Đại hội của niềm tin, đồng thuận và kỳ vọng mới

Đại hội Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, diễn ra thành công sau hai ngày làm việc dân chủ, trách nhiệm và thống nhất cao. Đây là đại hội đầu tiên sau quá trình hợp nhất địa giới ba địa phương gồm TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương.

Qua đó, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân trong bối cảnh phát triển đô thị đa trung tâm, quy mô dân số và không gian quản trị lớn chưa từng có.

Đại hội đã hiệp thương giới thiệu 146 ủy viên, bầu ra Chủ tịch Nguyễn Phước Lộc và 14 Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM nhiệm kỳ 2025-2030. Đây là lực lượng nòng cốt sẽ gánh vác nhiệm vụ triển khai đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, đồng thời phát huy sức mạnh đoàn kết của hơn 14 triệu dân thành phố.

Nhìn lại nhiệm kỳ qua, hệ thống Mặt trận các cấp đã chủ động tuyên truyền, vận động người dân tham gia các phong trào thi đua yêu nước, gắn với những sự kiện có ý nghĩa lịch sử của đất nước và thành phố. Các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, phong trào chăm lo người yếu thế... tiếp tục được triển khai sâu rộng, khẳng định vai trò nòng cốt của Mặt trận trong đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.

Trong bối cảnh các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên, miền núi phía Bắc liên tục hứng chịu thiên tai vừa qua, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM đã kêu gọi và tổ chức cứu trợ kịp thời, thể hiện tinh thần “nhân dân thành phố chung sức một lòng hướng về đồng bào bị bão lũ”. Đó là minh chứng sống động cho giá trị nhân văn, nghĩa tình - một nét đặc trưng đã làm nên bản sắc của Thành phố mang tên Bác suốt nhiều thập kỷ.

Song song, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM cũng đẩy mạnh công tác thông tin đối ngoại, truyền tải chủ trương của Đảng và Nhà nước về đối ngoại nhân dân đến cộng đồng người Việt ở nước ngoài và bạn bè quốc tế.

Ở nhiệm kỳ mới, MTTQ Việt Nam TP.HCM khóa mới xác định mục tiêu xuyên suốt: phát huy trí tuệ, đề cao trách nhiệm, giữ vững đồng thuận, đổi mới toàn diện và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị. Trọng tâm là triển khai đồng bộ các giải pháp, sáng tạo trong tổ chức phong trào, xây dựng khối đại đoàn kết ngày càng vững mạnh, bền vững.

Đại hội nhiệm kỳ 2025-2030 đề ra 6 chương trình hành động, 1 đột phá, 2 trọng tâm, 3 trọng điểm. Trong đó, 6 chương trình hành động gồm: đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, tập hợp nhân dân, củng cố đồng thuận xã hội; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; động viên nhân dân thi đua lao động, sáng tạo, tham gia phát triển kinh tế - xã hội; mở rộng giám sát và phản biện xã hội; tăng cường đối ngoại nhân dân; Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động theo hướng số hóa.

1 đột phá là xây dựng “Mặt trận số” gắn với phong trào “Bình dân học vụ số”, chương trình mang tính khai mở, tạo ra nền tảng để Mặt trận kết nối sâu rộng hơn với từng người dân trong kỷ nguyên số.

2 trọng tâm gồm thực hành dân chủ ở cơ sở và cụ thể hóa phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.

3 trọng điểm gồm: Xây dựng thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình, xanh - sạch - đẹp; nâng cao vai trò trong thực hiện chính sách người có công, an sinh xã hội và bảo trợ xã hội; xây dựng khu dân cư đoàn kết, nghĩa tình, tự quản và an toàn.

Đây là bộ khung chiến lược cho một nhiệm kỳ đậm tính đổi mới, hướng mạnh vào chuyển đổi số để nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân.

Một trong những điểm nhấn là xây dựng phong trào “Bình dân học vụ số” nhằm xóa mù công nghệ, thu hẹp khoảng cách số và đưa tri thức số vào từng hộ dân, được lấy cảm hứng từ phong trào “Bình dân học vụ” năm 1945 của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Chỉ trong thời gian ngắn, phong trào đã được triển khai mạnh mẽ và được tổ chức tại phường, xã, khu dân cư, doanh nghiệp - nơi người dân có thể học và ứng dụng ngay. 51 lớp đào tạo được tổ chức và tập huấn kỹ năng số với hơn 10.000 lượt cán bộ, công chức và người dân tham gia.

Qua đó, trên 64% hồ sơ được nộp trực tuyến và hơn 80% thanh toán trực tuyến, gần 67% hồ sơ được số hóa cùng kết quả giải quyết. Đây không chỉ là chỉ số hành chính công tăng lên, mà là biểu hiện của chuyển biến trong năng lực số của cộng đồng.

Tại nhiều phường như Thuận An, Hòa Lợi, Phú Lợi, mô hình “đi từng ngõ, gõ từng nhà” của Tổ Công nghệ số cộng đồng đã tạo ra tinh thần “người biết hướng dẫn người chưa biết”, khơi dậy văn hóa chia sẻ tri thức và thu hẹp khoảng cách thế hệ.

