Gia Lai đang trở thành tâm điểm về thu hút các dự án nông nghiệp công nghệ cao nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi, quỹ đất rộng và môi trường đầu tư thông thoáng.
Gia Lai đang dần khẳng định vị thế là điểm đến hấp dẫn của các dự án nông nghiệp công nghệ cao tại khu vực Tây Nguyên. Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, quỹ đất rộng lớn, khí hậu trong lành và môi trường đầu tư ngày càng thông thoáng, địa phương này đang trở thành “đích ngắm” của nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước tìm đến làm ăn lâu dài.
Đặc biệt là khu vực phía Tây tỉnh Gia Lai đang chứng kiến làn sóng đầu tư mạnh mẽ của các dự án chăn nuôi, trồng trọt ứng dụng công nghệ cao, góp phần tạo nên diện mạo mới cho nền nông nghiệp địa phương. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội, các dự án này còn thúc đẩy chuyển đổi tư duy sản xuất theo hướng hiện đại, bền vững, góp phần đưa địa phương này trở thành trung tâm nông nghiệp công nghệ cao của cả vùng.
Tính đến thời điểm hiện tại, khu vực phía Tây tỉnh Gia Lai đã thu hút 175 dự án, trong đó có 125 dự án chăn nuôi và 50 dự án trồng trọt, tổng vốn đầu tư hơn 30.000 tỷ đồng. Hiện trên địa bàn tỉnh cũng hình thành 18 vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với tổng diện tích hơn 3.400ha, tập trung vào các sản phẩm chính như bơ, sầu riêng, thanh long, hồ tiêu, cà phê, rau, hoa, dược liệu…
Nhiều dự án hiện đã đi vào vận hành, mang lại hiệu quả cả về kinh tế lẫn môi trường. Tiêu biểu như nhà máy chế biến chanh leo của Công ty TNHH Quicornac tại Khu công nghiệp Trà Đa (phường Pleiku) công suất 450 tấn/ngày; Khu nông nghiệp công nghệ cao của Tập đoàn Nafoods Group tại phường An Phú với năng lực sản xuất 4.000 cây giống/ngày cùng nhà máy chế biến công suất 350 tấn/ngày; mô hình sản xuất cà phê hữu cơ của Công ty TNHH Vĩnh Hiệp tại xã Bờ Ngoong với 45ha đạt chứng nhận hữu cơ USDA (Mỹ).
Ngoài ra, các mô hình sản xuất quy mô lớn như trồng chuối già Nam Mỹ tại xã Kon Gang của Công ty TNHH Hưng Sơn; chăn nuôi bò sữa với quy mô 13.000 con theo tiêu chuẩn GlobalGAP của Tập đoàn Nutifood tại xã Mang Yang; dự án chăn nuôi bò thịt công nghệ cao của Công ty Thaco Agri với quy mô 70.000 con tại xã Ia Púch.
Các dự án này không chỉ tận dụng tốt điều kiện tự nhiên, ứng dụng công nghệ hiện đại mà còn góp phần quan trọng vào phát triển nền nông nghiệp xanh, bền vững. Hiện sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao của Gia Lai đã xuất khẩu đi nhiều quốc gia, trong đó tiêu biểu như cà phê là mặt hàng chủ lực đã có mặt tại hơn 60 quốc gia, chủ yếu là thị trường châu Âu.
Công ty Cổ phần Tập đoàn Ricky Farm hiện có 7 dự án trang trại chăn nuôi heo công nghệ cao tại khu vực phía Tây của tỉnh Gia Lai, trong đó 2 dự án đã đi vào hoạt động và 5 dự án đang xin chấp thuận chủ trương đầu tư. Trung bình mỗi dự án có diện tích từ 14-16ha, tổng mức đầu tư khoảng 85 tỷ đồng, quy mô 32.000 con heo thịt/năm.
Ông Hoàng Thanh Tùng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Ricky Farm cho biết, một trong những lợi thế lớn nhất của tỉnh Gia Lai chính là mật độ dân cư phân bố thấp. Khu vực ngoại thành và các vùng ven như Chư Pưh, Chư Prông, Krông Pa, Ia Pa, Kông Chro, Phú Thiện … có mật độ dân cư trung bình chỉ từ 30–60 người/km2, thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn quốc.
