Nhân rộng mô hình lúa chất lượng cao, phát thải thấp hướng tới nông nghiệp xanh

Đồng bằng sông Cửu Long đang chuyển mình với mô hình lúa chất lượng cao, phát thải thấp, vừa tăng thu nhập nông dân vừa góp phần xây dựng nền nông nghiệp xanh, bền vững.

Vụ hè thu năm 2025, các địa phương trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long đang tiếp triển khai 6 mô hình sản xuất lúa chất lượng cao giảm phát thải phục vụ đề án phát triển bền vững một triệu hecta và mở rộng thêm 5 mô hình mới. Đặc biệt, lần đầu tiên, quy trình MRV – giám sát, báo cáo và thẩm định phát thải – trong sản xuất lúa được thí điểm với sự phối hợp của Viện Nghiên cứu Lúa Quốc tế và Ngân hàng Thế giới.

    Tại xã Đại Ngãi, Thành phố Cần Thơ, Hợp tác xã Hưng Lợi là đơn vị tiên phong thực hiện mô hình trên diện tích 50 hecta, với 42 hộ tham gia. Đây cũng là vụ đầu tiên HTX áp dụng công nghệ phun khoáng bằng dây bay, giúp phân phối dinh dưỡng đồng đều và tiết kiệm nhân công.

Nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật, mô hình giúp giảm 30 đến 50% lượng giống, giảm 30 đến 70% phân bón hóa học, tiết kiệm 40% lượng nước tưới và giảm số lần phun thuốc bảo vệ thực vật. Cho năng suất lúa tăng từ 2,4 đến 7%, thu nhập của nông dân tăng thêm 4 đến 7,6 triệu đồng mỗi hecta. Đặc biệt, phát thải giảm trung bình từ 2 đến 12 tấn CO₂ trên mỗi hecta. Đầu ra sản phẩm được doanh nghiệp bao tiêu với giá cao hơn thị trường từ 200–300 đồng mỗi kg.

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan chức năng đang đẩy mạnh đào tạo, nâng cao năng lực cho nông dân, hợp tác xã, khuyến khích liên kết theo chuỗi giá trị. Thành công bước đầu sẽ là tiền đề để nhân rộng mô hình, góp phần thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Nhân rộng mô hình lúa chất lượng cao, phát thải thấp không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho nông dân, mà còn mở ra con đường phát triển bền vững cho nông nghiệp Việt Nam, khẳng định vị thế hạt gạo Việt trên thị trường quốc tế.