Huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre được ví như thủ phủ cây ăn trái của miền Tây Nam Bộ. Nơi đây, không chỉ nổi tiếng với những nhà vườn làm giống chất lượng cao mà còn có những vườn cây ăn trái rộng lớn, đủ loại, cho thu hoạch quanh năm. Trong số đó, sầu riêng là loại cây có giá trị kinh tế cao nhưng lại không có khả năng chống chịu hạn mặn tốt.
Ông Nguyễn Công Thành, ấp Sơn Châu, xã Sơn Định, huyện Chợ Lách cho biết: "Huyện Chợ Lách bị nhiễm mặn 100%, những người làm giống năm nay rất cực khổ". Có người phải đi mua 100.000 đồng/khối về tưới. Tại vườn sầu riêng của mình, ông Thành dùng bạt phủ dưới đáy mương để trữ nước mưa, tưới cầm chừng cho cây.
Hệ thống đường ống dẫn tưới trước đây được sử dụng khi nguồn nước ngọt còn dồi dào thì nay gần như bỏ không. Nhà ông Thành là một trong số ít hộ may mắn trữ được nước ngọt từ trước khi hạn mặn xảy ra. Với 20.000 khối nước ngọt còn lại.
"Đặc biệt năm nay, độ mặn lên tới 4 đến 5 phần nghìn. Cây sầu riêng chỉ chịu được độ mặn 0,4 phần nghìn, dù mặn chỉ 1 phần nghìn cũng không thể tưới", ông chủ vườn sầu riêng đang mùa cho quả cho biết thêm.
Hiện nay, vườn cây hơn 10 công của ông Tư Thành trồng rất nhiều loại cây giống đặc sản có giá trị như: Sầu riêng Thái lan, sầu riêng Ri-6, sầu riêng Mã Lay, sầu riêng Musang King, ổi Ruby, bòn bon Thái lan, vú sữa không mủ... Tất cả đều trông chờ vào hơn 20.000 m3 nước ngọt ông trữ lại được từ khi còn làm du lịch nhà vườn, tích trong các kênh rạch.
Nhờ sự chủ động trữ nước kịp thời mà vườn cây của ông Tư Thành vẫn xanh mướt. Dù khối lượng nước dự trữ được không quá lớn, ông Thành vẫn phải chủ động tưới tiết kiệm để đề phòng hạn mặn kéo dài.
Chia sẻ về mùa hạn tới, ông Thành cho biết sẽ phải tìm cách tăng lượng nước dữ trự. Theo đó, khi mùa mưa đến, ông sẽ thuê nhân công nạo vét các lòng kênh, đào ao sâu hơn để có thể trữ được khoảng 30.000 m3 nước ngọt, phòng trường hợp hạn mặn kéo dài.
Các mương nước được phủ bạt đáy trữ nước ngọt cũng chỉ là biện pháp tình thế, nếu không có lượng trữ lớn, các nhà vườn phải chịu cảnh mua nước ngọt giá cao để tưới cho cây nếu không muốn bị chết hết, nhất là những vườn sầu riêng đã đạt đến 15-20 năm tuổi.
Hiện nay, chủ vườn đã trồng những cây sầu riêng con bên cạnh các gốc già 20 năm tuổi. Nguyên nhân một phần do cây bị cỗi, một phần vì đã bị tưới nhầm nước mặn nên sẽ không còn sống được lâu nữa.