Chính điều này tạo điều kiện lý tưởng để các nhà đầu tư xây dựng các vùng đệm sinh học an toàn, khu cách ly chăn nuôi tự nhiên, giảm thiểu tối đa nguy cơ lây nhiễm chéo dịch bệnh. Đặc biệt, các vùng sản xuất không tiếp giáp với khu dân cư, không gây xung đột mùi hôi – tiếng ồn – môi trường, tạo được sự đồng thuận xã hội và thuận lợi khi thực hiện đánh giá tác động môi trường. Mặt khác, so với các tỉnh đồng bằng, nơi giá đất nông nghiệp cao gấp nhiều lần, Gia Lai hiện vẫn giữ được mặt bằng giá hợp lý, dao động từ 200-300 triệu/ha.
Cùng với đó, chính sách khuyến khích chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất sản xuất chăn nuôi, cũng như thủ tục hành chính được cải cách mạnh mẽ giúp các nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận đất sạch với chi phí đầu tư ban đầu thấp hơn 40–60% so với các nơi khác.
Bên cạnh đó, giá nguyên vật liệu xây dựng tại Gia Lai đang ở mức rất cạnh tranh so với các khu vực khác đã giúp nhà đầu tư tiết kiệm đáng kể chi phí xây dựng cơ bản cho hạ tầng chuồng trại, hệ thống xử lý nước thải, nhà điều hành và giao thông nội bộ.
“Khi chi phí đầu tư cơ bản ngày càng tăng ở các tỉnh vùng trọng điểm kinh tế phía Nam, tỉnh Gia Lai nổi lên như một vùng đất vừa có điều kiện tự nhiên thuận lợi, vừa đảm bảo hiệu quả tài chính cao cho nhà đầu tư. Sự kết hợp giữa giá đất thấp, chi phí vật liệu xây dựng cạnh tranh và nhân công rẻ và ổn định, cộng với chính sách thu hút đầu tư năng động của chính quyền các cấp đang biến Gia Lai thành trung tâm đầu tư mới của ngành chăn nuôi công nghệ cao Việt Nam, không chỉ ở hiện tại mà còn cho trung và dài hạn”, ông Tùng chia sẻ.
Tương tự, Trung tâm Giống cây trồng chất lượng cao Thông Đỏ thuộc Công ty Cổ phần Quốc tế Thông Đỏ (xã Chư Pứh) đã đi vào hoạt động với diện tích 12ha, gồm hơn 8ha nhà màng và các khu kỹ thuật sản xuất: phòng dưỡng cây ghép vô trùng, kho vận, hồ điều hoà trung tâm, cảnh quan kỹ thuật.
Trung tâm hiện có công suất trên 20 triệu cây giống/năm với các sản phẩm chủ lực như chanh dây RP9, chanh vàng ngọt Thông Đỏ… cung ứng cho khu vực Tây Nguyên, Tây Bắc, miền Trung và xuất khẩu sang Lào, Campuchia. Qua đó, giúp bà con tiếp cận nguồn giống chuẩn, hạn chế rủi ro từ giống trôi nổi, nâng cao năng suất và giá trị nông sản.
Ông Lê Văn Tuyến, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Quốc tế Thông Đỏ cho biết, chúng tôi chọn Gia Lai để đặt trung tâm giống cây trồng chất lượng cao bởi nơi đây có khí hậu ôn hòa, đất đỏ bazan màu mỡ, rất thích hợp phát triển nông nghiệp công nghệ cao.
Bên cạnh đó, Gia Lai còn là trung tâm kết nối khu vực Tây Nguyên, miền Trung và Đông Nam Bộ, rất thuận lợi trong việc vận chuyển cây giống, nông sản đến các vùng trồng trọng điểm và các cửa khẩu sang Lào, Campuchia.
Mặt khác, chính quyền địa phương luôn khuyến khích và tạo điều kiện cho các dự án nông nghiệp công nghệ cao, hỗ trợ thủ tục cho doanh nghiệp. Minh chứng cho điều này là việc các tập đoàn lớn về sản xuất chanh dây đã xây dựng nhà máy quy mô tại Gia Lai, tạo điều kiện hình thành chuỗi giá trị bền vững. Trong khi đó, tỉnh Gia Lai cũng xác định chanh dây là cây trồng chiến lược đến năm 2030, hướng tới phát triển vùng nguyên liệu lớn phục vụ xuất khẩu chính ngạch.
“Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác nghiên cứu và phát triển tại trung tâm giống, bổ sung thêm các giống cây mới phù hợp thị trường xuất khẩu khó tính. Đồng thời đẩy mạnh hợp tác quốc tế để chuyển giao công nghệ, nâng cao tiêu chuẩn sản xuất theo hướng nông nghiệp thông minh và bền vững”, ông Tuyến chia sẻ.
