Công nghệ số đóng vai trò sống còn trong cảnh báo thiên tai

Ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý rủi ro thiên tai

Việt Nam – quốc gia có hệ thống sông ngòi dày đặc và địa hình phức tạp – từ lâu đã phải đối mặt với thiên tai, đặc biệt là lũ lụt. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tác động của biến đổi khí hậu đã khiến loại hình thiên tai này trở nên cực đoan và khó lường hơn.

Chỉ riêng năm 2024, bão và lũ sau bão đã khiến hàng trăm người thiệt mạng và mất tích. Thiệt hại về kinh tế được thống kê lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Trước thực tế đó, việc ứng dụng khoa học – công nghệ vào công tác quản lý và giảm nhẹ rủi ro thiên tai không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc.

Ông VŨ CẢNH TOÀN - Viện Chuyển đổi Môi trường và Xã hội (ISET)

“Chúng tôi thực hiện việc lắp đặt các hệ thống quan trắc mực nước, ngập tự động để truyền tin nhanh nhất theo thời gian thực cho người dân. Chúng tôi hỗ trợ số hóa bằng cách xây dựng phần mềm để thu thập, xử lý dữ liệu mưa, mực nước hồ ở thượng nguồn để đảm bảo việc vận hành hồ chứa cũng như chỉ đạo điều hành nhanh nhất có thể.”

Khi thiên tai ngày càng phức tạp, thời gian để đưa ra quyết định cứu người, bảo vệ tài sản cũng ngày càng rút ngắn. Trong bối cảnh đó, những dữ liệu tức thời, những bản tin cảnh báo nhanh từ hệ thống công nghệ số đóng vai trò sống còn.

Không chỉ phục vụ cơ quan chức năng, các giải pháp công nghệ mới cũng hướng tới cộng đồng, đưa thông tin đến tận tay người dân một cách nhanh chóng và dễ hiểu.

Ông NGUYỄN TRƯỜNG SƠN - Phó Cục trưởng Cục quản lý đê điều và PCTT, Bộ NN và MT

“Tôi nói ví dụ như dự báo bão thì phải dự báo sớm để đưa ră các biện pháp bảo vệ tài sản, hoa màu. Đối với lũ quét sạt lở đất thì có thể dự báo, cảnh báo sớm trước thời điểm có nguy cơ để kịp sơ tán người dân…”

Có thể nói, khoa học – công nghệ không chỉ góp phần nâng cao năng lực ứng phó mà còn thúc đẩy nhận thức cộng đồng, thay đổi cách tiếp cận trong phòng chống thiên tai. Những sáng kiến công nghệ – dù lớn hay nhỏ – đều đang từng bước tạo nên một xã hội an toàn hơn, chủ động hơn trước thiên tai và biến đổi khí hậu. Do đó, ứng dụng công nghệ còn được coi là chìa khóa và là con đường ngắn nhất để xây dựng cộng đồng vững vàng trước thiên tai./.