Cùng nông dân trồng tràm năm gân, hồi sinh nghề chưng cất tinh dầu

Thương nhớ hương tràm

Công ty TNHH Hoàng Phong DANA (Hoàng Phong DANA) vừa trao tặng 20 hộ dân thôn Cam Vũ, xã Hiếu Giang, tỉnh Quảng Trị 3.000 cây tràm năm gân. Nhận cây giống lần này là những hộ dân đã trồng và liên kết với Hoàng Phong DANA từ nhiều năm trước thông qua Hợp tác xã Dược liệu Trường Sơn (có trụ sở tại xã Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị).

Đây chỉ là một trong số rất nhiều hoạt động hướng tới mục tiêu phát triển vùng nguyên liệu chế biến, chưng cất tinh dầu tràm của Hoàng Phong DANA.

Ông Nguyễn Đình Lục, một người dân xã Hiếu Giang cho hay, Quảng Trị là vùng đất nắng gió, thời tiết khắc nghiệt, đất đai cằn cỗi nên việc tìm ra một loại cây trồng phù hợp không phải dễ. Tràm là cây trồng bản địa nhưng đã sụt giảm đáng kể diện tích và mai một cùng với nghề chưng cất tinh dầu tràm. Thời gian gần đây tràm năm gân du nhập vào vùng đất này và được nông dân đón nhận khi nó chứng minh được khả năng thích ứng và cho ra tỷ lệ chưng cất tinh dầu cao. Đó cũng là điều kiện để nghề chưng cất tinh dầu tràm “hồi sinh” và phát triển.

Bài liên quan

Ước mơ xuất khẩu tinh dược liệu dầu của thôn nữ vùng đồi

Trong câu chuyện kể với chúng tôi, ông Lục nhắc đến Hoàng Phong DANA như một lời cảm ơn gửi đến “vị cứu tinh” đã cùng nông dân khôi phục lại nghề trồng và chưng cất tinh dầu tràm tại địa phương này.

Cái duyên đến với việc liên kết, chế biến tinh dầu tràm của Hoàng Phong DANA cũng hết sức tự nhiên. Khi nghề chưng cất tinh dầu tràm tại các tỉnh miền Trung dần chìm vào quên lãng, Hoàng Phong DANA đã xuất hiện.

Bà Nguyễn Thị Liên, đại diện Công ty TNHH Hoàng Phong DANA cho hay, từ 2010 đến 2015, việc khai thác tận thu khiến tràm gió tự nhiên tại các tỉnh miền Trung giảm dần sản lượng, thiếu nguồn lá để chưng cất tinh dầu tràm. Các làng nghề chưng cất tinh dầu tràm truyền thống bước vào giai đoạn khó khăn. Sản lượng sụt giảm nhưng nông dân lại rơi vào tình cảnh tréo nghoe. Tinh dầu tràm nguyên chất không tìm được đầu ra ổn định trong khi nhiều loại dầu tràm pha loãng, kém chất lượng được bán với giá thấp len lỏi khắp mọi ngõ ngách.

“Đối tượng sử dụng tinh dầu tràm chủ yếu là em bé và mẹ bầu, mẹ sau sinh rất nhạy cảm với các sản phẩm không đảm bảo chất lượng. Điều đó khiến chúng tôi trăn trở nhiều năm trời trước khi cho ra đời sản phẩm tinh dầu tràm mang thương hiệu Mệ Đoan. Chúng tôi nghĩ ngay đến việc liên kết chuỗi với nông dân, tạo sinh kế bền vững, bảo tồn được giá trị làng nghề truyền thống bao đời ở Quảng Trị và quan trọng hơn hết mang đến những sản phẩm nguyên chất, an toàn, dưỡng lành cho mọi gia đình”, bà Liên chia sẻ.

Đến nay, sau hành trình 9 năm, Hoàng Phong DANA đã cùng nông dân trồng mới hơn 80ha tràm năm gân và bao tiêu đầu ra cho 400 hộ nông dân, giúp họ yên tâm gắn bó và phát triển bền vững với nghề.

Không ngừng tiếp sức cho nghề chưng cất tinh dầu tràm

Bà Nguyễn Thị Liên, đại diện Hoàng Phong DANA cho hay, Quảng Trị là vùng đất giàu tiềm năng để phát triển cây dược liệu. Dường như đất đai cằn cỗi, nắng gió quanh năm lại là một lợi thế góp phần tạo ra nguồn nguyên liệu chất lượng để chế biến những sản phẩm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Quan trọng hơn, nông dân Quảng Trị chịu thương, chịu khó, bằng ý chí, nghị lực đã vượt qua sự khắc nghiệt của thời tiết, khí hậu để cung cấp nguyên liệu đạt tiêu chuẩn phục vụ nhu cầu chế biến.

