Thông tin do TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam chia sẻ tại Diễn đàn “Thị trường tín dụng và những vấn đề kinh tế vĩ mô”, diễn ra ngày 24/12, tại Hà Nội.
Mặc dù vậy, TS. Nguyễn Quốc Hùng cũng chỉ ra quy mô tín dụng xanh ở Việt Nam vẫn còn hạn chế. Với tổng dư nợ toàn hệ thống khoảng 18,2 triệu tỷ đồng, dư nợ tín dụng xanh mới đạt khoảng 750.000 tỷ đồng, chưa tới 1 triệu tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng dư nợ tín dụng xanh bình quân giai đoạn từ năm 2017 đến nay đạt khoảng 21%/năm, cao hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung, song điểm xuất phát thấp khiến tỷ trọng trong tổng dư nợ còn rất nhỏ.
Diễn đàn “Thị trường Tín dụng và những vấn đề kinh tế vĩ mô” do Viện Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh tổ chức ngày 24/12. Ảnh: Trung Nguyên.
Nguồn vốn tín dụng xanh hiện chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao, nông nghiệp sạch và năng lượng tái tạo - những lĩnh vực gắn với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và cam kết phát thải ròng bằng “0”. Định hướng này phù hợp trong bối cảnh xu hướng tiêu dùng toàn cầu đang thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt sau đại dịch COVID-19, khi thị trường quốc tế ngày càng ưu tiên các sản phẩm thân thiện với môi trường, có nguồn gốc rõ ràng ngay từ khâu nguyên liệu đầu vào.
Riêng với lĩnh vực năng lượng tái tạo, TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh việc điều chỉnh cơ chế giá là thẩm quyền của Nhà nước, song cần bảo đảm tính ổn định, giúp doanh nghiệp thu hồi vốn, trả được nợ ngân hàng và duy trì hoạt động. Đây là điều kiện tiên quyết để dòng vốn tín dụng có thể chảy vào lĩnh vực này một cách bền vững.
Một rào cản lớn hiện nay là khung pháp lý chưa đồng bộ, đặc biệt là các quy định liên quan đến rủi ro môi trường, rủi ro xã hội và quản trị (ESG); tiêu chí phân loại dự án xanh chưa thống nhất giữa các bộ, ngành. Năng lực thẩm định dự án xanh cũng còn hạn chế do thiếu các tổ chức tư vấn và chuyên gia trong nước về đánh giá môi trường - xã hội. Nhiều ngân hàng buộc phải thuê chuyên gia quốc tế với chi phí cao, trong khi việc xây dựng bộ tiêu chí nội bộ và khung quản lý rủi ro chủ yếu do chính các tổ chức tín dụng tự bỏ kinh phí thực hiện.
TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam thông tin về tình hình tín dụng xanh tại Việt Nam. Ảnh: Trung Nguyên.
Từ thực tiễn đó, TS. Nguyễn Quốc Hùng kiến nghị cần nghiên cứu xây dựng cơ chế đánh giá và xếp hạng ưu tiên đối với các tổ chức tín dụng có dư nợ tín dụng xanh; xem xét dành một nguồn lực tái cấp vốn phù hợp cho tín dụng xanh trên cơ sở Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg; đồng thời đẩy mạnh đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ ngân hàng trong lĩnh vực ESG. Đồng thời, cần nghiên cứu thành lập quỹ bảo lãnh tín dụng xanh theo mô hình hợp tác công – tư, sớm vận hành sàn giao dịch tín chỉ các-bon, đồng thời xem xét chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp không chỉ đối với doanh nghiệp triển khai dự án xanh, mà cả đối với các tổ chức tín dụng cho vay trong lĩnh vực ESG.
"Tăng trưởng xanh là bài toán tổng thể, liên ngành. Chỉ khi khung pháp lý được hoàn thiện, chính sách đủ rõ ràng và ổn định, các ngân hàng mới có thể yên tâm phân bổ nguồn lực, qua đó giúp tăng trưởng xanh và kinh tế xanh thực sự trở thành nền tảng cho tăng trưởng bền vững của Việt Nam trong giai đoạn tới", TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.
