Hiện nay, chính quyền và người dân tại các vùng chuyên canh trái cây ở tỉnh Đồng Tháp gồm Cái Bè, Tân Phước, Cai Lậy cũ đang tích cực thực hiện các biện pháp phòng chống nước lũ tràn về, bảo vệ an toàn cho các vườn cây trái.
Không lơ là
Tuy nước chưa tràn về nhưng nhiều nhà vườn ở các xã Thanh Hưng, An Hữu, Mỹ Đức Tây, Mỹ Lợi, Hậu Mỹ, Hội Cư…. (khu vực huyện Cái Bè cũ) đang tích cực theo dõi mực nước sông để chủ động gia cố đê bao đề phòng nước triều dâng cao. Nếu triều cường vượt báo động III thì nông dân lo gì?
Ông Võ Văn Minh, nhà vườn có 0,6 ha sầu riêng đang trong thời kỳ khai thác trái cho biết: Mặc dù đã có đê bao, cống đập bảo vệ nhưng ông cũng như nhiều bà con trồng sầu riêng đã chủ động chuẩn bị sẵn máy bơm phòng khi sự cố xảy ra.
“Mưa to thì bơm ra ngoài sông lớn, chứ ở trong đây chỉ có cống nhỏ. Giá nào cũng phải huy động máy bơm, mưa là bơm hoài, không thì cây chết”, ông Minh nói.

Người trồng sầu riêng không dám lơ là trong mùa nước lũ. Ảnh: Minh Đảm.
Có thể nói, đến thời điểm này hơn 23 nghìn ha vườn cây đặc sản ở khu vực Cái Bè (cũ) chưa bị ảnh hưởng bởi mưa bão, triều cường. Trong khi đó, nhiều loại trái cây đặc sản đang cho thu hoạch với năng suất và giá cao như mít, xoài, ổi, sầu riêng…
Ông Phùng Thanh Việt, Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Đức Tây, địa phương có gần 3.000 ha vườn cây ăn trái, cho biết: “Chính quyền địa phương vận động nhân dân đảm bảo thực hiện phòng, chống lụt bão tuyệt đối an toàn. Triều cường dù có dâng cao nhưng bà con thực hiện tốt việc gia cố nên không có sự cố ngập úng, chết cây”.
Không chỉ ở Cái Bè, tại xã Phú Cường (trước đây thuộc huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang) bà con nông dân đã xuống được hơn 2,4 nghìn ha lúa thu đông. Hiện trà lúa sớm nhất đã bước vào giai đoạn đẻ nhánh. Đáng quan tâm, dù chính quyền địa phương tăng cường vận động nhưng có hơn 1 nghìn ha diện tích xuống giống ngoài kế hoạch thuộc các ô bao 41 (385 ha), 40a (360 ha), 40b (340 ha). Vì các ô bao này không thuộc quy hoạch sản xuất 3 vụ/năm.

Người dân chuẩn bị máy bơm, phòng khi mưa lớn kéo dài. Ảnh: Minh Đảm.
Ông Vũ Văn Bi, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Cường thông tin: Xã thành lập các tổ, đội tuần tra thường xuyên, kiểm tra các tuyến đê bao, cống, trạm bơm. Đồng thời, chỉ đạo các hợp tác xã, tổ hợp tác và chủ dịch vụ bơm, tưới chuẩn bị đầy đủ phương tiện tập trung nạo vét, khai thông các đường nước tiêu, thoát trên nội đồng và tăng cường thêm lượng máy bơm để kịp thời rút nước chống úng, đề phòng mực nước lũ lên cao, kết hợp mưa bão lớn xảy ra hoặc khi cúp điện…
Góp tiền vận hành máy bơm điện
Cánh đồng khóm (dứa) vùng Đồng Tháp Mười có hơn 16 nghìn ha, tập trung tại các xã Tân Phước 1, Tân Phước 2, Tân Phước 3 và Hưng Thạnh. Chính quyền và người dân tập trung bảo vệ an toàn trước mùa mưa lũ.
Tại xã Tân Phước 1 có hơn 7,3 nghìn ha đất chuyên trồng khóm, đến nay nông dân đã thu hoạch được hơn 4,3 nghìn ha với sản lượng trên 103 nghìn tấn. Ngoài ra, các loại cây khác như lúa, thanh long, chanh, mít… được áp dụng các giải pháp kỹ thuật nhằm bảo đảm sản xuất an toàn, hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai.

