Bộ Tài chính đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các bộ, cơ quan liên quan xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định phí bảo vệ môi trường đối với nước thải (thay thế cho Nghị định số 53/2020/NĐ-CP).
Việc xây dựng dự thảo này là yêu cầu tất yếu nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế, đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ của các quy định hiện hành, đồng thời, đảm bảo tiêu chí “người gây ô nhiễm thì phải trả tiền” trên cơ sở xem xét tính tổng thể nghĩa vụ thuế, phí có liên quan đến bảo vệ môi trường cả cùng một đối tượng.
Dự thảo Nghị định quy định phí bảo vệ môi trường đối với nước thải đang được hoàn thiện và sớm trình Chính phủ ban hành để có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Ảnh: Phạm Oanh.
Đối tượng chịu phí
Đối tượng chịu phí bảo vệ môi trường theo quy định tại Nghị định này là nước thải công nghiệp và nước thải sinh hoạt.
Đối tượng chịu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp là nước thải phát sinh từ cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp xả vào nguồn tiếp nhận theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, trừ đối tượng chịu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải sinh hoạt.
Đối tượng chịu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải sinh hoạt là nước thải sinh hoạt và nước thải phát sinh từ dự án đầu tư, cơ sở kinh doanh, dịch vụ quản lý như nước thải sinh hoạt theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải sinh hoạt và nước thải đô thị, khu dân cư tập trung do Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành.
Các cơ sở thuộc đối tượng chịu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp nhưng có phát sinh tổng lượng nước thải trung bình dưới 20 m3/ngày thì thuộc đối tượng chịu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải sinh hoạt.
Các trường hợp miễn phí
Theo dự thảo Nghị định, có 10 đối tượng được miễn phí bảo vệ môi trường đối với nước thải. Cụ thể:
Nước xả ra từ các nhà máy thủy điện bao gồm nước xả ra từ tua bin phát điện của các nhà máy thủy điện lấy từ đập, hồ chứa của nhà máy, không qua bất kỳ công đoạn sản xuất, vận hành nào có khả năng gây ô nhiễm (không bao gồm nước thải sinh hoạt, các hoạt động bảo dưỡng, sửa chữa, vệ sinh công trình và các hoạt động cơ khí, kỹ thuật, tổ chức, vận hành khác của nhà máy có tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm);
Nước biển dùng vào sản xuất muối xả ra; nước thải sinh hoạt của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân ở địa bàn cấp xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật đầu tư; nước thải sinh hoạt của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân ở địa bàn chưa có hệ thống cung cấp nước sạch hoặc tự khai thác nước để sử dụng;
Nước trao đổi nhiệt theo quy định pháp luật về bảo vệ môi trường; nước mưa tự nhiên chảy tràn; nước thải từ các phương tiện đánh bắt thủy sản của ngư dân;
Nước thải của các hệ thống xử lý nước thải tập trung đô thị theo quy định pháp luật về thoát nước và xử lý nước thải và nước thải của hệ thống thoát nước và xử lý nước thải của các khu chung cư cao tầng, cụm chung cư, khu dân cư tập trung theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường;
Nước thải từ hoạt động khai thác khoáng sản theo quy định của pháp luật về địa chất và khoáng sản; nước thải từ từ hoạt động sản xuất, chế biến của các cơ sở được tái sử dụng theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường; nước thải từ hoạt động chăn nuôi thủy sản.
