Sầu riêng tươi xuất khẩu có quy trình an toàn thực phẩm thống nhất toàn quốc

Chuẩn hóa quy trình kiểm soát ATTP sầu riêng xuất khẩu

Đây là lần đầu tiên Việt Nam áp dụng quy trình thống nhất toàn quốc nhằm chuẩn hóa hoạt động kiểm soát an toàn thực phẩm (ATTP) cho mặt hàng sầu riêng, đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường nhập khẩu. Theo đó, quy trình này áp dụng cho toàn bộ chuỗi sản xuất sầu riêng tươi từ trồng trọt, thu hoạch, vận chuyển, bảo quản, đóng gói và xuất khẩu.

Đối với vùng trồng và cơ sở trồng trọt, yêu cầu đặt ra là phải đáp ứng các điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm, được cấp mã số vùng trồng và thực hiện đầy đủ quy định về truy xuất nguồn gốc. Các cơ sở được kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm với tần suất không quá 1 lần/ năm với các cơ sở đã được cấp một trong các giấy chứng nhận như GAP, ISO 22000. Các cơ sở trồng trọt cũng phải ký cam kết sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn.

Cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu cũng bắt buộc phải được thẩm định, chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm, được cấp mã số và đáp ứng yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, thu hồi, xử lý sản phẩm không bảo đảm an toàn. Thương nhân thương mại phải đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm, thực hiện truy xuất nguồn gốc, thu hồi và xử lý sản phẩm sầu riêng tươi không đảm bảo an toàn.

Ngoài việc quy định rõ trách nhiệm và điều kiện đối với từng mắt xích trong chuỗi, quy trình mới còn đề ra yêu cầu đối với cơ sở kiểm nghiệm. Theo đó, các cơ sở kiểm nghiệm sẽ tổ chức lấy mẫu, kiểm tra các chỉ tiêu an toàn thực phẩm theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, để phục vụ kiểm tra, cấp chứng nhận nhà nước về an toàn thực phẩm cho lô hàng trong trường hợp có yêu cầu của cơ quan thẩm quyền thị trường nhập khẩu.

Theo quyết định, cơ quan được chủ tịch UBND cấp tỉnh giao thẩm quyền sẽ chịu trách nhiệm thẩm định, kiểm tra và giám sát ATTP; kiểm tra việc thực hiện cam kết sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn đối với cơ sở trồng trọt, vùng trồng, cơ sở đóng gói, bảo quản và vận chuyển sầu riêng tươi xuất khẩu.

Cơ quan được chủ tịch UBND cấp tỉnh giao thực hiện kiểm tra, chứng nhận nhà nước về ATTP đối với lô hàng có nguồn gốc thực vật xuất khẩu theo quy định của Việt Nam và thị trường nhập khẩu trong trường hợp có yêu cầu của cơ quan thẩm quyền thị trường nhập khẩu.

Yêu cầu cụ thể đối với sầu riêng tươi xuất khẩu

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng quy định cụ thể yêu cầu đối với sầu riêng tươi xuất khẩu. Theo đó, sản phẩm được sản xuất, thu hoạch từ cơ sở trồng trọt, vùng trồng được kiểm tra, giám sát, cấp mã số và có tên trong danh sách được cơ quan thẩm quyền nước nhập khẩu công nhận trong trường hợp có yêu cầu lập danh sách...

Sản phẩm phải bảo quản, vận chuyển theo đúng quy định, được phân loại, đóng gói và ghi nhãn tại cơ sở đóng gói đáp ứng tiêu chuẩn, có tên trong danh sách được công nhận của thị trường nhập khẩu khi cần.

Sầu riêng tươi xuất khẩu cũng phải đáp ứng chỉ tiêu tồn dư kim loại nặng quy định tại Quy chuẩn QCVN 8-2:2011/BYT về giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm; chỉ tiêu tồn dư thuốc bảo vệ thực vật quy định tại Thông tư số 50 của Bộ Y tế và các quy định có liên quan về danh mục chỉ tiêu, mức giới hạn ATTP đối với sản phẩm sầu riêng của thị trường nhập khẩu tương ứng.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cùng các Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh, thành về đào tạo chuyên môn, cập nhật yêu cầu từ thị trường, hướng dẫn kiểm tra và phổ biến các tiêu chuẩn mới.

Thực tế, xuất khẩu sầu riêng đang tăng trưởng ấn tượng. Sau quý I/2025 còn ở mức khiêm tốn, từ tháng 4 trở đi, kim ngạch đã liên tục tăng mạnh, đạt 204 triệu USD trong tháng 5 và hơn 300 triệu USD trong tháng 6.

Riêng tháng 7, dự kiến xuất khẩu đạt 350 - 400 triệu USD, nâng tổng kim ngạch 7 tháng đầu năm vượt mốc 1 tỷ USD. Với đà tăng trưởng này, dự báo năm 2025, sầu riêng có thể vượt mốc 2 tỷ USD xuất khẩu khẳng định vị thế trái cây chiến lược của Việt Nam trên thị trường thế giới.