Mật độ nuôi tôm trong nhà màng có thể tăng gấp đôi so với cách nuôi truyền thống, đạt 300-400 con/m². Không những thế, phương thức này còn có thể sản xuất nhiều vụ trong năm, kể cả trái vụ nên được nông dân nhiều nơi quan tâm, áp dụng.
Thưa quý vị và bà con! Việt Nam hiện nằm trong nhóm 33 quốc gia có nền kinh tế dễ tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu, đứng thứ 27 về mức độ ảnh hưởng trong lĩnh vực khai thác và nuôi trồng thủy sản. Nếu không có các giải pháp thích ứng hiệu quả, thiệt hại kinh tế do biến đổi khí hậu gây ra ngày càng gia tăng. Trong bối cảnh đó, việc nuôi trồng thủy sản trong nhà màng với các ưu điểm là kiểm soát được môi trường nuôi và chất lượng đầu ra sản phẩm được coi là giải pháp tối ưu để phát triển bền vững. Ghi nhận tại tỉnh Vĩnh Long - địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển ngành nuôi tôm thâm canh, đặc biệt là tôm thẻ chân trắng.
Biến đổi khí hậu khiến nhiệt độ, lượng mưa và độ mặn thay đổi thất thường, tác động trực tiếp đến môi trường ao nuôi. Theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hồng, Trưởng Bộ môn Thủy sản, Trường đại học Cửu Long, khi nhiệt độ dao động lớn, tôm dễ bị stress, giảm sức đề kháng và dễ mắc bệnh. Mưa kéo dài làm giảm độ mặn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, trong khi biến động oxy hòa tan ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng trưởng và năng suất.
Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hồng, Trưởng Bộ môn Thủy sản, Trường đại học Cửu Long: Chúng ta thấy với những tác động của yếu tố môi trường như thế dẫn đến hiệu quả sản xuất kém. Hiệu quả sản xuất kém ở những chỗ như vậy là tốc độ tăng trưởng của vật nuôi giảm, dẫn đến hệ số chuyển hóa thức ăn cao, làm cho chi phí đầu tư giá thành con tôm cũng cao. Rồi tiếp theo đó, dưới tác động môi trường, con tôm khả năng phát sinh bệnh và dịch bệnh rất là cao.
Một giải pháp được đánh giá cao hiện nay là nuôi tôm trong nhà màng, nhà kính. Mô hình này cho phép kiểm soát chặt chẽ nhiệt độ, độ mặn, lượng mưa, hạn chế tác động bất lợi của thời tiết, giúp người nuôi giảm thiểu dịch bệnh và nâng cao năng suất. Mật độ thả nuôi có thể tăng gấp đôi so với cách nuôi truyền thống, đạt 300-400 con/m² và sản xuất nhiều vụ trong năm, kể cả trái vụ – khi giá tôm thường cao. Tại Vĩnh Long, mô hình phủ bạt ao nuôi cho thấy hiệu quả rõ rệt.
Ông Mai Văn Hoàng, xã Trường Long Hòa, tỉnh Vĩnh Long: Đối với máy bạt này, nó có ưu điểm rõ rệt mà trong suốt quá trình nuôi tôi nhận thấy. Thứ nhất, nó ổn định được nhiệt độ ao nuôi, cho dù nắng cỡ nào nó vẫn giữ được 29–30 độ C. Vấn đề thứ hai, nó giảm được nhiệt độ chiếu sáng, làm giảm đi nhiệt độ tảo, giúp môi trường ổn định, giảm việc thay nước và sử dụng hóa chất. Thứ ba nữa là làm cho con tôm giảm stress.
Bên cạnh yếu tố công nghệ, việc quản lý môi trường nước vẫn giữ vai trò then chốt. Thực tế cho thấy vẫn còn tình trạng một số hộ nuôi nhỏ lẻ xả nước thải chưa được xử lý ra biển, gây lây lan dịch bệnh khi có đơn vị khác bơm nước vào ao nuôi. Vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng cần sự can thiệp từ ngành nông nghiệp và môi trường nhằm chung tay bảo vệ chất lượng nguồn nước được đảm bảo. Khi đó, việc nuôi tôm mới thực sự đạt hiệu quả và phát triển bền vững.
Ông Nguyễn Văn Lý, Giám đốc Công ty Tôm giống Thông Thuận: Mong muốn là bên môi trường nông nghiệp làm sao quản lý được các hộ nuôi nhỏ lẻ, các farm nuôi, làm sao mình tránh được cái tình trạng một số chưa xử lý nghiêm trước khi xả nước ra biển.
Trong điều kiện thời tiết ngày càng thất thường, khắc nghiệt, nghề nuôi tôm thâm canh không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm truyền thống. Bà con cần mạnh dạn áp dụng các tiến bộ kỹ thuật, từ mô hình nuôi nhiều giai đoạn, mái che ao nuôi, đến hệ thống tuần hoàn nước và thiết bị cảm biến để theo dõi, kiểm soát chất lượng môi trường. Những giải pháp này đang phát huy hiệu quả rõ rệt tại nhiều địa phương ven biển. Tuy nhiên, để các mô hình công nghệ cao được nhân rộng và phát huy hiệu quả bền vững, rất cần sự đồng hành của Nhà nước và ngành chuyên môn, thông qua đầu tư hạ tầng thủy lợi, chính sách tín dụng ưu đãi, cùng với công tác đào tạo và chuyển giao công nghệ phù hợp với điều kiện thực tế từng vùng nuôi.
Thưa quý vị và bà con! Phóng sự do Báo Nông nghiệp và Môi trường thực hiện xin được khép lại tại đây.Cảm ơn quý vị và bà con đã quan tâm theo dõi. Kính chào và hẹn gặp lại trong các chương trình tiếp theo!