Hình ảnh phản cảm giữa bệnh viện
Dù đã có biển cấm, quy định xử phạt rõ ràng và sự nhắc nhở liên tục của nhân viên y tế, tình trạng hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện ở Nghệ An vẫn diễn ra ngang nhiên. Khói thuốc không chỉ gây mất mỹ quan, ô nhiễm môi trường mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của bệnh nhân, những người vốn đang cần một môi trường trong lành để điều trị.

Người nhà bệnh nhân ngồi hút thuốc trước Khoa cấp cứu - Bệnh viện Ung bướu Nghệ An. Ảnh: Phạm Tuân.
Sáng một ngày đầu tháng 8, tại Bệnh viện Phổi Nghệ An, chỉ trong vòng chưa đầy 30 phút đứng quan sát ở khu vực sân, phóng viên đã ghi nhận hàng chục lượt bệnh nhân và người nhà châm lửa, phả khói nghi ngút. Điều đáng nói, có những bệnh nhân gầy gò, tay còn gắn kim truyền dịch nhưng vẫn cố gắng lê từng bước ra góc sân để rít vài hơi thuốc. Những vòng khói trắng bay lẫn vào không khí ẩm của buổi sáng, len vào hành lang, phòng bệnh, để lại mùi ám khét lẹt, khó chịu.
Còn tại Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An, cơ sở y tế lớn nhất tỉnh, tình trạng cũng không khá hơn. Ngay gần cửa ra vào Khoa khám bệnh, bên cạnh biển “Cấm hút thuốc” đặt ngay ngắn, một nhóm người nhà bệnh nhân vẫn vô tư chuyện trò, điếu thuốc trên tay đỏ lửa. Khu vực căng tin, nhà để xe hay ghế đá trước sảnh trở thành những “điểm nóng” cho khói thuốc.
Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, nơi điều trị cho nhiều bệnh nhân ung thư cũng không tránh khỏi tình trạng này. Trong lúc chờ khám hoặc thăm nuôi, không ít người tranh thủ ra hành lang, góc sân để hút thuốc. Tàn thuốc, mẩu lọc vứt la liệt dưới chân ghế, sát bồn cây, tạo nên một khung cảnh nhếch nhác, đối lập hoàn toàn với sự sạch sẽ, yên tĩnh vốn cần có của bệnh viện.
Theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, hút thuốc tại nơi công cộng, trong đó có bệnh viện, là hành vi bị nghiêm cấm và có thể bị xử phạt hành chính. Các bệnh viện ở Nghệ An cũng đã ban hành quy chế nội bộ, lắp đặt nhiều biển báo “No Smoking” ở hành lang, phòng khám, buồng bệnh, thậm chí ngay tại cổng ra vào.

Tàn thuốc lá được vứt đầy mái nhà một Bệnh viện ở Nghệ An gây hình ảnh phản cảm. Ảnh: Đình Tiệp.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc xử phạt gần như chưa được thực hiện. Các nhân viên bảo vệ, y bác sĩ vẫn thường xuyên nhắc nhở, song đa phần chỉ dừng ở mức khuyến cáo. Khi vắng mặt lực lượng nhắc nhở, điếu thuốc lại được châm lửa. Nhiều người viện lý do “ra ngoài sân là được”, trong khi quy định đã nêu rõ toàn bộ khuôn viên bệnh viện đều cấm hút thuốc.
Một lãnh đạo bệnh viện chia sẻ: “Chúng tôi cũng rất khó xử. Nhắc thì họ bỏ đi chỗ khác hút, nhưng một lúc sau lại tái diễn. Muốn xử phạt thì phải có lực lượng chuyên trách, biên bản rõ ràng, nhưng hiện chưa được bố trí. Mỗi ngày lượng bệnh nhân và người nhà quá đông, lực lượng bảo vệ lại mỏng, nên không thể kiểm soát triệt để”.
Tác hại kép cho sức khỏe và môi trường
Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có ít nhất 69 chất gây ung thư. Với bệnh nhân đang điều trị, đặc biệt là bệnh nhân phổi, tim mạch, ung thư...chỉ cần hít phải khói thuốc thụ động cũng làm tăng nguy cơ biến chứng, kéo dài thời gian điều trị. Đối với y bác sĩ, nhân viên bệnh viện, việc hít khói thuốc hàng ngày trong môi trường làm việc là mối nguy sức khỏe lâu dài.

Biển cấm hút thuốc được đặt khắp nơi ở các Bệnh viện. Ảnh: Đình Tiệp.
Không chỉ gây hại cho sức khỏe, hút thuốc bừa bãi còn làm mất mỹ quan bệnh viện. Những mẩu tàn thuốc vứt xuống sân, hành lang vừa gây ô nhiễm vừa tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ. Trong khi đó, bệnh viện vốn là nơi cần sự sạch sẽ, yên tĩnh, thì tiếng bật lửa, mùi khói thuốc lại trở thành hình ảnh phản cảm.
Nhiều ý kiến cho rằng, để chấm dứt tình trạng hút thuốc trong bệnh viện, không chỉ trông chờ vào biển báo và lời nhắc nhở. Cần thiết lập các tổ kiểm tra, xử phạt nghiêm theo đúng quy định của pháp luật. Một số bệnh viện ở các tỉnh, thành khác đã áp dụng hình thức phạt tại chỗ đối với người vi phạm, đồng thời công khai hình ảnh trên bảng thông báo để răn đe.

Bệnh viện là nơi cần sạch sẽ, môi trường trong lành để công tác điều trị đạt được hiệu quả cao nhất. Ảnh: Đình Tiệp.
Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền cũng phải được đổi mới, đa dạng hình thức như phát loa nhắc nhở định kỳ, treo băng rôn dễ nhìn ở các khu vực tập trung đông người, kết hợp phát tờ rơi về tác hại của thuốc lá. Đặc biệt, cần huy động sự tham gia của chính bệnh nhân và người nhà - những người hiểu rằng mỗi điếu thuốc trong bệnh viện không chỉ hại cho bản thân họ, mà còn hại cho những người xung quanh.
Khói thuốc lá trong bệnh viện không chỉ là câu chuyện về ý thức cá nhân, mà còn là phép thử cho hiệu quả quản lý, thực thi pháp luật tại các cơ sở y tế. Một môi trường điều trị trong lành, an toàn là quyền lợi chính đáng của mỗi bệnh nhân. Đã đến lúc các bệnh viện ở Nghệ An cần những hành động mạnh mẽ hơn để những tấm biển “Cấm hút thuốc” không còn chỉ là vật trang trí, và để khói thuốc không còn “làm tổ” nơi lẽ ra phải là vùng không khói.