Chiều 31/5, Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La phối hợp với Viễn thông Sơn La (Tập đoàn VNPT) tổ chức hội thảo bàn giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số ngành nông nghiệp và môi trường và ký kết biên bản thỏa thuận hợp tác chuyển đổi số giai đoạn 2025 - 2030.
Nhận diện điểm nghẽn
Tại hội thảo, ông Phùng Kim Sơn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La đã thông tin thực trạng công tác chuyển đổi số ngành nông nghiệp và môi trường của tỉnh. Theo đó, giai đoạn 2020 - 2025, ngành đã bước đầu triển khai các nội dung chuyển đổi số, song mức độ còn hạn chế.
Theo ông Sơn, một trong những điểm nghẽn lớn là nguồn nhân lực công nghệ thông tin mỏng, thiếu chuyên môn. Nhân lực chuyên trách cho chuyển đổi số và an toàn thông tin toàn ngành chiếm chưa đến 1% tổng nhân sự, gây khó khăn cho việc triển khai kỹ thuật và vận hành hệ thống.
Hạ tầng số đã được đầu tư bước đầu với 100% cán bộ, công chức được trang bị máy tính, mạng nội bộ được nâng cấp. Tuy nhiên, nền tảng dữ liệu dùng chung và trung tâm dữ liệu tập trung vẫn chưa được xây dựng. Các máy chủ hiện nay chủ yếu phục vụ lưu trữ riêng theo từng lĩnh vực.
Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La ký thỏa thuận hợp tác với VNPT Sơn La về chuyển đổi số giai đoạn 2025-2030. Ảnh: Nguyễn Nga.
Cơ sở dữ liệu chuyên ngành còn phân tán, thiếu kết nối và liên thông. Một số cơ sở dữ liệu (CSDL) như đất đai, môi trường, tài nguyên nước, rừng… đã được xây dựng bước đầu, song chủ yếu sử dụng cho mục đích nghiệp vụ nội bộ, chưa có ứng dụng khai thác nâng cao giá trị dữ liệu, chưa tích hợp liên thông. Các CSDL khác như khoáng sản, nền địa lý, trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản… chưa được xây dựng.
Bên cạnh đó, một số dữ liệu đang cung cấp định kỳ trên nền tảng CSDL chuyên ngành như: CSDL giám sát đánh giá phục vụ công tác quản lý ngành nông nghiệp và PTNT (giamsatdanhgia.mard.gov.vn); hệ thống quản lý thông tin dịch bệnh động vật Việt Nam (vahis.vn); CSDL quốc gia về mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói xuất khẩu (farmdiary.online)...
Theo ông Phùng Kim Sơn, bức tranh tổng thể cho thấy ngành nông nghiệp và môi trường Sơn La vẫn đang ở giai đoạn đầu của quá trình chuyển đổi số. “Chúng ta đã có những khởi động nền tảng như triển khai chính quyền điện tử, dịch vụ công trực tuyến… Tuy nhiên, CSDL số của ngành hầu như chưa hình thành, đội ngũ nhân lực công nghệ còn thiếu và yếu, việc áp dụng các công nghệ hiện đại rất hạn chế. Đây chính là thách thức lớn đòi hỏi sự quyết tâm cao độ hơn nữa của toàn ngành trong giai đoạn tới để bắt kịp lộ trình chuyển đổi số chung của tỉnh và quốc gia”, ông Phùng Kim Sơn nhấn mạnh.
Hợp tác toàn diện đến năm 2030
Tại hội thảo, đại diện Trung tâm Giải pháp Đất đai và Tài nguyên môi trường (Tập đoàn VNPT) đã giới thiệu giải pháp kiến trúc tổng thể chuyển đổi số ngành nông nghiệp và môi trường; demo các nền tảng công nghệ lõi, gồm: Nền tảng hạ tầng dữ liệu không gian địa lý, nền tảng công nghệ viễn thám, GeoAI phục vụ dự báo, cảnh báo sớm về nông nghiệp và môi trường.
Sơn La hướng tới xây dựng hệ thống CSDL số chuyên ngành đồng bộ trên các lĩnh vực. Ảnh: Nguyễn Nga.
Trong khuôn khổ hội thảo, hai bên đã Ký kết biên bản thỏa thuận hợp tác về chuyển đổi số giai đoạn 2025 - 2030. Theo đó, VNPT Sơn La cam kết đồng hành, hợp tác với Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La trong khảo sát hiện trạng, tham vấn quy hoạch, kiến trúc, mô hình tổng thể về chuyển đổi số, đô thị thông minh, triển khai thí điểm hệ thống phần mềm, phát triển cơ sở dữ liệu đồng bộ, liên thông, lộ trình thực hiện phù hợp thực tế ngành nông nghiệp và môi trường Sơn La.
Hai bên cũng thống nhất phối hợp tổ chức các chương trình bồi dưỡng, đào tạo về chuyển đổi số cho các cấp lãnh đạo, cán bộ chuyên trách, chuyên gia về công nghệ thông tin. Đồng thời, phổ cập kỹ năng số cho người dân, doanh nghiệp, HTX trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.
Mục tiêu đến năm 2030, ngành nông nghiệp và môi trường Sơn La sẽ xây dựng hệ thống CSDL số chuyên ngành về đất đai, nông nghiệp, thủy lợi, rừng, môi trường, đa dạng sinh học, nguồn thải... trên nền tảng đồng bộ, số hóa toàn diện, cập nhật thường xuyên và kết nối liên thông với CSDL quốc gia ngành nông ngiệp và môi trường.
Song song đó, phát triển Cổng thông tin quản lý nông nghiệp và môi trường tỉnh có tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm hỗ trợ phân tích dữ liệu lớn, phục vụ hiệu quả công tác quản lý, điều hành. Ứng dụng công nghệ viễn thám (remote sensing) để theo dõi, giám sát hiện trạng các khu đất, các mỏ khoáng sản bằng ảnh vệ tinh và thiết bị bay không người lái. Hình thành hạ tầng dữ liệu không gian địa lý (GIS) dùng chung toàn tỉnh, tích hợp bản đồ địa chính, quy hoạch, vùng cây trồng, vùng nguy cơ sạt lở...
Bên cạnh đó, Sơn La sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển nông nghiệp thông minh, khuyến khích doanh nghiệp, HTX, nông hộ ứng dụng công nghệ số như hệ thống tưới tự động, tưới nhỏ giọt, hệ thống cảm biến theo dõi vi khí hậu chuồng trại, nhà kính, phần mềm quản lý và truy xuất nguồn gốc... Hướng tới hình thành 1 khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và 24 vùng nông nghiệp công nghệ cao, qua đó nâng tỷ trọng giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao lên 30 - 40% tổng giá trị toàn ngành.