Ông Nguyễn Kiệt, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Phát triển Chăn nuôi Công nghệ cao FAGO FARM Việt Nam cho biết, việc lựa chọn tỉnh Gia Lai làm địa điểm đầu tư các dự án chăn nuôi công nghệ cao là một bước đi chiến lược, thể hiện tầm nhìn dài hạn của FAGO FARM Việt Nam. Gia Lai được đánh giá là một trong những vùng đất có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng rất thuận lợi cho phát triển chăn nuôi.
Bên cạnh đó, mật độ dân cư tại Gia Lai tương đối thưa so với các tỉnh vùng đồng bằng, điều này không chỉ giúp giảm áp lực về quỹ đất mà còn hạn chế ảnh hưởng môi trường đến cộng đồng dân cư khi triển khai dự án chăn nuôi quy mô lớn. Đây là yếu tố quan trọng trong việc xây dựng các khu chăn nuôi khép kín, đảm bảo khoảng cách an toàn theo tiêu chuẩn quốc tế.
Đặc biệt, Gia Lai cũng được đánh giá cao về yếu tố an toàn sinh học, khi địa phương chưa bị ảnh hưởng nhiều bởi dịch bệnh động vật, lại có điều kiện tự nhiên giúp dễ dàng kiểm soát dịch tễ.
“Chúng tôi vừa khởi công dự án trang trại heo tại Gia Lai có diện tích hơn 30ha với quy mô 2.400 con heo nái và 30.000 con heo thịt, tổng vốn đầu tư 300 tỷ đồng. Đây là dự án đầu tiên được khởi công xây dựng trong chuỗi 3 dự án của FAGO FARM đầu tư ở khu vực Tây Nguyên. Việc đầu tư dự án chăn nuôi quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao là bước đi quan trọng của Công ty nhằm hiện thực hóa chiến lược phát triển nông nghiệp hiện đại, nâng cao giá trị gia tăng và bền vững tại địa phương”, ông Kiệt chia sẻ.
Trước những hiệu quả của sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, tỉnh Gia Lai đã ban hành Đề án phát triển nông nghiệp ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn. Cụ thể, đến năm 2030, Gia Lai định hướng phát triển lên 33 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Đồng thời, công nhận từ 8 đến 10 doanh nghiệp đạt chứng nhận sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Ông Đoàn Ngọc Có, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai cho biết, thời gian qua, các dự án công nghệ cao đã mang lại giá trị kinh tế rất lớn cho ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Nếu như những dự án nông nghiệp bình thường, giá trị kinh tế mang lại chỉ khoảng trên 100 triệu đồng/ha, còn dự án nông nghiệp công nghệ cao cho thu nhập trên 350 triệu đồng. Thậm chí có những loại cây trồng ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao cho thu nhập 500 triệu đồng/ha. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ cao sẽ tạo ra các sản phẩm chất lượng, đáp ứng tốt những thị trường tiêu thụ khó tính.
Trong thời gian tới, ngành nông nghiệp địa phương sẽ tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao có quy mô lớn, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đặc biệt, các dự án công nghệ cao về chế biến với các trang thiết bị máy móc hiện đại, qua đó giảm được công lao động, tăng hiệu quả kinh tế.
Ông Đinh Hữu Hòa, Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Gia Lai cho biết, những năm gần đây, khu vực phía Tây của tỉnh Gia Lai đã có nhiều nỗ lực trong việc thu hút đầu tư, nhất là lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao. Riêng lĩnh vực chăn nuôi, đã có 125 dự án chăn nuôi được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng vốn đăng ký hơn 19.000 tỷ đồng. Trong số này, 52 dự án đã đi vào hoạt động, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đặc biệt ở các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Còn lại 73 dự án đang triển khai với tổng vốn đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng đã thể hiện niềm tin mạnh mẽ của các doanh nghiệp đối với tiềm năng phát triển của Gia Lai.
Ông Hòa cũng cho biết, trong thời gian tới, tỉnh Gia Lai sẽ tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, đặc biệt là các dự án có quy mô lớn, ứng dụng công nghệ hiện đại và thân thiện với môi trường. Bên cạnh việc cải thiện hạ tầng, tỉnh Gia Lai cũng sẽ chủ động phối hợp các ngành chức năng tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhà đầu tư, qua đó góp phần chuyển đổi cơ cấu sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng cho ngành nông nghiệp.