Dù đạt kết quả ban đầu rất tích cực, phong trào vẫn đối mặt không ít thách thức như tâm lý e ngại lừa đảo trên mạng, đặc biệt ở người lớn tuổi. Một số dịch vụ công trực tuyến còn phức tạp, chưa thân thiện với nhóm người dùng yếu thế. Tổ Công nghệ số cộng đồng chưa có cơ chế chính thức, chủ yếu làm tự nguyện nên khó duy trì và nhân rộng lâu dài.

Những vướng mắc này cần được giải quyết đồng bộ, để phong trào trở thành nền tảng bền vững của quá trình số hóa công tác Mặt trận.

Để công cuộc chuyển đổi số lan tỏa sâu rộng đến từng khu dân cư, điều kiện tiên quyết là tăng cường sự phối hợp giữa Trung tâm Chuyển đổi số và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP.HCM. Đây không chỉ là yêu cầu về mặt tổ chức, mà còn là giải pháp then chốt để bảo đảm mọi người dân đều có cơ hội tiếp cận, học hỏi và ứng dụng công nghệ số trong đời sống.

Trung tâm Chuyển đổi số cần đóng vai trò “đầu tàu” về kỹ thuật: quản lý hạ tầng, vận hành các nền tảng số và chuẩn hóa bộ học liệu nhằm phổ cập kỹ năng số cho cộng đồng. Việc hỗ trợ chuyên môn kịp thời, liên tục sẽ giúp các địa phương có điều kiện triển khai đồng bộ, tránh manh mún, chắp vá.

Ở chiều ngược lại, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM giữ vai trò cầu nối giữa kỹ thuật và cộng đồng dân cư. Hệ thống Mặt trận tại phường, xã, các tổ dân phố, đặc khu sẽ phối hợp cùng chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội để tổ chức lớp học, buổi hướng dẫn, tập huấn kỹ năng số một cách thiết thực. Đây chính là kênh đưa kiến thức số đến gần hơn với người dân, đặc biệt là những nhóm dễ bị bỏ lại phía sau như người cao tuổi, lao động phổ thông hoặc hộ nghèo thông tin.

Song song đó, Mặt trận còn đảm nhận nhiệm vụ vận động, giải thích, hỗ trợ trực tiếp tại cộng đồng để xây dựng niềm tin vào chuyển đổi số. Sự kết nối chặt chẽ giữa các đoàn thể giúp tạo môi trường khuyến khích người dân chủ động học hỏi, mạnh dạn áp dụng công nghệ vào sản xuất, kinh doanh và đời sống.

Chỉ khi hai lực lượng này phối hợp nhịp nhàng, thống nhất hành động, chuyển đổi số mới thực sự trở thành động lực phát triển bền vững, xuất phát từ nhu cầu thực của người dân và lan tỏa giá trị đến từng gia đình, từng khu phố.

TP.HCM cũng cho ra mắt ứng dụng an sinh xã hội số TP.HCM. Đây sẽ là công cụ giúp quản lý người thụ hưởng an sinh minh bạch, khoa học, đồng thời kết nối các nguồn lực xã hội.

Ứng dụng tích hợp nhiều chức năng như cập nhật dữ liệu người thụ hưởng trên toàn địa bàn; kết nối mạnh thường quân với người cần hỗ trợ; công khai toàn bộ thông tin tiếp nhận và phân bổ nguồn lực; tiếp nhận nhanh thông tin thiên tai, dịch bệnh để kích hoạt hỗ trợ khẩn cấp; theo dõi kết quả sau hỗ trợ, giúp người dân thoát nghèo bền vững.

Trong giai đoạn tiếp theo, ứng dụng sẽ được tích hợp vào Công dân số TP.HCM, giúp người dân tiếp cận dịch vụ an sinh thuận tiện và tập trung hơn.

Đại hội MTTQ Việt Nam TP.HCM lần thứ I là dấu mốc mở ra một giai đoạn mới: giai đoạn mà chuyển đổi số không chỉ là công cụ, mà là động lực để Mặt trận phát huy vai trò nòng cốt, củng cố niềm tin, nâng cao chất lượng phục vụ, mở rộng đồng thuận xã hội.

Với “Mặt trận số”, “Bình dân học vụ số” và ứng dụng An sinh xã hội số, TP.HCM đang xây dựng hệ sinh thái tương tác giữa chính quyền - tổ chức xã hội - người dân, theo hướng minh bạch, hiệu quả, hiện đại và nhân văn.

Khơi thông nguồn lực số, lan tỏa đoàn kết, nâng cao hiệu quả an sinh, đó cũng chính là cách Mặt trận TP.HCM góp phần xây dựng một siêu đô thị đa trung tâm văn minh, hiện đại, nghĩa tình, nơi mỗi người dân đều được thụ hưởng thành quả phát triển theo tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”.