Ngày 7/11, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức cuộc họp Nhóm Công tác chung điều phối các hành động thích ứng với quy định quản lý nhập khẩu và xuất khẩu các sản phẩm không gây mất rừng và suy thoái rừng của Liên minh châu Âu (EUDR). Đây là cuộc họp đầu tiên sau khi Nhóm Công tác chung chính thức kiện toàn vào ngày 20/10.
Các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các hiệp hội, đối tác quốc tế họp bàn nhiệm vụ triển khai Nhóm công tác chung. Ảnh: Kiều Chi.
Bước khởi động của một cơ chế điều phối chung
Nhóm Công tác gồm các đơn vị: Vụ Hợp tác quốc tế, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Cục Chuyển đổi số, Cục Quản lý đất đai, Cục Viễn thám quốc gia, Trung tâm Khuyến nông quốc gia, Báo Nông nghiệp và Môi trường.
Các đơn vị thuộc Bộ làm việc chung với UBND tỉnh Đắk Lắk, Lâm Đồng, Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam, Hiệp hội Cao su Việt Nam, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, Tổ chức Sáng kiến thương mại bền vững (IDH).
Lãnh đạo Vụ Hợp tác quốc tế chia sẻ về định hướng của Nhóm Công tác chung về EUDR. Ảnh: Kiều Chi.
Theo ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế - trưởng Nhóm Công tác chung: "Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhiều lần khẳng định yếu tố 'không mất rừng' trở thành tiêu chuẩn bắt buộc trong sản xuất và xuất khẩu. Tới đây, chúng tôi dự kiến hoàn thiện Kế hoạch hành động quốc gia và trình Chính phủ phê duyệt. Trong đó, tập trung các nội dung về xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia; cơ chế chia sẻ thông tin và hướng dẫn kỹ thuật; bảo vệ rừng, tính pháp lý của đất đai và khung pháp lý liên quan; sinh kế cho người sản xuất; truyền thông và hợp tác quốc tế".
Ngày 22/5, EU đã công bố danh sách phân loại rủi ro quốc gia về EUDR. Dựa trên danh sách này, Việt Nam được xếp vào nhóm "rủi ro thấp" (low risk) về EUDR. Các sản phẩm như cà phê, cao su và gỗ xuất khẩu từ Việt Nam sang EU sẽ chỉ cần thực hiện quy trình thẩm định đơn giản hơn, với tỷ lệ kiểm tra tuân thủ là 1%.
"Việc phối hợp giữa các đơn vị trong khuôn khổ Nhóm Công tác chung trở nên cần thiết, tạo điều kiện thuận lợi chia sẻ dữ liệu, cơ chế điều phối thống nhất, đảm bảo tính minh bạch của dữ liệu mà EUDR yêu cầu", Vụ trưởng Tuấn nói.
Bà Mạc Tuyết Nga, Quản lý cấp cao của Tổ chức Sáng kiến thương mại bền vững (IDH). Ảnh: Kiều Chi.
Bà Mạc Tuyết Nga, Quản lý cấp cao của Tổ chức IDH cho biết, vai trò của khối công trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu vùng trồng và rừng là vô cùng quan trọng. “Các doanh nghiệp rất khó thu thập, thậm chí khó tiếp cận ở địa phương về dữ liệu địa chính, vùng trồng và ranh giới rừng. Đây là dữ liệu nền cần chia sẻ từ cơ quan quản lý - Chi cục Kiểm lâm địa phương để đảm bảo tính hợp pháp,” bà Nga nhấn mạnh.
IDH hiện đang phối hợp với các địa phương xây dựng cơ sở dữ liệu vùng trồng cà phê, đã hoàn thành 150.000 ha và lộ trình năm 2026 sẽ mở rộng lên khoảng 500.000 ha.
Hệ thống dữ liệu này sẽ được vận hành ở cấp trung ương. Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật là đơn vị quản lý và Cục Chuyển đổi số tiếp nhận dữ liệu, đảm nhiệm hạ tầng kỹ thuật. Mục tiêu là hình thành một nền tảng chung, tích hợp được dữ liệu rừng, vùng trồng, sản lượng, nhật ký sản xuất và mã vùng truy xuất, phục vụ xuất khẩu.
Bảo đảm pháp lý, bảo mật cơ sở dữ liệu
Ông Chu Hải Tùng, Phó Cục trưởng Cục Viễn thám quốc gia, nhấn mạnh tầm quan trọng tính pháp lý của dữ liệu ảnh viễn thám. Hiện nay, dữ liệu viễn thám từ Cục đủ khả năng phân tách đối tượng cây trồng và rừng với độ chính xác cao, có tính pháp lý trong xác định vùng sản xuất và giám sát thay đổi hiện trạng. Ông cho biết, Cục sẽ tiếp nhận công văn của các đơn vị về nhu cầu sử dụng dữ liệu viễn thám và sẵn sàng phối hợp cùng IDH trong việc giải đoán ảnh, theo dõi, giám sát hiện trạng vùng sản xuất.
Ông Chu Hải Tùng, Phó Cục trưởng Cục Viễn thám quốc gia chia sẻ tại cuộc họp. Ảnh: Kiều Chi.
Ông Đặng Duy Hiển, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số khẳng định sẵn sàng hỗ trợ đón nhận dữ liệu vào hạ tầng số của Bộ, hỗ trợ doanh nghiệp liên thông kho dữ liệu truy xuất. Cục được giao nhiệm vụ hướng dẫn và phối hợp với các đối tác thực hiện quy trình chứng nhận an toàn và an ninh thông tin cho hệ thống cơ sở dữ liệu và các ứng dụng, xây dựng kế hoạch tiếp nhận - vận hành - bảo trì hệ thống sau khi tiếp nhận từ các đối tác phát triển.
Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn đánh giá cao các nỗ lực phối hợp, đồng thời nhấn mạnh cơ chế pháp lý rõ ràng, cũng như quyền tiếp cận cơ sở dữ liệu, bảo đảm an toàn thông tin và quyền sở hữu dữ liệu của các bên liên quan. "Khi cơ sở dữ liệu nền của ngành cà phê và gỗ được chuyển giao cho Cục Chuyển đổi số quản lý, việc duy trì, vận hành và chia sẻ thông tin phải tuân thủ chặt chẽ. Không chỉ cà phê, gỗ, ngành hàng cao su cũng sẽ cần phát triển theo hướng bền vững, minh bạch", Trưởng nhóm Công tác chung khẳng định.
Về phía đối tác quốc tế, Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ) đã phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế triển khai Dự án Nông nghiệp bền vững vì hệ sinh thái rừng - Hợp phần Việt Nam (SAFE) trong giai đoạn 2025-2028, về tăng cường năng lực và xây dựng các công cụ và mô hình thí điểm để hỗ trợ các tác nhân trong chuỗi cà phê, đáp ứng các yêu cầu thị trường EU.
![Dựng ‘thành lũy’ trước thiên tai: [Bài 2] Chuyển trạng thái từ bị động sang chủ động](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/nghienmx/2025/11/06/0242-2223-160125_902.jpg)