Để hiểu hơn về quy trình trồng, thu mua và chế biến dược liệu, tháng 8/2025, Hoàng Phong DANA đã mời hơn 20 đại lý tham gia hành trình Người gieo mầm Mệ Đoan và Avakids. Tại các điểm đến, các đại lý được thực tế trải nghiệm quy trình trồng, thu hoạch và chưng cất tinh dầu tràm. Đây là hoạt động gắn kết để các đối tác hiểu rõ quy trình cho ra đời những sản phẩm chất lượng nhất đưa đến tay người tiêu dùng.

Hơn 20 đại lý và nông dân đã tham gia cuộc thi trồng, hái tràm cùng bà con nông dân tại làng Cam Vũ, xã Hiếu Giang. Các thành viên Avakids trực tiếp cầm liềm cắt lá tràm để cảm nhận được giá trị của những giọt tinh dầu tràm chiết xuất từ vùng đất nắng gió Quảng Trị.

Thông qua chuyến đi, các đại lý không chỉ thấy được quy trình sản xuất minh bạch, nguồn gốc rõ ràng của từng giọt tinh dầu tràm mà còn thấy rõ sự đồng hành của Avakids cùng Mệ Đoan trong việc bao tiêu đầu ra cho bà con nông dân Quảng Trị. Đây không chỉ là cam kết mang đến những sản phẩm an toàn, chất lượng cho khách hàng mà còn là hành động thiết thực góp phần giữ gìn làng nghề, hỗ trợ sinh kế và lan tỏa giá trị bền vững từ cây tràm quê hương Đất lửa Quảng Trị.

“Khi doanh nghiệp chung tay tạo sinh kế bền vững, nông dân sẽ gắn kết hơn với doanh nghiệp và tạo ra những sản phẩm chất lượng. Chúng tôi muốn duy trì mối liên kết lâu dài để có vùng nguyên liệu ổn định”, bà Liên cho hay.

Tham gia hành trình Người gieo mầm Mệ Đoan và Avakids, bà Nguyễn Thị Ly Na, chủ đại lý NIC Baby tại xã Núi Thành, thành phố Đà Nẵng cho hay, đây là một trải nghiệm thú vị. Bà Na cảm phục ý chí của những con người đã tạo ra nguồn nguyên liệu để chế biến ra các dòng sản phẩm mang thương hiệu Mệ Đoan. Niềm tin vào các sản phẩm tinh dầu dược liệu của Hoàng Phong DANA không chỉ lớn dần thông qua truyền thông mà còn được nuôi dưỡng từ những hoạt động như vậy.

“Một vùng đất nắng gió quanh năm, đất đai cằn cỗi khắc nghiệt nhưng nông dân Quảng Trị vẫn đầy nghị lực, ý chí để tạo ra nguồn nguyên liệu chất lượng. Chúng tôi cảm phục ý chí của người dân và càng thêm tin tưởng vào chất lượng các sản phẩm mang thương hiệu Mệ Đoan. Đó chính là niềm tin để chúng tôi phát triển hệ thống đại lý, giúp các sản phẩm này ngày càng đến được nhiều hơn với người tiêu dùng”, bà Ly Na chia sẻ.

Ông Lê Thanh Huệ, Giám đốc Hợp tác xã dược liệu Trường Sơn cho biết, trong những năm gần đây, nghề trồng và chế biến dược liệu tại các xã thuộc huyện Cam Lộ cũ đã phát triển mạnh trở lại. Trong đó, cây tràm năm gân được kỳ vọng sẽ giúp nông dân từng bước thoát nghèo. Việc Hoàng Phong DANA sát cánh cùng trong chuỗi liên kết sẽ là động lực giúp người trồng tràm tự tin và phát triển nghề trồng, chế biến dược liệu đúng hướng.

Tràm là cây trồng bản địa có sức sống chịu được điều kiện khí hậu khắc nghiệt của miền Trung, phủ xanh đất trống vừa phát triển kinh tế kiến tạo một hệ sinh thái giữa con người, môi trường cùng tồn tại và phát triển. Hiện nay, diện tích tràm tại các xã phía Nam tỉnh Quảng Trị khoảng 150 ha. Trồng tràm trên vùng đất khó có thể giúp nông dân lãi ròng ổn định, bền vững 40 triệu đồng/ha/năm.