Nhân dân chủ động đắp bao tải đất gia cố mái đê, chống nước tràn. Ảnh: Minh Đảm.
Hiện tại, phương án phòng chống thiên tai được triển khai đến từng ấp, từng hộ dân. UBND xã chỉ đạo phòng chuyên môn phối hợp với các ấp tổ chức kiểm tra các công trình trước mùa mưa lũ, đặc biệt là hệ thống đê bao, cống hở… để có kế hoạch nâng cấp sửa chữa các công trình xuống cấp. Bên cạnh đó, chỉ đạo các ấp, các tổ bơm tát vận động nhân dân nạo vét kênh nội đồng, dọn cỏ, trục vớt lục bình khơi thông dòng chảy, đóng tiền bơm tát.
“Toàn xã đã thành lập 52/52 tổ bơm tát tại 13 ấp, đảm bảo lực lượng thường trực sẵn sàng tham gia chống úng, tiêu thoát nước bảo vệ sản xuất. Phân công thành viên ban chỉ huy trực 24/24 giờ trong mùa mưa bão”, bà Phùng Thị Hồng Nga, Chủ tịch UBND xã Tân Phước 1 cho biết thêm.
Không riêng Tân Phước 1, nông dân các xã khác vùng Đồng Tháp Mười cũng tích cực góp tiền để vận hành các máy bơm điện.
Ông Bùi Hữu Thiện, nông dân ở xã Hưng Thạnh, đang canh tác hơn 20 ha khóm, chia sẻ: “Mấy bữa nay trạm bơm đã hoạt động, có chỗ thu 800 nghìn đồng/ha, có chỗ thu 700 nghìn đồng/ha để hùn vô bơm nước ra. Nếu triều cường cao kết hợp mưa nhiều trong nội đồng từ 7–10 ngày sẽ bị ngập nếu không bơm kịp thời”.

Khơi thông dòng chảy cho nước rút nhanh khi có mưa lớn. Ảnh: Minh Đảm.
Hai đợt triều cường chính
Theo nhận định của Chi cục Thủy lợi tỉnh Đồng Tháp, về tình hình lũ năm 2025, đỉnh lũ tại khu vực đầu nguồn dự kiến xuất hiện vào nửa đầu tháng 10, đạt mức báo động cấp I, với mực nước tại Tân Châu khoảng 3,50 m và tại Hồng Ngự khoảng 3,40 m, cao hơn cùng kỳ năm 2024 0,1-0,3 m. Đỉnh lũ khu vực nội đồng Tháp Mười cũng xuất hiện vào nửa đầu tháng 10, đạt mức báo động cấp II đến III, trong đó tại Trường Xuân mực nước có thể lên đến 2,30 m, cao hơn năm 2024 0,1m.
Về tình hình triều cường, đỉnh triều cường cao nhất trong năm tại khu vực phía Tây Nam và cuối nguồn của tỉnh Đồng Tháp dự kiến sẽ xuất hiện trong hai đợt triều cường chính: đợt đầu từ 8-10/10 (tức từ ngày 17-19 tháng 8 âm lịch) và đợt thứ hai từ 6-8 tháng 11 (tức từ ngày 17-19 tháng 9 âm lịch). Mực nước được dự báo sẽ ở mức cao hơn báo động cấp III khoảng 0,1-0,3 m, cụ thể tại Cao Lãnh khoảng 2,50 m và tại Mỹ Tho khoảng 1,90 m; so với cùng kỳ năm 2024 ở mức xấp xỉ hoặc cao hơn 0,05-0,10 m.
Ông Trần Quang Thái, Chi cục trưởng Chi cục Thủy Lợi tỉnh Đồng Tháp đề nghị UBND các xã phường chủ động phương án ứng phó với thiên tai. “Hiện nay mực nước đang lên nhanh hơn trung bình nhiều năm kết hợp với mưa lớn nguy cơ gây ngập úng tại các ô bao trũng, thấp. Đề nghị các địa phương tăng cường kiểm tra đê bao, cống đập, máy bơm tiêu úng, gia cố các đoạn đê bao còn thấp, xung yếu, cống đập xuống cấp, có phương án chủ động bảo vệ sản xuất. Thường xuyên theo dõi, kiểm tra những điểm trọng yếu xảy ra sạt lở để chủ động phòng tránh”, ông Trần Quang Thái thông tin thêm.