Xử lý điểm ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật tồn lưu đạt 95%

Báo cáo tại Đại hội Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Cục trưởng Cục Môi trường Hoàng Văn Thức thông tin, nhiệm kỳ 2020 - 2025, ngành Môi trường đã ghi dấu bước chuyển quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho quản lý, bảo vệ môi trường trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới.

Ngay sau khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 được ban hành, ngành đã chủ động xây dựng và trình Chính phủ ban hành 3 nghị định, 3 quyết định của Thủ tướng, 10 thông tư; đồng thời ban hành 35 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, 61 tiêu chuẩn Việt Nam cùng nhiều định mức kinh tế – kỹ thuật mới. Hành lang pháp lý này được thiết kế đồng bộ, khả thi và tiệm cận thông lệ quốc tế, giúp các chính sách mới nhanh chóng đi vào cuộc sống.

Bằng việc áp dụng nguyên tắc Pareto - tập trung quản lý 20% cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm cao để kiểm soát 80% nguy cơ môi trường, ngành đã chuyển từ thế bị động sang chủ động phòng ngừa, ứng phó sự cố. Hai kế hoạch giám sát trọng điểm đối với các cơ sở rủi ro cao được triển khai, 19 tổ giám sát đặc biệt hoạt động hiệu quả, kết nối chặt chẽ Bộ, Sở, cộng đồng và doanh nghiệp. Nhiều dự án, cơ sở lớn đáp ứng đầy đủ điều kiện môi trường trước khi vận hành, vừa góp phần phát triển kinh tế - xã hội vừa bảo đảm kiểm soát phát thải.

Hệ thống quan trắc môi trường được đầu tư đồng bộ từ trung ương đến địa phương, gồm 135 trạm quan trắc không khí, 145 trạm quan trắc nước mặt tự động và hơn 2.000 trạm của các cơ sở truyền dữ liệu trực tiếp, phục vụ kiểm soát xả thải và cảnh báo sớm.

Tại các khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp (CCN), làng nghề, công tác kiểm soát ô nhiễm có nhiều chuyển biến. Đến nay, 94,1% KCN hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung, tăng 3,4% so với giai đoạn trước; 31,5% CCN và 16,6% làng nghề đã đầu tư hệ thống xử lý đạt yêu cầu, từng bước hình thành mô hình phát triển gắn với bảo vệ môi trường.

Trong quản lý chất thải, nhiều giải pháp giảm chôn lấp, tăng tái chế, tái sử dụng, hạn chế nhựa dùng một lần đã được triển khai. Các khu liên hợp xử lý chất thải quy mô lớn hình thành ở Hà Nội, TP.HCM và nhiều địa phương, 7 nhà máy đốt rác phát điện vận hành. Năm 2024, tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị đạt 97,26%, tỷ lệ chôn lấp giảm xuống 64%; chất thải nguy hại được xử lý đạt 98,06%. Công tác kiểm soát nhập khẩu phế liệu siết chặt, lượng phế liệu tồn tại cảng biển giảm mạnh.

Quản lý chất lượng môi trường cũng được đẩy mạnh, tỷ lệ che phủ rừng duy trì trên 42% trong suốt nhiệm kỳ. Mạng lưới quan trắc không khí mở rộng, theo dõi bụi mịn PM2.5, PM10 tại các điểm nóng. Bộ đã ban hành Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 02/CT-TTg về giải pháp cấp bách kiểm soát ô nhiễm nước tại các lưu vực sông, hướng dẫn các địa phương lập kế hoạch quản lý chất lượng nước mặt. Công tác đánh giá sức chịu tải môi trường nước mặt, khôi phục chất lượng nước hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải được triển khai quyết liệt. Việc xử lý điểm ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật tồn lưu đạt 95%, chỉ còn 13/240 điểm chưa xử lý.

Nhờ những nỗ lực này, chỉ số phát triển bền vững của Việt Nam đã vươn lên vị trí 51/165 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng 37 bậc so với năm 2016. Ý thức bảo vệ môi trường của người dân được nâng cao rõ rệt.