Quyết tâm xây dựng nền báo chí tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả

Sáng 21/11, tại Lâm Đồng, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị toàn quốc 'Nâng cao chất lượng, hiệu quả hỗ trợ hoạt động báo chí và công tác Hội trong bối cảnh sáp nhập, hợp nhất'.

Phát biểu khai mạc, đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, hội nghị được tổ chức trong bối cảnh rất đặc biệt, khi những dư âm và hậu quả nặng nề của những trận lũ lịch sử tại các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên vẫn còn đó.

Trong những ngày tháng khó khăn ấy, hình ảnh nhà báo xung kích tác nghiệp nơi vùng lũ, những tấm lòng vàng của các cấp Hội, cơ quan báo chí và đồng nghiệp trên cả nước hướng về đồng bào, về những người làm báo vùng thiên tai đã thực sự trở thành điểm sáng của tinh thần “tương thân tương ái”.

Thay mặt Ban Thường vụ Hội, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh ghi nhận và biểu dương các đơn vị đã có những hành động thiết thực, tích cực vận động, đóng góp, hỗ trợ đồng bào và đồng nghiệp vùng lũ. Đó là sự động viên quý báu để cùng nhau vượt qua thử thách, ổn định và phát triển.

Những khó khăn đặt ra khi sáp nhập, hợp nhất

Về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả hỗ trợ hoạt động báo chí và công tác Hội trong bối cảnh sáp nhập, hợp nhất”, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh nhấn mạnh yêu cầu đặt ra đối với hệ thống Hội Nhà báo Việt Nam trong giai đoạn hiện nay là phải “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, nâng cao năng lực tổ chức, linh hoạt trong phương thức hoạt động và kiên trì giữ vai trò nòng cốt trong việc xây dựng nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại”.

Theo Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh, Hội nghị lần này không chỉ là cuộc họp chuyên môn đơn thuần mà là dịp để nhìn nhận rõ những chuyển động lớn đang diễn ra trong toàn hệ thống, từ đó đề ra giải pháp “đồng bộ - thực chất - khả thi” cho chặng đường mới.

Tham luận tại hội nghị, các đại biểu đều cho rằng, việc sáp nhập, hợp nhất các đơn vị hành chính và tổ chức sự nghiệp công lập được triển khai trên phạm vi toàn quốc, tác động trực tiếp tới tổ chức và hoạt động Hội Nhà báo các cấp. Đây là chủ trương đúng đắn, phù hợp xu thế tinh gọn bộ máy, nhưng quá trình triển khai đặt ra không ít thách thức mới, đòi hỏi từng cấp Hội phải thích ứng nhanh và chủ động hơn.

Một trong những khó khăn đầu tiên là sự thay đổi về mô hình quản trị, phương thức điều hành. Khi hai hoặc nhiều Hội sáp nhập, các quy chế, quy trình, cách thức sinh hoạt và phương pháp công tác vốn khác nhau buộc phải đồng nhất trong thời gian ngắn. Điều này đôi khi dẫn đến lúng túng, đặc biệt tại những nơi đội ngũ cán bộ hội còn mỏng hoặc thiếu kinh nghiệm quản trị hội lớn.

Một số đại biểu cho biết, sau khi sáp nhập phải đối diện với hàng loạt vấn đề: bộ máy nhân sự thay đổi, quy trình điều hành không còn như trước, khối lượng hội viên tăng nhưng nguồn lực hỗ trợ gần như giữ nguyên. Để duy trì hoạt động ổn định, các Hội đã phải rà soát lại toàn bộ quy chế, phân công lại nhiệm vụ và tổ chức đào tạo nội bộ. Đó là quá trình mất rất nhiều thời gian, công sức, nhưng bắt buộc phải làm để ổn định tổ chức và tạo nền tảng phát triển lâu dài".

