Artiso Sa Pa không chỉ được biết đến như một loại dược liệu truyền thống, mà còn đang từng bước trở thành sản phẩm chủ lực trong phát triển kinh tế địa phương.
Sa Pa – vùng cao nguyên sương mù nổi tiếng với du lịch và khí hậu ôn hòa. Nơi đây còn ẩn chứa tiềm năng kinh tế mới từ những luống Artiso xanh mơn mởn. Cây dược liệu vốn chỉ xuất hiện ở các vùng ôn đới, nay đã thực sự bén rễ và phát triển bền vững trên đất ôn đới cao nguyên. Những năm gần đây, nhiều hộ dân ở vùng cao Sa Pa đã phát triển một số loại cây trồng mới, đem lại giá trị kinh tế cao, trong đó có cây dược liệu atiso.
Anh Mã A Trà, chủ nhân của vườn Artiso mẫu, đã gắn bó với cây atiso suốt 5 năm qua. Trước đó, gia đình anh chỉ làm lúa, ngô, khoai – những cây trồng theo mùa vụ, dễ bấp bênh trước thời tiết khắc nghiệt. Nay với Artiso, nhờ sự hướng dẫn của chính quyền địa phương và doanh nghiệp, mỗi tháng anh đều có thể thu hoạch lá cây Artiso, mang lại thu nhập ổn định hàng tháng. Không chỉ mỗi lợi nhuận, anh Trà còn hài lòng vì đất đảm bảo độ tơi xốp, không bị bạc màu sau nhiều vụ canh tác hữu cơ. Vườn atiso trở thành nguồn thu ổn định quanh năm.
Đóng vai trò then chốt trong chuỗi liên kết là Công ty Traphaco Sa Pa. Doanh nghiệp vừa thu mua vừa hỗ trợ hướng dẫn bà con quy trình trồng, chăm sóc làm sao để giữ được sự màu mỡ của đất đai, cây phát triển tốt, giúp sản phẩm giữ nguyên hàm lượng dược tính. Điều này, không chỉ giúp bà con tạo sinh kế bền vững mà còn mang lại việc làm ổn định cho hàng trăm lao động địa phương.
Ngay sau khi thu mua lá Artiso tươi từ các vườn, Công ty Traphaco Sa Pa vận chuyển nguyên liệu về nhà máy hiện đại, nơi những công đoạn sơ chế, chiết xuất và đóng gói được thực hiện nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn hữu cơ. Tại đây, lá atiso được rửa sạch, phơi sấy, rồi qua quy trình chiết xuất cô đặc tạo thành Cao Artiso đậm đặc, giữ trọn dược tính. Số khác được công nghệ phun sương đặc biệt xử lý nhanh, cho ra đời loại Trà phun sương atiso thanh mát, giữ nguyên hương vị núi rừng Sa Pa.
Ông ĐỖ TIẾN SỸ, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Traphaco Sa Pa
Bên cạnh đó, Traphaco còn phát triển thêm các sản phẩm từ atiso như bột atiso, thảo dược phối trộn, tất cả đều mang trong mình giá trị và hồn cốt đặc trưng của vùng cao. Đặc biệt, Cao Artiso và Trà phun sương Artiso đã vinh dự trở thành hai sản phẩm OCOP 5 sao duy nhất của tỉnh Lào Cai, khẳng định vị thế dược liệu Sa Pa nói riêng và tỉnh Lào Cai nói chung.
Ông NGUYỄN HỮU TRƯỜNG, Phó Trưởng phòng PTNT và Giảm nghèo, Sở NN&MT tỉnh Lào Cai
Những năm qua, cây Artiso đã chứng minh hiệu quả kinh tế khi giúp cho nhiều hộ nông dân trên địa bàn thị xã. Sa Pa, tỉnh Lào Cai thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Đặc biệt, đầu ra của sản phẩm Artiso luôn ổn định vì sự liên kết chặt chẽ giữa 3 “nhà”: nhà nông, Nhà nước và doanh nghiệp.
Thu Trang - Hà Trang - Đức Việt
