Xu thế tất yếu trong kỷ nguyên toàn cầu hóa
Ngày 11/9/2025, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Kế hoạch số 753/KH-UBND về hợp tác quốc tế trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là một quyết định mang tính chiến lược, cụ thể hóa các chủ trương lớn của Tỉnh ủy và UBND tỉnh về hội nhập, đồng thời thể hiện tầm nhìn đưa Nghệ An trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo vùng Bắc Trung Bộ.
Trong bối cảnh thế giới đang bước vào kỷ nguyên công nghệ số, hợp tác quốc tế trở thành xu hướng tất yếu. Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, công nghệ sinh học, công nghệ năng lượng sạch… đã làm thay đổi mô hình phát triển kinh tế của nhiều quốc gia. Ở Việt Nam, xu thế ấy cũng đang diễn ra mạnh mẽ, đặc biệt tại những địa phương có khát vọng vươn lên. Nghệ An, với lợi thế về vị trí địa lý, con người hiếu học, tinh thần cầu thị, nếu biết nắm bắt cơ hội hợp tác quốc tế, chắc chắn sẽ rút ngắn khoảng cách phát triển.
Nghệ An ngày càng tăng cường hợp tác quốc tế. Ảnh: Phan Tú.
Hợp tác quốc tế trong khoa học, công nghệ không chỉ mang lại tri thức và công nghệ mới, mà còn mở ra con đường tiếp cận vốn, thị trường và nhân lực. Doanh nghiệp có cơ hội tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao sức cạnh tranh. Các trường đại học, viện nghiên cứu có thể ký kết thỏa thuận đào tạo liên kết, đưa sinh viên, giảng viên ra nước ngoài học tập, nghiên cứu. Đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ được tiếp cận với chuẩn mực quốc tế, mở rộng tầm nhìn và nâng cao trình độ.
Quan trọng hơn, thông qua hợp tác quốc tế, một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo có thể hình thành và phát triển tại Nghệ An, nơi doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà đầu tư trong và ngoài nước cùng kết nối, chia sẻ tri thức và tạo ra giá trị mới. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để Nghệ An không chỉ “đuổi kịp” mà còn có cơ hội “vượt lên” trong một số lĩnh vực công nghệ chiến lược.
Đón nhận cơ hội, khẳng định vị thế
Kế hoạch 753 đã đưa ra hàng loạt giải pháp cụ thể như đa dạng hóa các kênh hợp tác quốc tế; củng cố quan hệ với các tỉnh, địa phương nước ngoài; tranh thủ các hiệp định thương mại tự do để mở rộng hợp tác; tập trung vào các đối tác chiến lược như Đông Bắc Á, Đông Nam Á, EU, Hoa Kỳ… Những giải pháp này không chỉ hướng tới việc thu hút nguồn lực, mà còn nhằm đẩy mạnh chuyển giao công nghệ tiên tiến, xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Đây là hướng đi hoàn toàn đúng đắn. Bởi lẽ, thách thức lớn nhất hiện nay không chỉ là làm sao để phát triển nhanh, mà còn là phát triển bền vững, không đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng. Việc tỉnh đề ra cơ chế kiểm soát công nghệ nhập khẩu nhằm ngăn chặn công nghệ cũ, lạc hậu chính là một bước đi thể hiện sự tỉnh táo và tầm nhìn dài hạn.
Song song với việc lựa chọn công nghệ và đối tác phù hợp, phát triển con người được coi là yếu tố then chốt. Không có đội ngũ nhân lực chất lượng cao, việc tiếp nhận và làm chủ công nghệ mới sẽ rất khó khăn. Kế hoạch 753 đã nhấn mạnh tới việc phát triển nguồn nhân lực, nâng cao trình độ nghiên cứu và quản lý, thu hút chuyên gia quốc tế và kiều bào Nghệ An, tăng cường liên kết đào tạo với các trường đại học nước ngoài. Đây là những bước đi thiết thực để chuẩn bị cho một tương lai lâu dài.
Nhiều doanh nghiệp tại Nghệ An có dây chuyền sản xuất ngày càng hiện đại nhờ hợp tác quốc tế. Ảnh: Trân Châu.
Bên cạnh đó, Kế hoạch còn đặt ra nhiệm vụ hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới, đầu tư, ứng dụng công nghệ tiên tiến; khuyến khích tham gia hội chợ, triển lãm công nghệ quốc tế; tạo cơ hội liên doanh, liên kết với các tập đoàn nước ngoài. Đó chính là cách để doanh nghiệp địa phương “cọ xát” với sân chơi toàn cầu, học hỏi và trưởng thành.
Nhìn rộng hơn, hợp tác quốc tế cũng chính là cơ hội để Nghệ An quảng bá hình ảnh, khẳng định vị thế của mình. Khi doanh nghiệp, trường học, cơ quan quản lý cùng xuất hiện trong mạng lưới hợp tác quốc tế, Nghệ An không chỉ được biết đến là vùng đất hiếu học, mà còn được nhìn nhận như một địa phương năng động, sẵn sàng hội nhập và tiên phong trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo.
Con đường hợp tác quốc tế chắc chắn sẽ có không ít thách thức từ sự cạnh tranh gay gắt trong thu hút nguồn lực, yêu cầu về trình độ ngoại ngữ và kỹ năng của nhân lực, nguy cơ lệ thuộc vào công nghệ nước ngoài nếu thiếu bản lĩnh trong lựa chọn. Nhưng nếu có chiến lược đúng, nếu quyết tâm đồng lòng từ chính quyền đến doanh nghiệp và người dân, những thách thức ấy hoàn toàn có thể biến thành cơ hội.
Có thể nói, Kế hoạch 753/KH-UBND ngày 11/9/2025 không chỉ là một văn bản hành chính, mà còn là một tuyên ngôn mạnh mẽ về khát vọng đổi mới của Nghệ An. Đó là khát vọng vươn ra thế giới, tiếp nhận tinh hoa công nghệ toàn cầu để phục vụ cho sự phát triển của quê hương. Đó cũng là sự khẳng định rằng Nghệ An không chỉ đi cùng nhịp với thời đại, mà còn muốn trở thành địa phương tiên phong, tạo dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế.
