Múa Nộc Niệc là điệu múa đã có từ xa xưa, nhưng mãi đến năm 1989 mới được những người cao tuổi ở vùng đất Hà Vị (xã Quân Hà, huyện Bạch Thông) sưu tầm. Từ năm 1995, điệu múa này được phục dựng lại trong dịp hội Xuân.
Theo truyền thuyết, xưa có nàng Vo, Nàng Ve xinh đẹp đã đánh bại thủy thần, cứu nguy cho dân lành. Vua Thủy tề tức giận tạo lụt lớn, thuồng luồng theo sông, theo suối lên bắt người, làm núi đồi sạt lở. Nàng Vo, nàng Ve đã ra tay chặn đánh thủy thần đưa dân chạy lên dãy núi Phja Bjoóc.
Từ đó người dân đã lấy khẩu phéc trộn đường phên nặn thành các con vật để thể hiện trong điệu múa Nộc Niệc để ca ngợi sự hòa hợp giữa con người với tự nhiên.
Trong điệu múa Nộc Niệc các nghệ nhân hóa thân thành những con vật để cùng nhảy múa.
Đây là nghi thức thông diễn gắn yếu tố tâm linh, thể hiện quan niệm cũng như triết lý sống của cộng đồng người Tày nhằm tôn trọng môi trường sinh thái, cầu cho muông thú và con người được sống chan hòa, yên vui.
Múa Nộc Niệc thể hiện một nhân sinh quan hòa hợp giữa con người với vạn vật trong tự nhiên, giữa con người với con người, giữa âm và dương.
Nộc Niệc là tên gọi tiếng Tày của chim phượng hoàng đất, loại chim có thật, màu đen, mỏ vàng. Sở dĩ người ta đặt tên cho thể múa này như vậy bởi phượng hoàng là một con trong bộ tứ linh.
Với nét độc đáo riêng biệt, múa Nộc Niệc đã trở thành điểm nhấn tạo nên sức hút trong lễ hội xuân của người Quân Hà.
Nét độc đáo của diệu múa Nộc Niệc thu hút đông đảo du khách.
Tuy là điệu múa mang nhiều ý nghĩa tâm linh và nét văn hóa độc đáo nhưng hiện nay múa Nộc Niệc còn ít người trẻ tuổi biết đến.
