Quảng Bình bứt phá từ nông thôn mới

Những năm qua, công tác chỉ đạo thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), đã được cấp uỷ, chính quyền các cấp của tỉnh Quảng Bình quan tâm sâu sát. Trong đó, hệ thống văn bản được ban hành đầy đủ là cơ sở pháp lý quan trọng giúp các địa phương thuận lợi hơn trong tổ chức thực hiện. Việc phối hợp triển khai giữa cơ quan chủ trì chương trình với các Sở, ngành, địa phương ngày càng chặt chẽ, hiệu quả.

Ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Chánh Văn phòng Điều phối NTM tỉnh Quảng Bình cho hay, sau gần 5 năm triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021– 2025, bộ mặt nông thôn Quảng Bình đã có những chuyển biến sâu sắc, toàn diện và rõ nét.

“Không chỉ là sự khởi sắc về hạ tầng, thu nhập, hay tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, mà còn là sự thay đổi từ tư duy, cách làm đến mô hình tổ chức, thể hiện quyết tâm phát triển bền vững từ mỗi làng quê”- ông Tuấn nói.

Đi lên từ trong gian khó…

Bước vào chặng đường xây dựng nông thôn mới, Quảng Bình phải đối diện với muôn vàn khó khăn. Tuy nhiên, với những nỗ lực, vượt lên khó khăn, Quảng Bình đã có được những thành công đáng ghi nhận.

Đến giữa năm 2025, Quảng Bình đã có 97/122 xã đạt chuẩn nông thôn mới (chiếm 79,5%), 17 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 6 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Mức bình quân mỗi xã đạt 17,9 tiêu chí, cao hơn trung bình khu vực Bắc Trung Bộ và cả nước.

Theo ông Nguyễn Quốc Tuấn, hiện thu nhập bình quân người dân nông thôn đạt 46,6 triệu đồng/năm, tăng gấp 4,6 lần so với giai đoạn đầu triển khai. Tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 3,75%. Hạ tầng thiết yếu được đầu tư đồng bộ, trong đó 92,6% xã đạt tiêu chí giao thông, trên gần 98% xã đạt tiêu chí thủy lợi và phòng chống thiên tai, và gần 97% xã đạt tiêu chí về điện.

Các thiết chế văn hóa, thể thao, trường học, chợ nông thôn… được quan tâm đầu tư, góp phần cải thiện đời sống tinh thần và điều kiện sinh hoạt của người dân.

Đáng chú ý, 96,7% xã đạt tiêu chí giáo dục - đào tạo, 94,3% đạt tiêu chí y tế. Trạm y tế xã được chuẩn hóa, đảm bảo dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.

“Phong trào xây dựng đời sống văn hóa mới lan tỏa rộng rãi với 116 xã đạt tiêu chí văn hóa, góp phần gìn giữ và phát huy giá trị truyền thống qua các lễ hội đặc sắc như Hò khoan Lệ Thủy, đua thuyền Kiến Giang hay lễ cầu ngư vùng biển Đồng Hới”- ông Tuấn cho biết thêm.

Xây dựng nông thôn mới, Quảng Bình tiếp tục thực hiện có hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn. Từ đó, triển khai mạnh mẽ các sản phẩm nông nghiệp nhằm nâng cao giá trị gia tăng, phù hợp với quá trình chuyển đổi số, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Từ nhiệm vụ xây dựng NTM, các địa phương chú trọng phát triển mạnh ngành nghề gắn với phát triển du lịch nông thôn. Nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn

 Bên cạnh đó, các địa phương tổ chức nâng cao hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã, hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp ở nông thôn… Qua đó, góp phần nâng cao thu nhập người dân theo hướng bền vững.

Cho người dân hưởng lợi…

Trong giai đoạn 5 năm trở lại đây, Quảng Bình có nhiều bứt phá trong xây dựng NTM. Thành tựu ghi nhận là tỉnh đã có hai địa phương là thành phố Đồng Hới và thị xã Ba Đồn đã vững vàng về đích. Hai địa phương này cũng là những địa phương đầu tiên của tỉnh Quảng Bình vinh dự được đón nhận quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận về đích NTM.

Chúng tôi về xã Quảng Tân (thị xã Ba Đồn), khi địa phương này được công nhận xã NTM  nâng cao. Ông Phan Thanh Tâm, Chủ tịch UBND xã Quảng Tân cho hay, từ năm 2010 đến nay, thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt khoảng 20,5 triệu đồng/năm.

Đến nay, khi mở rộng mô hình sản xuất nón lá và đa dạng ngành nghề, thu nhập người dân đã tăng khoảng 54 triệu đồng.

“Đây là điểm then chốt cùng với việc nâng cao cơ sở hạ tầng giúp xã Quảng Tân đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Tạo cho người dân có cuộc sống đầy đủ và ấm no hơn”, ông Tâm nói,

Quảng Bình cũng là một trong những địa phương đi đầu thực hiện việc chuyển đổi số trong xây dựng NTM, hướng tới nông thôn mới thông minh. Địa phương đã mua sắm trang thiết bị (lắp đặt hệ thống wifi công cộng) và xây dựng hệ thống phần mềm ứng dụng xã thông minh; tạo lập dữ liệu số.

Với những chính sách hỗ trợ, mạnh dạn đưa khoa học công nghệ áp dụng vào thực tiễn các hạng mục phát triển kinh tế trong xây dựng NTM, Quảng Bình đã xây dựng được nhiều thương hiệu sản phẩm nông nghiệp như: chả cá xã Hải Phú; nước mắm truyền thống Ngọc Biển, xã Thanh Trạch; sản phẩm của cơ sở kinh doanh và chế biến thủy sản xã Thanh Trạch; chế biến thủy sản xã Cảnh Dương...

Gắn việc xây dựng NTM với chương trình phát triển du lịch, các địa phương cùng ngành Văn hoá, Thể thao và Du lịch triển khai được tất cả các công việc cụ thể như Làng du lịch Tân Hóa đã được Tổ chức Du lịch thế giới công nhận là làng Du lịch tốt nhất tại kỳ bầu chọn năm 2023. Hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, phát triển mô hình làng văn hóa du lịch tại xã Cảnh Dương và Mai Thủy. Phát triển mô hình du lịch thích ứng thời tiết, hình thành Làng du lịch nông thôn tại xã Tân Hóa, huyện Minh Hóa...

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Chánh Văn phòng Điều phối NTM tỉnh Quảng Bình cho hay, chương trình xây dựng NTM tại Quảng Bình không chỉ là cuộc vận động lớn về phát triển kinh tế – xã hội, mà còn là quá trình chuyển đổi toàn diện từ nhận thức đến hành động của cả hệ thống chính trị và người dân.

“Những kết quả đạt được hôm nay là sự kết tinh của quyết tâm chính trị, sự sáng tạo trong tổ chức thực hiện và đặc biệt là tinh thần đồng lòng, chủ động vươn lên của người dân nông thôn. Từ bứt phá đi lên trong xây dựng NTM đã cho người dân có cuộc sống tươi đẹp hơn”, ông Tuấn nhìn nhận.