Khó khăn tiếp theo xuất phát từ sự phân tán về địa lý và điều kiện cơ sở vật chất. Khi các Hội được hợp nhất từ nhiều địa phương hoặc đơn vị khác nhau, việc bố trí trụ sở, nơi làm việc, kho tàng tư liệu, cho đến trang thiết bị phục vụ hoạt động chung đều phải được cân nhắc lại. Nhiều nơi phải gộp trụ sở, di chuyển hồ sơ, tài liệu, thậm chí thay đổi hoàn toàn không gian làm việc kéo theo ảnh hưởng lớn đến tâm lý cán bộ hội.

Bên cạnh đó, công tác chăm lo hội viên sau sáp nhập cũng gặp nhiều áp lực. Một số Hội có số lượng hội viên tăng gấp đôi hoặc gấp ba, trong khi nhiệm vụ bồi dưỡng, hỗ trợ nghiệp vụ vẫn phải duy trì chất lượng. Từ đó, các hoạt động truyền thống như sinh hoạt chuyên môn, tổ chức giải báo chí, giám sát đạo đức nghề nghiệp… đều phải điều chỉnh theo quy mô mới.

Điều khó nhất không phải là hợp nhất bộ máy, mà là dung hòa sự khác biệt trong phương pháp làm việc của hai Hội cũ. Mỗi nơi có truyền thống, cách làm và văn hóa tổ chức riêng. Một số Hội phải mất gần một năm để xây dựng lại cơ chế phối hợp, tạo sự thống nhất trong hành động. Khi bộ máy vận hành trơn tru, hoạt động của hội mới thực sự hiệu quả.

Qua các ý kiến cho thấy, sáp nhập, hợp nhất là quá trình tất yếu nhưng đầy thách thức. Tuy nhiên, nhìn tổng thể, đây cũng là cơ hội để tổ chức Hội tái cấu trúc mạnh mẽ, tinh gọn và hiệu quả hơn, nếu được triển khai đúng hướng và có giải pháp đồng bộ.

Xây dựng nền báo chí cách mạng Việt Nam vững vàng, hiện đại và nhân văn

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và sự bùng nổ của thông tin số, vai trò của các Hội Nhà báo càng trở nên quan trọng. Không chỉ là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, các Hội còn là điểm tựa cho đội ngũ người làm báo trong việc rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, bảo vệ quyền hành nghề chính đáng và thúc đẩy sáng tạo báo chí.

Trước yêu cầu đó, nhiều đại biểu tại hội nghị nhấn mạnh cần tiếp tục chuẩn hóa hoạt động của các cấp Hội, với trọng tâm là nâng cao năng lực cán bộ làm công tác hội, tăng cường ứng dụng công nghệ số và mở rộng các mô hình hỗ trợ nghiệp vụ mới. Muốn nâng cao hiệu quả hoạt động báo chí, trước hết các cấp Hội phải mạnh về chuyên môn, tinh gọn về bộ máy và linh hoạt trong phương thức tổ chức. Không thể hỗ trợ hội viên tốt nếu bản thân tổ chức Hội không chuyển đổi số, không đổi mới đào tạo, không cập nhật xu hướng truyền thông mới. Chúng tôi xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm là tăng cường bồi dưỡng kỹ năng báo chí đa phương tiện, đồng thời xây dựng môi trường sinh hoạt nghề nghiệp lành mạnh, kỷ luật, nhân văn".

Cùng quan điểm, nhiều đại biểu đề nghị tăng cường liên thông hoạt động giữa các Hội trong khu vực, chia sẻ kinh nghiệm xử lý tin giả, thông tin xấu độc; phối hợp đào tạo phóng viên trẻ và nhân rộng các mô hình giải báo chí cấp tỉnh theo hướng chuyên nghiệp, chất lượng…

Phát biểu bế mạc, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi nhấn mạnh, những kết quả và giải pháp thống nhất tại hội nghị là cơ sở quan trọng để các cấp Hội Nhà báo, các cơ quan báo chí tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vững vàng tiến bước, thực hiện thành công chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước.

Ông Nguyễn Đức Lợi tin tưởng, với tinh thần trách nhiệm và đoàn kết, đội ngũ những người làm báo Việt Nam tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang 100 năm qua, không ngừng đổi mới, sáng tạo, xứng đáng là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, góp phần xây dựng nền báo chí cách mạng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại.