những ngày đầu hình thành, Ban lãnh đạo khu du lịch đã xác định rõ: không bê tông hóa, không xâm phạm hệ sinh thái hiện hữu. Mọi hoạt động can thiệp đều có sự đánh giá tác động môi trường và ưu tiên phương pháp "cải tạo mềm", tức trồng thêm cây bản địa, tái tạo tầng sinh thái thay vì chặt bỏ hoặc xây dựng kiên cố.
Đến nay, toàn bộ khu du lịch vẫn giữ được gần như nguyên vẹn hệ thực vật bản địa, với các loài cây đặc trưng như: tràm, bần, dừa nước, cóc rừng, cây thuốc nam... Đặc biệt, nơi đây là nơi cư trú và sinh sản của nhiều loài chim quý như: giang sen (thuộc Sách đỏ Việt Nam), vạc, cò, cồng cộc, và nổi bật là chim cổ rắn - một loài đặc hữu rất hiếm gặp. Theo thống kê, hiện khu du lịch đang là nơi sinh sống ổn định của gần 30 cá thể chim cổ rắn, cùng nhiều động vật thủy sinh quý như cá lóc bông, lươn rừng, rùa nước ngọt...
Ông Hiền cho biết: “Chúng tôi xem công việc ở đây không chỉ là làm du lịch, mà là gìn giữ một phần ký ức tự nhiên cho thế hệ mai sau. Mỗi loài cây, con chim, mặt nước, mảnh rừng đều có linh hồn. Chúng tôi chỉ là người giữ hộ và mời du khách đến chiêm ngưỡng”.
Ông Nguyễn Văn Hiền, Giám đốc Công ty Cổ phần Nông nghiệp Mùa Xuân kiểm tra các điểm trong khu du lịch. Ảnh: Văn Vũ.
Ngoài ra, khu du lịch cũng phối hợp với các trường đại học, tổ chức môi trường tổ chức các chương trình giáo dục trải nghiệm: trồng cây bản địa, vẽ tranh chủ đề môi trường, học về chuỗi thức ăn sinh thái, quan sát chim hoang dã bằng ống nhòm... Nhờ đó, thông điệp “sống xanh – sống hài hòa với thiên nhiên” được truyền tải tự nhiên và hiệu quả đến thế hệ trẻ, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng.
Từ góc độ quản lý Nhà nước, ông La Trọng Kỳ – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Cần Thơ đánh giá: “Khu du lịch sinh thái Mùa Xuân là mô hình mẫu cho hướng phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn. Đây là mô hình cần được nhân rộng tại các vùng sinh thái đặc hữu của thành phố”.
Theo ông Kỳ, trong quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Cần Thơ giai đoạn mới, chính quyền địa phương sẽ ưu tiên đầu tư cho các khu du lịch nông nghiệp sinh thái, đồng thời hỗ trợ hạ tầng mềm, quảng bá, kết nối các điểm đến có giá trị tự nhiên, văn hóa đặc sắc. Đặc biệt, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc giữ gìn tài nguyên thiên nhiên và phát triển hài hòa giữa kinh tế với môi trường là giải pháp sống còn.
Gợi mở hướng đi cho phát triển du lịch bền vững
Khu du lịch Mùa Xuân chính là lời gợi mở sinh động cho câu hỏi: Làm thế nào để phát triển du lịch mà không đánh đổi thiên nhiên? Thay vì đổ cát lấp rừng, phá vỡ hệ sinh thái để xây dựng công trình đồ sộ, nơi đây chọn cách “khiêm tốn tồn tại” trong rừng, lắng nghe và phục vụ thiên nhiên. Và chính sự khiêm tốn đó lại làm nên sức hút bền bỉ, dài lâu.
Học sinh và khách du lịch tham guan và tìm hiểu các ddiemr sinh thái tại khu du lịch. Ảnh: Văn Vũ.
Hiện nay, khi Cần Thơ vừa được mở rộng địa giới hành chính với diện tích hơn 6.300 km² và hơn 4 triệu dân, nhiều vùng đất sinh thái đặc hữu đã trở thành một phần của thành phố. Đây là cơ hội vàng để phát triển du lịch sinh thái theo hướng mới, đặt trọng tâm vào bảo tồn, giáo dục và trải nghiệm văn hóa thay vì chỉ chạy theo số lượng khách hay xây dựng đại trà.
Với sự đồng hành của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, mô hình Khu du lịch Mùa Xuân không chỉ là một điểm đến du lịch, mà còn là một triết lý sống, một không gian văn hóa sinh thái đáng quý giữa nhịp sống hiện đại. Và từ đây, Cần Thơ hoàn toàn có thể khẳng định vị thế là trung tâm du lịch sinh thái đặc sắc của ĐBSCL nơi thiên nhiên và con người hòa quyện trong sự bền vững và trân trọng lẫn nhau.
